Đau răng hàm trong cùng gây ra không ít phiền toái khi ăn uống, sinh hoạt và ảnh hưởng nhiều quá trình học tập, làm việc. Ngoài những tác động tiêu cực đối với chất lượng cuộc sống, tình trạng này còn có thể gây tổn thương răng, mô nướu nặng nếu không được điều trị kịp thời.
Đau răng hàm trong cùng (răng cấm) và dấu hiệu nhận biết
Răng hàm trong cùng bao gồm răng số 6 và số 7 (răng cấm). Mỗi hàm răng gồm có 4 răng cấm với chức năng chính là nghiền nát thức ăn. Ngoài răng cấm, răng hàm còn có răng khôn (được gọi là răng số 8 hay răng hàm số 3). Tuy nhiên, một số người có thể không mọc răng khôn hoặc mọc không đủ 4 chiếc.
Khác với răng cửa, răng nanh, răng hàm có kích thước hơn, chiều dài thân răng thấp nhưng mặt nhai rộng, có nhiều rãnh kẽ để thuận lợi cho việc ăn nhai. Cũng vì đặc điểm hình thái và vị trí đặc biệt nên các răng hàm trong cùng – đặc biệt là răng số 7 và số 8 rất dễ bị đau nhức.
Răng hàm là răng giữ vai trò chính trong hoạt động ăn nhai. Chính vì vậy, tình trạng đau răng hàm trong cùng ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình ăn uống và sinh hoạt. Để bảo vệ sức khỏe răng miệng, cần phát hiện sớm tình trạng này và can thiệp các phương pháp điều trị kịp thời.
Các dấu hiệu nhận biết đau răng hàm trong cùng:
- Xuất hiện cơn đau ở răng cấm (răng số 6, 7) và răng số 8 (răng khôn)
- Cơn đau có mức độ đa dạng, từ nhẹ đến nặng tùy thuộc theo từng nguyên nhân cụ thể
- Cơn đau có thể bùng phát đột ngột, đau dữ dội, đau nhói hoặc đau âm ỉ, kéo dài
- Đau răng hàm trong cùng thường xảy ra trong quá trình ăn uống nhưng cũng có thể tự phát vào ban đêm.
- Ngoài cơn đau, mô nướu xung quanh răng cũng có thể bị viêm, phù nề, chuyển sang màu đỏ tươi hoặc đỏ thẫm. Đôi khi kèm theo hôi miệng, sốt nhẹ, sưng má và sưng hạch góc hàm.
Nguyên nhân gây đau răng hàm trong cùng bên trái, bên phải
Có rất nhiều nguyên nhân gây đau nhức răng hàm trong cùng ở bên trái, bên phải. Tuy nhiên, yếu tố quan trọng nhất là do hình thái và cấu trúc răng.
Như đã đề cập, răng cấm và răng khôn có mặt nhai rộng, nhiều rãnh kẽ và nằm ở cuối cung hàm nên khó làm sạch, thức ăn dễ bám dính vào mặt nhai và kẽ răng. Cũng chính vì vậy mà răng hàm trong cùng dễ gặp phải các vấn đề nha khoa hơn so với răng cửa, răng nhanh và răng tiền hàm.
Các nguyên nhân có thể gây đau nhức răng hàm trong cùng bên dưới, bên trên:
1. Vệ sinh răng miệng kém khiến thức ăn giắt vào kẽ răng
Thức ăn giắt vào kẽ răng là nguyên nhân gây đau răng thường gặp. Tình trạng này gặp nhiều ở răng hàm do đây là nhóm răng có chức năng nghiền nát thức ăn. Hơn nữa, răng hàm nằm sâu bên trong nên khó làm sạch hơn so với răng cửa và răng tiền hàm.
Thức ăn giắt vào kẽ răng còn tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển gây hôi miệng và tổn thương nướu. Nếu không làm sạch kịp thời, thức ăn thừa có thể bị khoáng hóa tạo thành cao răng. Cao răng là môi trường để hại khuẩn sinh sôi dẫn đến nhiều vấn đề nha khoa.
2. Thói quen nghiến răng khi ngủ
Nghiến răng khi ngủ là thói quen vô thức xảy ra trong thời gian ngủ. Thói quen này gặp nhiều ở người bị căng thẳng và lo lắng quá mức. Nghiến răng là hành động siết chặt hai hàm răng tạo ra âm thanh ken két khó chịu. Ngoài ra, hành động này còn làm tăng áp lực lên răng – đặc biệt là răng hàm.
