Viêm nha chu gây tiêu xương: Dấu hiệu và cách điều trị

Tiêu xương do viêm nha chu thường xảy ra ở những trường hợp không thăm khám và điều trị sớm. Nếu không khắc phục kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến răng lung lay, lỏng leo, sai khớp cắn và mất răng vĩnh viễn.

Vì sao viêm nha chu gây tiêu xương hàm?

Viêm nha chu là bệnh nha khoa thường gặp ở người trung niên và cao tuổi. Bệnh lý này xảy ra khi vi khuẩn phát triển và tấn công vào bên trong tổ chức nâng đỡ răng bao gồm cement, dây chằng nha chu, mô nướu và xương ổ răng. Khởi nguồn của viêm nha chu là do cao răng tích tụ khiến hại khuẩn phát triển quá mức, sinh sôi và tấn công các cơ quan bao xung quanh răng.

Khác với các bệnh nha khoa thường gặp, viêm nha chu là bệnh lý có mức độ nghiêm trọng nhưng tiến triển chậm, dai dẳng và triệu chứng mờ nhạt. Đa phần các trường hợp mắc bệnh lý này đều không phát hiện trong giai đoạn sớm mà chỉ thăm khám khi bệnh tình đã chuyển biến nặng. Trong đó, tiêu xương là dấu hiệu cho thấy viêm nha chu đã tiến triển nghiêm trọng.

Tiêu xương hàm là tình trạng xương ổ răng bị tiêu hủy do quá trình hủy cốt bào diễn ra nhanh hơn so với quá trình tạo cốt bào. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do vi khuẩn tấn công, phá hủy và gây hư hại các tế bào ở xương hàm.

Ngoài ra, đáp ứng miễn dịch đối với hiện tượng viêm nhiễm ở xương ổ răng cũng dẫn đến tăng tốc độ hủy cốt bào. Cụ thể khi vi khuẩn xâm nhập vào xương hàm, hệ miễn dịch sẽ giải phóng các chất trung gian gây viêm như matrix metalloproteinases, TNF – alpha, prostaglandin E2, IL – 1 beta,… Các thành phần này cũng góp phần đẩy nhanh quá trình tiêu xương.

Dấu hiệu nhận biết viêm nha chu gây tiêu xương

Tương tự như viêm nha chu, tiêu xương cũng có triệu chứng mờ nhạt, diễn tiến âm thầm và khó nhận biết. Các triệu chứng chỉ có tính điển hình khi xương ổ răng đã bị hư hại nặng nề.

Các triệu chứng nhận biết viêm nha chu gây tiêu xương hàm:

• Tiêu xương hàm xảy ra bên dưới mô nướu nên rất khó nhận biết. Tuy nhiên khi xương hàm bị tiêu hủy đáng kể sẽ xuất hiện tình trạng tụt nướu (nướu co về phía chân răng để lộ cổ chân răng, răng có chiều dài bất thường)
• Khoảng cách giữa các răng tăng lên, răng xiêu vẹo, chân răng lỏng lẻo và lung lay
• Gặp khó khăn khi ăn uống do răng lỏng lẻo, giảm khả năng nhai và nghiền nát thức ăn
• Có cảm giác khớp cắn bị lệch, không cân đối
• Vùng lợi bao xung quanh chân răng phù nề, viêm đỏ, chảy máu, màu đỏ thẫm hoặc đỏ tươi
• Đôi khi đi kèm với tình trạng hôi miệng, nướu sưng rỉ dịch, mủ và chảy máu chân răng

Viêm nha chu được xem là nguyên nhân phổ biến gây tiêm xương hàm. Nếu không được điều trị, tình trạng này có thể chuyển biến nặng và nghiêm trọng hơn theo thời gian.

Tiêu xương hàm do viêm nha chu có nguy hiểm không?

