Bị áp xe răng khi mang thai là một trong những vấn đề nha khoa phổ biến ở nhiều thai phụ bởi các nguyên nhân khác nhau. Các triệu chứng áp xe răng khiến người bệnh đau nhức, sưng viêm, ảnh hưởng đến giấc ngủ, thậm chí có thể phát sinh các biến chứng nguy hiểm nếu không được khám và điều trị kịp thời.
Nguyên nhân gây áp xe răng ở phụ nữ mang thai
Áp xe răng là thuật ngữ chỉ tình trạng mô nướu hoặc chân răng hình thành các túi mủ. Đây được xem là một trong những vấn đề nha khoa có mức độ nghiêm trọng cần chẩn đoán và chữa trị sớm. Hầu hết các trường hợp mắc chứng áp xe răng là do sâu răng hay viêm nha chu trong thời gian dài, không được điều trị đúng cách. Hệ quả là vi khuẩn sẽ tấn công sâu vào chân răng, mô nướu và hình thành các ổ viêm nhiễm, túi mủ (áp xe).
Theo các chuyên gia đầu ngành, áp xe răng có thể khởi phát ở mọi đối tượng và đối tượng khác nhau, đặc biệt là phụ nữ mang thai. Bởi trong giai đoạn này, nội tiết tố estrogen và progesterone có sự thay đổi đột ngột, sức đề kháng suy giảm, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn tấn công gây viêm nhiễm.
Bên cạnh đó, áp xe răng ở phụ nữ mang thai còn có thể gây ra bởi một số nguyên nhân sau:
Vệ sinh răng miệng kém
Đây được xem là một trong những nguyên nhân gây áp xe răng nói chung và áp xe răng khi mang thai nói riêng cũng như những vấn đề nha khoa khác. Việc vệ sinh răng miệng không đúng cách sẽ tạo điều kiện thuận lợi các mảng bám ở chân răng, kẽ răng phát triển, vi khuẩn xâm nhập và gây viêm nhiễm, hình thành túi mủ.
Bên cạnh đó, thói quen xấu này còn làm tăng nguy cơ bị sâu răng, viêm nha chu và hàng loạt vấn đề liên quan đến răng miệng khởi phát.
Hệ thống miễn dịch suy giảm
Mang thai là giai đoạn mẹ bầu thường nhạy cảm với những tác nhân gây bệnh, đồng thời hệ thống miễn dịch có xu hướng suy giảm. Nguyên nhân là do hệ thống tế bào miễn dịch tập trung giữ bào thai, cũng như bảo vệ tử cung, ngăn ngừa viêm nhiễm.
Khi hệ thống miễn dịch bị suy giảm, sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các vi khuẩn viêm nhiễm tấn công như viêm amidan, viêm họng, cảm lạnh, cảm cúm,…
Bên cạnh đó, tình trạng này còn làm tăng lượng vi khuẩn gây hại trong khoang miệng, từ đó làm tăng nguy cơ mắc những bệnh lý liên quan đến nha khoa, điển hình là áp xe răng ở bà bầu. Trong trường hợp vệ sinh răng miệng đúng cách, các biểu hiện bệnh lý vẫn có thể khởi phát.
Thiếu hụt các dưỡng chất thiết yếu
Áp xe răng ở phụ nữ mang thai có thể khởi phát do thiếu hụt dưỡng chất. Bởi trong suốt quá trình mang thai, mẹ bầu cần bổ sung hàm lượng chất dinh dưỡng cần thiết và đầy đủ cho cả mẹ và thai nhi. Những trường hợp có chế độ ăn uống không lành mạnh, thiếu khoa học có thể dẫn đến thiếu hụt các khoáng chất và vitamin thiết yếu.
Bên cạnh tác động xấu đến sức khỏe tổng thể, tình trạng này còn làm tăng nguy cơ bị áp xe răng, sâu răng, viêm nha chu, chảy máu chân răng,…
Cụ thể, tình trạng áp xe răng ở mẹ bầu có thể liên quan đến việc thiếu hụt canxi và vitamin C.