Nếu để kéo dài, răng hàm có thể bị đau nhức và mòn men răng. Ngoài ra, nghiến răng khi ngủ còn là nguyên nhân gây viêm khớp thái dương hàm và nhiều bệnh lý răng miệng khác. Nếu xảy ra do thói quen này, răng hàm trong cùng thường bị đau nhức sau khi thức dậy.
3. Do mọc răng khôn
Mọc răng khôn là nguyên nhân phổ biến gây đau răng hàm trong cùng. Răng khôn (răng số 8) được xem là răng đặc biệt nhất trong cung hàm. Răng số 8 chỉ mọc trong độ tuổi trưởng thành (17 – 29 tuổi) và nằm ở vị trí cuối cùng. Mỗi người có 4 chiếc răng khôn nhưng trên thực tế, có đến 35% trường hợp không mọc răng khôn và nhiều người không mọc đủ 4 răng số 8.
Do mọc khá muộn và nằm ở cuối cung hàm nên khi mọc, răng khôn dễ kích thích mô nướu và các răng lân cận dẫn đến cảm giác đau nhức, ê buốt, hôi miệng và khó chịu. Ngoài ra trong thời gian mọc răng khôn, bạn cũng có thể gặp phải tình trạng viêm lợi trùm (viêm, phù nề mô lợi bao phủ một phần hoặc toàn bộ răng khôn). Nếu răng khôn mọc lệch, tình trạng đau nhức thường có mức độ nặng hơn và có xu hướng kéo dài dai dẳng.
4. Do ảnh hưởng của các bệnh nha khoa
Do đặc điểm hình thái và nằm ở vị trí đặc biệt, răng hàm có nguy cơ gặp phải các vấn đề nha khoa cao hơn so với răng cửa và răng nanh. Đau nhức răng hàm trong cùng có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý như:
- Sâu răng: Sâu răng là bệnh nha khoa phổ biến ở cả người lớn và trẻ nhỏ. Bệnh lý này đặc trưng bởi hiện tượng mất các mô khoáng do vi khuẩn Streptococcus mutans gây ra. Sâu răng ở giai đoạn đầu thường không gây đau nhức hay ê buốt. Tuy nhiên khi vi khuẩn phá hủy ngà răng, răng có thể phát sinh cơn đau, cảm giác khó chịu trong quá trình ăn uống. Vì nằm ở cuối cùng hàm nên răng hàm khó có thể làm sạch hoàn toàn. Đây là điều kiện thuận lợi để vi khuẩn phát triển quá mức gây hòa tan các mô cứng của men răng và ngà răng.
- Viêm nướu răng, viêm nha chu: Ngoài sâu răng, đau răng hàm trong cùng cũng có thể là biểu hiện của bệnh viêm nướu răng và viêm nha chu. Cả hai bệnh lý này đều khởi nguồn từ sự tích tụ của cao răng. Cao răng là môi trường để hại khuẩn phát triển mạnh và sản sinh ra độc tố, độc tố gây viêm nhiễm mô nướu bao xung quanh răng. Nếu không được điều trị sớm, viêm nướu răng có thể phát triển thành viêm nha chu (viêm nhiễm toàn bộ các tổ chức bao xung quanh răng).
- Viêm tủy răng: Đau răng hàm trong cùng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo viêm tủy răng. Ở giai đoạn cấp tính, viêm tủy răng gây đau nhức dữ dội, cơn đau bùng phát đột ngột và đau nhói. Ngoài ra, viêm tủy răng còn có thể gây sưng mô nướu, sưng hạch góc hàm, hôi miệng, miệng có vị khó chịu,…
- Áp xe răng: Áp xe răng là tình trạng mô nướu hoặc chóp răng xuất hiện túi mủ do viêm nhiễm. Bệnh lý này thường phát triển từ viêm tủy răng và viêm nha chu không được điều trị kịp thời. Ngoài đau nhức răng hàm trong cùng, áp xe răng còn khiến nướu sưng thành cục, hôi miệng, sốt nhẹ, sưng má,…
Ngoài những bệnh lý thường gặp trên, đau răng hàm trong cùng cũng có thể xảy ra do một số vấn đề nha khoa khác như viêm khớp thái dương hàm, viêm quanh chân răng, viêm loét niêm mạc miệng,…
5. Chấn thương gây đau răng hàm trong cùng
Chấn thương cũng có thể là nguyên nhân gây đau răng hàm trong cùng. Tác động cơ học khi va đập sẽ kích thích phản ứng viêm, đau của răng và mô nướu. Trong trường hợp chấn thương nhẹ, tình trạng đau nhức răng sẽ thuyên giảm chỉ sau một vài ngày. Tuy nhiên nếu va đập mạnh, răng có thể bị nứt, mẻ và thậm chí là gãy phần thân răng.