Tiêu xương do viêm nha chu có tiến triển nặng dần theo thời gian. Tuy nhiên, tình trạng này lại có triệu chứng mờ nhạt và khó nhận biết nên hầu hết đều không phát hiện sớm. Chỉ đến khi xương ổ răng bị phá hủy nghiêm trọng, các triệu chứng mới có tính điển hình cao.

Xương ổ răng là cơ quan nâng đỡ và cố định chân răng trên cung hàm. Đây là một trong những bộ phận cấu tạo thành mô nha chu. Khi xương ổ răng bị tiêu hủy, chân răng sẽ trở nên lỏng lẻo, lung lay dẫn đến sai lệch khớp cắn và khó khăn trong quá trình ăn uống.

Theo thời gian, lượng xương bị phá hủy sẽ càng lớn dẫn đến tình trạng mất răng vĩnh viễn. Ngoài chức năng cố định răng, xương ổ răng còn có vai trò tạo hình khuôn mặt. Tiêu xương hàm khiến cho mặt bị biến đổi và xuất hiện các dấu hiệu lão hóa rõ rệt. Hơn nữa, tình trạng này không được điều trị sớm còn gây xô lệch các răng trên cung hàm, sai khớp cắn, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống.

Cách điều trị viêm nha chu gây tiêu xương

Tiêu xương do viêm nha chu là dấu hiệu cho thấy bệnh đã tiến triển nặng. Nếu không có hướng điều trị và chăm sóc phù hợp, chân răng có thể bị lung lay, lỏng lẻo dẫn đến mất răng và khó khăn khi ăn uống. Vì vậy ngay khi nhận thấy tình trạng này, bạn nên thăm khám và can thiệp các biện pháp điều trị kịp thời để bảo vệ sức khỏe răng miệng.

Các phương pháp điều trị tiêu xương hàm do viêm nha chu:

1. Cạo vôi răng

Vôi răng tích tụ là yếu tố thuận lợi để vi khuẩn sinh sôi và phát triển. Ban đầu, vi khuẩn chỉ tấn công gây viêm nhiễm và phù nề mô nướu (bệnh viêm lợi). Tuy nhiên, bệnh lý này không được điều trị sớm sẽ dẫn đến viêm nha chu.

Do đó, phương pháp được ưu tiên trong điều trị viêm lợi và viêm nha chu là cạo vôi răng. Làm sạch vôi răng tích tụ có thể giảm số lượng vi khuẩn trong tổ chức nha chu, qua đó giúp mô nướu có điều kiện để phục hồi và tái tạo. Ngoài ra, bạn cũng nên duy trì thói quen cạo vôi răng 1 – 2 lần/ năm để phòng ngừa các bệnh nha khoa thường gặp.

2. Nạo túi nha chu

Túi nha chu là khoảng trống được hình thành ở giữa răng và mô nướu. Túi có thể rỗng hoặc chứa dịch, mủ có mùi hôi. Theo thời gian, túi nha chu phát triển càng sâu gây tổn thương các cơ quan nâng đỡ răng. Vì vậy sau khi cạo vôi răng, bác sĩ sẽ thực hiện phẫu thuật nạo túi nha chu.

Khi túi nha chu được nạo bỏ, mô nướu có thể dễ dàng hồi phục và bám dính vào chân răng. Điều này sẽ giúp cho xương ổ răng có điều kiện để tái tạo, tăng tốc độ tạo cốt bào, giảm thiểu nguy cơ răng lung lay và gãy, rụng.

3. Ghép xương, ghép nướu

Nếu xương ổ răng bị phá hủy nhiều, bác sĩ sẽ xem xét ghép xương để kích thích cơ quan này tái tạo và phục hồi. Tình trạng thường đi kèm với tụt lợi hở chân răng. Vì vậy, phẫu thuật ghép xương thường được thực hiện đồng thời với phẫu thuật ghép mô nướu (lợi).