- Canxi: Khi mang thai, mẹ bầu thường thiếu hụt canxi. Đây được xem là một trong những khoáng chất đặc biệt quan trọng đối với hệ thống xương khớp và răng. Tình trạng thiếu hụt canxi có thể khiến răng bị suy yếu, dễ bị tổn thương và hình thành áp xe răng. Ngoài áp xe răng thì thiếu khoáng chất này còn khiến bà bầu dễ bị đau nhức xương khớp, gãy móng, rụng tóc, loãng xương,…
- Vitamin C: Vitamin C đóng vai trò quan trọng trong quá trình sản sinh collagen với chức năng chính là liên kết các mô tế bào. Khi cơ thể thiếu hụt vitamin C sẽ khiến các trấu trúc xung quanh răng bị lỏng lẻo, dễ bị vi khuẩn tấn công. Bên cạnh đó, việc thiếu hụt vitamin này còn làm suy giảm sức đề kháng mẹ bầu, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn tấn công và gây áp xe răng.
Ảnh hưởng bệnh tiểu đường thai kỳ
Bệnh tiểu đường trong quá trình mang thai cũng được xem là một trong những nguyên nhân dẫn đến áp xe răng và những vấn đề nha khoa khác. Bệnh lý thực chất là 1 dạng rối loạn hoạt động dung nạp glucose xảy ra trong thai kỳ. Các triệu chứng bệnh tiểu đường có thể tác động tiêu cực đến sức khỏe của mẹ bầu cũng như sự phát triển toàn diện của thai nhi.
Theo các chuyên gia đầu ngành, khi lượng đường huyết tăng cao sẽ làm tăng nguy cơ mắc những bệnh lý răng miệng. Nguyên nhân là do bệnh lý sẽ làm giảm hoạt động tiết nước bọt. Trong đó, sâu răng, viêm nha chu là vấn đề phổ biến. Các bệnh lý nếu không được điều trị kịp thời sẽ làm tăng nguy cơ bị áp xe răng.
Một số nguyên nhân khác
Ngoài những nguyên nhân phổ biến trên, mẹ bầu bị áp xe răng có thể khởi phát bởi một số yếu tố thuận lợi như sau:
- Đánh răng quá mạnh: Trong quá trình mang thai, những tổ chức xung quanh răng thường suy giảm hơn so với lúc bình thường. Thói quen chải răng quá mạnh có thể khiến răng, mô nướu bị tổn thương. Từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, xâm nhập và gây viêm nhiễm.
- Uống ít nước: Việc không cung cấp lượng nước cần thiết mỗi ngày cho cơ thể sẽ làm giảm hoạt động sản xuất nước bọt, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và gây viêm nhiễm, hình thành các túi mủ.
Ngoài ra, trường hợp mẹ bầu mắc bệnh lý suy giảm miễn dịch, sử dụng răng giả, mang thai khi độ tuổi cao, gia đình có tiền sử áp xe răng, chấn thương, hấp thụ dinh dưỡng kém,… sẽ làm tăng nguy cơ khởi phát áp xe răng.
Các dấu hiệu nhận biết bệnh lý
Những cơn đau nhức, ê buốt bùng phát đột ngột và dữ dội theo thời gian là một trong những triệu chứng điển hình của áp xe răng nói chung và áp xe răng ở mẹ bầu nói riêng. Tuy nhiên, một số trường hợp bị áp xe răng hoàn toàn không có dấu hiệu đau nhức hay khó chịu.
Bên cạnh đó, bệnh lý còn có thể gây ra những biểu hiện như:
- Tình trạng đau nhức khởi phát ở nướu hoặc răng bị ảnh hưởng. Cơn đau có xu hướng lan rộng đền hàm, tai, vùng cổ bên răng bị áp xe.
- Mặt bị đỏ và sưng mặt
- Răng trở nên mềm hơn, lung lay hoặc đổi màu
- Phần mô nướu bị sưng, căng bóng và có màu đỏ
- Trường hợp bị áp xe răng thường nhạy cảm với đồ uống, thức ăn nóng hoặc lạnh.
- Cảm nhận được vị khó chịu hoặc mùi hơi thở khó chịu trong miệng
- Bị sưng hạch bạch huyết tại vùng cổ hoặc hàm.
Với những trường hợp mẹ bầu bị nhiễm trùng nặng có thể đi kèm với một số biểu hiện như cơ thể mệt mỏi, chán ăn, sốt cao, uể oải. Trường hợp nghiêm trọng hơn có thể dẫn đến khó nuốt, khó thở. Khi ổ áp xe vỡ, người bệnh sẽ cảm nhận cơn đau nhức thuyên giảm hẳn, đồng thời có mùi vị khó chịu khi dịch mủ tiết ra.