Chấn thương răng là tình trạng cần được xử trí sớm để tránh biến chứng. Do đó sau khi va đập, bạn nên đến phòng khám để được kiểm tra và can thiệp các biện pháp điều trị kịp thời. Bởi chấn thương không được khắc phục sớm còn là yếu tố làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý nha khoa.
6. Các nguyên nhân khác
Ngoài những nguyên nhân trên, đau răng hàm trong cùng còn có thể xảy ra do một số nguyên nhân khác như:
- Nhổ răng khôn
- Đau răng hàm trong cùng sau khi thực hiện một số thủ thuật nha khoa như cạo vôi răng, trám răng, bọc răng sứ, lấy tủy răng,…
- Mòn men răng (răng ê buốt)
- Tụt lợi hở chân răng
- Mô lợi mỏng bẩm sinh
Tương tự như đau nhức răng thông thường, đau răng hàm trong cùng cũng có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân. Tuy nhiên, tình trạng xác định bệnh lý thông qua các biểu hiện lâm sàng có thể gây nhầm lẫn. Do đó, bạn nên đến gặp bác sĩ nếu nhận thấy cơn đau có mức độ nặng, kéo dài hoặc đi kèm với những triệu chứng bất thường.
Đau răng hàm trong cùng có nguy hiểm không?
Đau răng hàm trong cùng là triệu chứng khá phổ biến. Theo thống kê, tình trạng này gặp nhiều hơn ở người trưởng thành. Không chỉ gây khó chịu, đau nhức răng cấm, răng khôn còn ảnh hưởng đến hoạt động ăn uống, làm gián đoạn giấc ngủ, giảm hiệu suất lao động và quá trình học tập.
Nếu xảy ra do các bệnh lý nha khoa, đau răng hàm trong cùng cần phải được điều trị sớm để phòng ngừa biến chứng. Bởi hầu hết các bệnh nha khoa đều tiến triển nặng dần theo thời gian. Nếu không có các biện pháp kiểm soát, hiện tượng viêm nhiễm có thể chuyển biến theo chiều hướng xấu khiến răng đau nhức và tổn thương nặng.
Đa phần các trường hợp đau răng hàm trong cùng đều xảy ra do những nguyên nhân không quá nghiêm trọng. Khi can thiệp các phương pháp điều trị và chăm sóc kịp thời, tình trạng sẽ nhanh chóng được cải thiện sau một thời gian ngắn.
Đau răng hàm dưới, hàm trên trong cùng phải làm sao?
Đau răng hàm trong cùng có thể xảy ra ở hàm dưới, hàm trên, bên phải và cả bên trái. Dù ít khi gây ra các biến chứng nặng nề nhưng tình trạng này ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống. Vì vậy, nên can thiệp sớm các biện pháp chăm sóc và điều trị.
Dưới đây là các phương pháp điều trị đau răng hàm trong cùng được áp dụng phổ biến:
1. Các biện pháp giảm đau tạm thời
Nếu chưa có thời gian đến phòng khám/ bệnh viện để kiểm tra, bạn có thể áp dụng một số biện pháp giảm đau tạm thời. Ngoài ra, có thể kết hợp các biện pháp này với phương pháp y tế theo hướng dẫn của bác sĩ để kiểm soát cơn đau hiệu quả.
Các biện pháp giảm đau nhức răng trong cùng tạm thời:
- Ngậm nước muối ấm: Nước muối ấm có tác dụng tiêu viêm, giảm đau và sát trùng. Vì vậy, bạn có thể pha loãng muối biển với nước ấm và ngậm từ 2 – 4 phút để giảm đau nhức. Ngoài ra, biện pháp này còn giúp kiểm soát hiện tượng viêm nhiễm ở mô nướu và cải thiện tình trạng hôi miệng rõ rệt.