• Ghép xương: Phương pháp này sử dụng xương nhân tạo (xương khử khoáng DBM) hoặc xương tự thân ghép vào xương ổ răng để thúc đẩy tốc độ tạo cốt bào. Ghép xương cần ít nhất 3 – 6 tháng để nhận thấy hiệu quả. Do đó trong thời gian này, bạn cần thực hiện các biện pháp chăm sóc theo hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo xương ổ răng tái tạo và phục hồi tốt.
• Ghép mô nướu: Như đã đề cập, tình trạng tiêu xương hàm do viêm nha chu gây ra thường đi kèm với hiện tượng tụt nướu. Trong trường hợp này, bác sĩ sẽ sử dụng mô nướu lân cận hoặc mô vòm miệng để ghép vào phần răng bị hở ra bên ngoài. Ghép nướu thường được thực hiện đồng thời với ghép xương để tăng hiệu quả phục hồi tổ chức nha chu.

Cách chăm sóc bệnh viêm nha chu

Viêm nha chu là bệnh nha khoa có tiến triển dai dẳng và kéo dài. Các biện pháp điều trị chỉ có thể kiểm soát tiến triển của bệnh, hoàn toàn không thể phục hồi mô nha chu 100%. Vì vậy bên cạnh các phương pháp y tế, bạn nên thực hiện song song với các biện pháp chăm sóc.

Các biện pháp chăm sóc trong thời gian điều trị viêm nha chu gây tiêu xương:

• Cần đảm bảo chải răng 2 – 3 lần/ ngày để làm sạch mảng bám và thức ăn thừa bên trong khoang miệng. Khi chải răng, cần chú ý làm sạch những răng nằm ở cuối cung hàm bởi đây là vị trí thức ăn dễ bám dính vào tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển mạnh.
• Ngoài chải răng, nên dùng thêm nước súc miệng và chỉ nha khoa để làm sạch kẽ răng hoàn toàn. Không sử dụng tăm và các vật nhọn để làm sạch kẽ vì có thể gây tổn thương mô nướu, men răng.
• Nên bổ sung fluor cho răng bằng cách dùng nước súc miệng và kem đánh răng chứa khoáng chất này. Fluor là khoáng chất thiết yếu cho quá trình tái khoáng và góp phần tăng cường sức đề kháng của mô nướu.
• Tiêu xương hàm có thể tiến triển nhanh hơn nếu có một số vấn đề sức khỏe đi kèm như mãn kinh, loãng xương, tiểu đường,… Nếu có các bệnh lý này, nên thăm khám và tích cực điều trị để tránh tiêu xương diễn tiến nhanh gây mất răng, xô lệch cấu trúc răng và sai khớp cắn.
• Hạn chế dùng thức ăn quá cứng, khô và dai. Tình trạng này có thể khiến răng đau nhức và có nguy cơ gãy, rụng trong quá trình ăn uống. Bên cạnh đó, bạn cũng nên thay đổi các thói quen ăn uống thiếu khoa học như sử dụng đồ ăn, thức uống chứa nhiều đường, dùng nước ngọt có gas, rượu bia,…
• Tăng cường sức khỏe răng miệng và đẩy nhanh quá trình tái khoáng men răng bằng cách dùng thực phẩm lành mạnh chứa hàm lượng vitamin, khoáng chất dồi dào như hải sản, trứng, sữa, các loại đậu, nấm, rau xanh, trái cây,…

Viêm nha chu là nguyên nhân hàng đầu gây tiêu xương hàm. Tình trạng này là dấu hiệu cho thấy bệnh đã tiến triển nặng gây hư hại tổ chức nâng đỡ răng khiến răng lung lay, lỏng lẻo. Nếu không có hướng điều trị kịp thời, tiêu xương hàm do viêm nha chu có thể dẫn đến sai khớp cắn và mất răng vĩnh viễn.

Tham khảo thêm:

• Viêm nha chu gây chảy máu chân răng và cách khắc phục
• Bị viêm nha chu nên ăn gì và kiêng gì tốt cho răng miệng?
• Cách chữa viêm nha chu tại nhà bằng phương pháp dân gian