Bị áp xe răng khi mang thai có nguy hiểm không?
Theo các chuyên gia đầu ngành, áp xe răng có thể được khắc phục hoàn toàn và không ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của mẹ cũng như sự phát triển của thai nhi nếu được thăm khám, chữa trị và chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, trường hợp chủ quan, điều trị không đúng cách hoặc ổ áp xe tái lại liên tục có thể gây ra các biến chứng nặng nề như:
- Tác động đến sức khỏe của mẹ và thai nhi: Các triệu chứng áp xe chân răng gây đau nhức, sưng viêm khó chịu. Điều này ảnh hưởng đến hoạt động ăn uống, không chỉ khiến cơ thể mẹ bầu mệt mỏi mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi do không cung cấp đủ các dưỡng chất thiết yếu.
- Nhiễm trùng răng lân cận: Lúc này, vi khuẩn trong ổ áp xe có xu hướng lan rộng sang những vùng răng lân cận và dẫn đến viêm mô tế bào. Tình trạng này có thể gây áp xe ở sàn miệng, vòm họng, vùng dưới lưỡi và dưới hàm của người bệnh.
- Tăng nguy cơ viêm xoang hàm: Với những trường hợp áp xe răng khởi phát hàm trên, tình trạng viêm nhiễm có thể lan rộng đến vùng xoang hàm và gây viêm nhiễm cơ quan này. Xoang là có nhiệm vụ làm giảm tỉ trọng xương tại vùng mặt. đồng thời chứa đựng, lưu thông các dưỡng chất nuôi dưỡng xương. Biến chứng viêm xoang hàm có thể gây ứ mủ, sưng mô xoang, làm gián đoạn quá trình dẫn lưu,…
- Mất răng vĩnh viễn: Đây được xem là một trong những biến chứng phổ biến của áp xe răng nói cung và áp xe răng khi mang thai nói riêng. Khi các ổ áp xe tiến triển, vi khuẩn có thể phá hủy toàn bộ chân răng và những cơ quan lân cận như mô nướu, xương ổ răng, dây chằng,… Điều này khiến răng bị lung lay, hư tổn nghiêm trọng và không có khả năng phục hồi.
- Các biến chứng khác: Bên cạnh những biến chứng thường gặp trên, tình trạng áp xe răng tiến triển nặng nề có thể gây ra các biến chứng không chỉ ảnh hưởng đến mẹ bầu mà còn tác động xấu đến thai nhi như thấp khớp, viêm nội mạc, nhiễm trùng não, sinh non, trẻ dễ bị sâu răng, viêm vòm họng,…
Các phương pháp điều trị áp xe răng khi mang thai
Áp xe răng khi mang thai là bệnh lý nha khoa nghiêm trọng, cần được thăm khám và điều trị kịp thời nhằm ngăn ngừa các triệu chứng tiến triển nặng nề và phát sinh biến chứng ảnh hưởng sức khỏe của mẹ và thai nhi.
Căn cứ vào kết quả chẩn đoán, mức độ bệnh lý, thời gian thai kỳ mà bác sĩ chuyên khoa sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp nhất, hạn chế xâm lấn tối thiểu.
Dưới đây là các phương pháp thường được áp dụng trong điều trị áp xe răng khi mang thai:
1. Vệ sinh răng miệng đúng cách
Với những trường hợp mẹ bầu bị áp xe răng ở mức độ nhẹ, mới khởi phát có thể thuyên giảm bằng việc vệ sinh răng miệng đúng cách. Việc xây dựng thói quen vệ sinh răng miệng đều đặn mỗi ngày sẽ góp phần quan trọng trong quá trình điều trị bệnh lý cũng như các vấn đề nha khoa khác trong suốt thai kỳ.
- Chải răng đều đặn ít nhất mỗi ngày 2 lần, sử dụng chỉ nha khoa và nước súc miệng sát khuẩn để làm sạch các mảng bám, vi khuẩn trong khoang miệng, hỗ trợ ngăn ngừa viêm nhiễm hiệu quả.