- Chườm đá: Bên cạnh ngậm nước muối ấm, bạn cũng có thể chườm đá để giảm đau nhức răng hàm trong cùng. Chườm lạnh cải thiện cơn đau và hiện tượng phù nề nướu, sưng má bằng cách làm co mạch máu, giảm lưu lượng máu tuần hoàn đến răng bị đau nhức. Ngoài ra, nhiệt độ lạnh từ túi chườm còn gây “tê liệt” dây thần kinh và làm gián đoạn quá trình dẫn truyền cảm giác về não bộ.
- Dùng trà thảo mộc: Cảm giác đau nhức răng có thể thuyên giảm đáng kể khi sử dụng một số loại trà thảo mộc. Do đó ngoài những biện pháp trên, bạn cũng có thể dùng một số loại trà như trà bạc hà, trà hoa cúc, trà gừng, trà hoa nhài,… Nếu đau răng xảy ra vào ban đêm, các loại trà này còn giúp bạn dễ dàng quay trở lại giấc ngủ và ngủ ngon hơn.
- Dùng thảo dược tự nhiên: Một số thảo dược tự nhiên có tác dụng tiêu viêm, giảm đau và kháng khuẩn thường được tận dụng để chữa đau nhức răng. Các mẹo chữa từ thảo dược được áp dụng phổ biến bao gồm súc miệng với nước lá trầu không, súc miệng với dầu dừa, ngậm tinh dầu đinh hương pha loãng,…
2. Phương pháp điều trị dứt điểm
Các biện pháp giảm đau tạm thời chỉ có thể kiểm soát cơn đau trong thời gian ngắn. Nếu không điều trị từ nguyên nhân, tình trạng đau răng hàm trong cùng sẽ tái phát sau một thời gian ngắn. Do đó, bạn nên sắp xếp thời gian đến phòng khám để được kiểm tra.
Nếu không có vấn đề bất thường, bác sĩ sẽ cạo vôi răng và hướng dẫn cách vệ sinh răng miệng hiệu quả để phòng ngừa đau nhức răng tái phát. Ngược lại trong trường hợp đau răng xảy ra do các bệnh lý răng miệng, bạn cần can thiệp các phương pháp điều trị như:
- Máng chống nghiến răng: Thói quen nghiến răng khi ngủ ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe răng miệng nói chung và răng hàm nói riêng. Để bảo vệ răng, bạn cần sử dụng máng chống nghiến. Máng được làm từ chất liệu nhựa với khả năng bảo vệ lớp men và giảm áp lực lên răng khi nghiến. Ngoài ra, bạn nên giảm căng thẳng và lo âu để cải thiện thói quen này hoàn toàn.
- Trám răng: Trám răng được chỉ định trong trường hợp đau răng hàm trong cùng do sâu răng. Sâu răng là bệnh nha khoa có tiến triển dần theo thời gian. Để ngăn quá trình hủy khoáng, bác sĩ sẽ làm sạch lỗ sâu, sát khuẩn và dùng composite trám bít hố rãnh.
- Cắt lợi trùm: Nếu đau răng hàm trong cùng xảy ra do viêm lợi trùm răng khôn, bác sĩ sẽ chỉ định cắt lợi trùm để loại bỏ phần lợi bao phủ lên một phần hoặc toàn bộ răng. Cắt lợi trùm chỉ được thực hiện khi răng khôn mọc thẳng. Những trường hợp răng mọc lệch, mọc ngầm sẽ được chỉ định nhổ bỏ.
- Lấy tủy răng: Lấy tủy răng (điều trị nội nha) là thủ thuật nha khoa phổ biến được áp dụng trong nhiều trường hợp. Đối với đau răng hàm trong cùng, phương pháp này được thực hiện khi bị viêm tủy răng. Sau khi mô tủy viêm nhiễm được làm sạch, tình trạng đau nhức sẽ thuyên giảm hoàn toàn. Để bảo vệ răng, bác sĩ sẽ dùng vật liệu gutta percha trám bít khoang tủy và hố rãnh.
- Chích rạch mủ: Áp xe răng cũng là nguyên nhân phổ biến gây đau răng hàm trong cùng. Trong trường hợp này, bác sĩ sẽ chích rạch mủ kết hợp với dùng kháng sinh, thuốc giảm đau và chống viêm. Nếu áp xe răng xảy ra do viêm tủy răng và sâu răng tiến triển, điều trị nội nha và trám răng sẽ được cân nhắc thực hiện khi ổ áp xe được loại bỏ.