- Tổ chức xung quanh răng và răng thường khá nhạy cảm, do đó bạn nên ưu tiên sư dụng các loại bàn chải có lông mềm, kích thước nhỏ và cần thao tác nhẹ nhàng để hạn chế tổn thương.
- Người bệnh cũng có thể lựa chọn sử dụng máy tăm nước trong trường hợp cần thiết. Đặc biệt là có tiền sử viêm nha chu, sâu răng hoặc áp xe răng trước khi mang thai.
- Sau mỗi bữa ăn, bạn cần súc miệng với nước để ngăn ngừa hình thành mảng bám. Bên cạnh đó, có thể nhai kẹo cao su thường xuyên giúp làm sạch khoang miệng, đồng thời tăng sản xuất nước bọt hiệu quả.
- Để làm giảm tình trạng đau nhức, sưng viêm khó chịu, mẹ bầu có thể sử dụng nước muối sinh lý ngậm và súc miệng mỗi ngày.
2. Áp dụng các mẹo dân gian cải thiện bệnh lý
Việc áp dụng các mẹo chữa dân gian có nguồn gốc từ thiên nhiên được được nhiều mẹ bầu ưu tiên trong điều trị áp xe răng. Ưu điểm của biện pháp này là lành tính, an toàn, hạn chế phát sinh tác dụng phụ ảnh hưởng đến thai nhi. Tuy nhiên, các mẹo chữa này chỉ phù hợp với những trường hợp tổn thương, viêm nhiễm ở mức độ nhẹ.
Dưới đây là một số cách chữa áp xe răng được được lưu truyền trong dân gian được nhiều người bệnh áp dụng mà mang lại hiệu quả tích cực.
Tận dụng mật ong nguyên chất cải thiện bệnh lý
Mật ong được biết đến là một trong những dược liệu có đặc tính sát trùng, kháng khuẩn, chống viêm tự nhiên. Nhờ vào những thành phần hoạt chất có trong mật ong sẽ giúp làm dịu cơn đau nhức, sưng viêm, đồng thời làm sạch khoang miệng hiệu quả.
- Chuẩn bị 1/2 muỗng mật ong nguyên chất
- Sau khi vệ sinh răng miệng sạch thì dùng tăm bông, lấy một lượng mật ong vừa đủ và thoa lên vùng răng bị áp xe
- Để khoảng 15 phút rồi súc miệng lại với nước lần nữa
- Áp dụng đều đặn mỗi ngày từ 2 – 3 lần để cải thiện triệu chứng hiệu quả
Sử dụng nước cốt chanh
Trong nước cốt chanh có chứa hàm lượng acid citric dồi dào cùng với vitamin C. Bên cạnh công dụng làm sạch khoang miệng, sát khuẩn hiệu quả thì các hoạt chất có trong nước cốt chanh còn hỗ trợ ức chế những vi khuẩn gây viêm nhiễm gây áp xe hiệu quả.
- Chuẩn bị 1 trái chanh tươi, nhiều nước, rửa sạch, cắt làm đôi và vắt lấy nước cốt
- Cho thêm một ít muối vào và khuấy đến khi tan hết
- Sau khi vệ sinh răng miệng thì dùng tăm bông thấm đều hỗn hợp và bôi trực tiếp lên răng cần điều trị
- Để yên khoảng vài phút rồi súc miệng lại với nước sạch.
Đắp túi trà chữa áp xe răng khi mang thai
Đắp túi trà là một trong những mẹo chữa áp xe răng an toàn, hiệu quả dành cho mẹ bầu. Với các thành có công dụng kháng khuẩn, chống viêm, làm sạch khoang miệng, túi trà sẽ giúp làm dịu tình trạng đau nhức, khó chịu, ngăn ngừa áp xe lan rộng.
- Chuẩn bị 1 túi trà, cho vào hãm với nước sôi khoảng 3 phút
- Kế đến lấy ra chờ túi trà nguội thì đắp vào vùng răng bị áp xe
- Giữ khoảng 5 phút rồi lấy ra và súc miệng lại thật sạch với nước
3. Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh
Việc thiếu hụt dưỡng chất được xem là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng áp xe răng khi mang thai. Bên cạnh đó, thiếu hụt dưỡng chất trong thời gian dài còn gây suy giảm sức đề kháng, đồng thời ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của thai nhi.
Để hỗ trợ quá trình điều trị bệnh lý đạt hiệu quả tốt nhất, người bệnh cần tăng cường bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể bằng cách xây dựng chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh. Cụ thể:
- Bổ sung các loại thực phẩm chứa hàm lượng vitamin C dồi dào như quýt, cam, chanh, bưởi, nho, lựu, táo, dâu tây,… Nhóm vitamin này hỗ trợ tăng cường sức đề kháng của mô nướu răng, từ đó hạn chế tình trạng viêm nhiễm, đồng thời tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.
- Tăng cường bổ sung nhóm thực phẩm giàu canxi trong các bữa ăn có trong tôm, cua, sữa, phô mai, sò, cá, nghêu,… Bởi trong quá trình mang thai, canxi được xem là một trong những khoáng chất cần thiết. Tuy nhiên, bạn cần tham khảo các chuyên gia dinh dưỡng để được hướng dẫn nếu có ý định dùng viên uống bổ sung canxi.
- Bên cạnh đó, mẹ bầu có thể bổ sung những thực phẩm giàu khoáng chất, vitamin, các acid amin, chất chống oxy hóa. Bởi đây là những thành phần dưỡng chất giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, chống lại các tác nhân gây bệnh.
4. Can thiệp điều trị y tế
Các triệu chứng áp xe răng ở mẹ bầu nếu không được can thiệp điều trị kịp thời có thể tiến triển nặng nề và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của mẹ cũng như sự phát triển toàn diện của bé.
Trường hợp, tình trạng đau nhức, sưng viêm do áp xe răng gây ra không đáp ứng các biện pháp cải thiện tại nhà. Lúc này, người bệnh cần đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Thông thường, bác sĩ sẽ thực hiện phương pháp dẫn lưu, vệ sinh, sát trùng và làm sạch ổ áp xe.
Tùy thuộc vào mức độ tổn thương, nguyên nhân khởi phát và giai đoạn thai kỳ, bác sĩ có thể kết hợp chỉ định một số loại thuốc đường uống hoặc tiêm để cải thiện các triệu chứng bệnh lý. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc Tây có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn, do đó, người bệnh cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ nha khoa về liều lượng và tần suất sử dụng.
Phòng ngừa và kiểm soát áp xe khi mang thai hiệu quả
Bên cạnh tuân thủ các phương pháp điều trị và hỗ trợ điều trị theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa, mẹ bầu cần chủ động trong việc phòng ngừa áp xe răng cũng như những vấn đề liên quan đến nha khoa khác giúp phòng ngừa bệnh tốt nhất.
- Vệ sinh răng miệng mỗi ngày ít nhất 2 lần và đúng cách. Nên ưu tiên sử dụng các sản phẩm kem đánh răng chuyên dùng cho mẹ bầu. Đồng thời chọn loại bàn chải có lông mềm và thay bàn chải đánh răng 2 tháng/ lần hoặc ngay khi lông bàn chải bị xơ.
- Mẹ bầu nên sử dụng chỉ nha khoa và nước súc miệng sát khuẩn để làm sạch kẽ răng, loại bỏ các mảng bám thức ăn hoàn toàn.
- Hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm, thức uống chứa nhiều đường hoặc chứa nhiều acid trong thời kỳ mang thai. Thói quen này không chỉ gây ảnh hưởng đến răng mà còn tác động tiêu cực đến thai nhi.
- Bên cạnh đó, mẹ bầu cần chủ động thăm khám nha khoa định kỳ. Điều này sẽ giúp phát hiện sớm những vấn đề bất thường ở răng miệng, từ đó xử lý kịp thời.
Áp xe răng khi mang thai là vấn đề nha khoa khá nghiêm trọng vì không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ bầu mà còn tác động xấu đến thai nhi. Để phòng ngừa các biến chứng phát sinh cũng như khắc phục tình trạng đau nhức khó chịu do bệnh lý gây ra, người bệnh cần chủ động đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị đúng cách.
Tham khảo thêm:
Bài viết liên quan
Mách Bạn 5 Cách Điều Trị Áp Xe Răng Tại Nhà Hiệu Quả Cao
Áp xe răng hàm gây đau nhức: Cách xử lý và chăm sóc
Áp xe răng có tự khỏi không? Phải làm sao?
Chi phí điều trị áp xe răng khoảng bao nhiêu tiền?
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!