- Các biện pháp khác: Tùy theo từng trường hợp cụ thể, bác sĩ có thể xem xét thực hiện một số biện pháp khác như cạo vôi răng, phẫu thuật nạo túi nha chu, phẫu thuật ghép nướu, ghép xương, cố định răng, phục hình Inlay/ Onlay, bọc răng sứ,…
Để đảm bảo hiệu quả điều trị, bạn nên lựa chọn bệnh viện/ phòng khám nha khoa đáng tin cậy. Thăm khám và chữa trị tại các cơ sở kém chất lượng có thể gây ra nhiều rủi ro và biến chứng.
Chăm sóc – phòng ngừa đau răng hàm trong cùng
Đau răng hàm trong cùng ảnh hưởng nhiều đến quá trình ăn uống. Ngoài ra, tình trạng này kéo dài còn tác động đến giấc ngủ, hiệu quả làm việc và khả năng tiếp thu. Do đó, can thiệp điều trị sớm là vấn đề hết sức cần thiết.
Bên cạnh các phương pháp chữa trị, nên phối hợp với chế độ chăm sóc hợp lý nhằm đẩy nhanh tốc độ phục hồi và hỗ trợ phòng ngừa bệnh tái phát. Nếu phụ thuộc hoàn toàn vào các biện pháp điều trị, tình trạng đau răng hàm trong cùng có thể tiến triển dai dẳng, kéo dài.
Cách chăm sóc, phòng ngừa đau răng hàm trong cùng:
- Giữ vệ sinh răng miệng là yếu tố quan trọng trong điều trị và phòng ngừa đau răng hàm trong cùng. Vì vậy, bạn cần chải răng đúng cách 2 – 3 lần/ ngày kết hợp với súc miệng với dung dịch sát khuẩn và dùng chỉ nha khoa.
- Đau răng hàm có thể nặng hơn nếu có chế độ ăn uống không hợp lý. Để giảm áp lực lên răng đau nhức, bạn nên dùng các món ăn mềm, lỏng và ít gia vị trong thời gian điều trị.
- Sử dụng nước súc miệng và kem đánh răng chứa fluor để tái khoáng men răng, tăng sức khỏe mô nướu và cải thiện sức đề kháng của răng miệng. Ngoài ra, bạn nên bổ sung thêm khoáng chất cho răng miệng thông qua các loại thực phẩm lành mạnh như cá, các loại nghêu, sò, mực, tôm, trái cây, rau củ,…
- Vệ sinh răng miệng tại nhà không thể làm sạch mảng bám hoàn toàn. Chính vì vậy, bạn nên đến nha khoa để lấy cao răng 1 – 2 lần/ năm. Bên cạnh đó, thăm khám định kỳ còn giúp phát hiện sớm các vấn đề răng miệng tiềm ẩn.
- Người bị tiểu đường, mang thai, nhiễm HIV,… có nguy cơ mắc các bệnh nha khoa cao hơn bình thường. Do đó, nên chú ý vệ sinh răng miệng và ăn uống, sinh hoạt điều độ để nâng cao thể trạng nhằm phòng ngừa các bệnh lý nha khoa thường gặp.
- Thay đổi các thói quen xấu như hút thuốc lá, nghiến răng, sử dụng rượu bia, đồ uống chứa axit, thức ăn cứng, dai,…
- Trong một số trường hợp, răng khôn mọc ngầm không gây đau nhức hay khó chịu. Tuy nhiên, tình trạng răng xiêu vẹo, mọc lệch sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn, mảng bám tích tụ gây ra hàng loạt các vấn đề nha khoa. Do đó, cần chủ động nhổ răng khôn nếu phát hiện răng mọc lệch, mọc ngầm, mọc chen chúc,…
Đau răng hàm trong cùng là vấn đề thường gặp ở người trưởng thành. Để giảm thiểu những ảnh hưởng đối với sức khỏe răng miệng và chất lượng cuộc sống, bạn nên thăm khám và điều trị sớm. Tránh tình trạng tự ý dùng thuốc giảm đau làm che lấp các triệu chứng bất thường khiến răng, mô nướu bị tổn thương nặng theo thời gian.
Tham khảo thêm:
Bài viết liên quan
10 Cách Giảm Đau Răng Tại Nhà Đơn Giản, Hiệu Quả Nhanh
Bị đau răng uống thuốc giảm đau nhưng không đỡ phải làm sao?
Người bị đau răng có nên ăn thịt bò không?
Trẻ bị đau răng phải làm sao? Có nên uống thuốc?
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!