Cấu Trúc Hàm Răng Chuẩn: Lợi Ích Và Tiêu Chí Đánh Giá

Chúng ta đều mong muốn được sở hữu một hàm răng đều đẹp, đúng chuẩn để có thể tự tin trong giao tiếp, thêm nhiều cơ hội trong công việc, cuộc sống. Tuy nhiên không phải ai cũng có một cấu trúc hàm răng chuẩn vì nó còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Để hiểu rõ hàm răng chuẩn là như thế nào, mang đến lợi ích gì và làm thế nào để sở hữu, bạn đọc đừng bỏ qua những thông tin được gợi ý ở bài viết dưới đây. 

Tìm hiểu cấu trúc hàm răng của người trưởng thành

Cấu trúc hàm răng sẽ bao gồm men răng, ngà răng, mô tủy và xi măng, được chia thành 2 phần là thân răng – tiếp xúc với khoang miệng và chân răng – ẩn dưới nướu trong xương hàm. Bề mặt của vùng chân răng và xương ổ răng sẽ được nối với nhau bằng một mô sợi dây gọi là chằng nha chu để tiếp nhận lực tác động vào răng, giảm bớt áp lực tác động lên xương hàm. Răng của chúng ta sẽ được nâng đỡ bởi nướu, xương ổ răng và dây chằng nha chu.

Thông thường một chiếc răng của người trưởng thành sẽ có cấu tạo như sau:

• Thân răng: Nằm bên trên, có thể nhìn thấy bằng mắt thường, tham gia vào quá trình ăn nhai. Thân răng gồm 3 mặt là mặt nhai (răng hàm) hoặc cạnh cắn (răng cửa), mặt ngoài (răng cửa trước) hoặc phần tiếp xúc má (răng hàm) và mặt trong tiếp xúc với lưỡi.
• Chân răng: Nằm dưới nướu và trong xương hàm với 3 loại: Răng 1 chân, răng 2 chân hoặc răng 3 chân. Trong đó răng cửa và răng nanh có 1 chân, răng tiền hàm có 1 hoặc 2 chân, răng hàm lớn có 2 – 3 chân.

Một cấu trúc hàm chuẩn gồm những yếu tố nào?

Một cấu trúc hàm chuẩn cần đáp ứng được các tiêu chí liên quan đến sự tương quan giữa các bộ phận trong cung hàm, đồng thời đảm bảo khả năng ăn nhai và một số chức năng khác. Cụ thể:

Đủ số lượng

Thông thường, một người trưởng thành khi hoàn chỉnh về cấu trúc xương hàm sẽ bao gồm 32 chiếc răng:

• Răng cửa: Có 8 chiếc bao gồm 4 răng ở giữa hàm trên và 4 răng giữa hàm dưới.
• Răng nanh: 4 chiếc răng nhọn ngay bên ngoài răng cửa.
• Răng tiền hàm: Có 8 chiếc nằm giữa răng nanh và răng hàm.
• Răng hàm: Có 8 chiếc răng phẳng ở phía trong miệng, thực hiện chức năng ăn nhai, nghiền nát thức ăn tốt nhất.
• Răng khôn: Có 2 chiếc ở hàm trên và 2 chiếc ở hàm dưới, răng khôn thường mọc lên sau cùng nhưng có thể bị nhổ bỏ do mọc lệch hoặc để thực hiện các phương pháp phục hình. 

Khớp cắn chuẩn

Để nhận định một người có cấu trúc hàm răng chuẩn hay không sẽ dựa vào khớp cắn. Khớp cắn chuẩn được xác định khi hai hàm ghép lại thì các răng trên tiếp xúc vừa khít với răng đối diện (cùng tên) của hàm dưới. Đồng thời các răng cửa (răng thứ nhất và thứ hai) trên cả hai hàm nằm đối xứng nhau.

Đặc biệt, khớp cắn chuẩn là khi răng thẳng, không có khoảng trống lớn giữa các răng, khi hai hàm đóng lại, răng hàm trên phủ khoảng ⅓ răng hàm dưới. Nếu gặp tình trạng khớp cắn hở, sâu, chèo hoặc ngược sẽ thuộc dạng khớp cắn không chuẩn.

Cấu trúc hàm răng hài hòa với khuôn mặt

Một trong những yếu tố quan trọng để quyết định cấu trúc hàm có chuẩn hay không chính là sự hài hòa với tổng thể khuôn mặt, form răng cần cân đối với khuôn môi cũng như tỷ lệ gương mặt.

Cụ thể trong trường hợp bạn có khuôn mặt vuông nhưng sở hữu hình dáng răng tròn được cho là không hợp, ngược lại nếu khuôn mặt hình trái xoan nhưng sở hữu răng to hoặc ngắn nhỏ cũng gây mất cân đối. Sự hài hòa giữa cấu trúc hàm răng và khuôn mặt sẽ mang đến nụ cười tự nhiên, đẹp rạng rỡ.

Hình thể, kích thước hài hòa

Hàm răng chuẩn cần có hình thể, kích thước các răng hài hòa, không quá to cũng không quá nhỏ, không chênh lệch quá nhiều. Thông thường răng cửa phải dài, to hơn răng nanh, đồng thời răng hàm phải lớn hơn các răng tiền hàm. Một số đối tượng có 2 răng cửa to và hô sẽ không được cho là có hàm răng đẹp.

Ngoài ra, đường cung răng cũng ảnh hưởng đến cấu trúc hàm răng. Đường cung răng đi qua vị trí răng cửa, răng nanh, răng hàm nhỏ, cần sự mềm mại, hài hòa, không bị gấp khúc. Khi nhìn vào sẽ thấy các răng đều nhau, cân xứng hai bên. 

Lợi ích khi có cấu trúc hàm chuẩn

Chắc chắn rằng chúng ta ai cũng mong muốn có được một hàm răng chuẩn vì ngoài việc sở hữu hàm răng đẹp, nụ cười tự tin thì cấu trúc hàm răng chuẩn còn mang đến nhiều lợi ích khác, cụ thể như sau:

Tăng sự tự tin

Nếu một người sở hữu một hàm răng khỏe đẹp, khớp cắn chuẩn, màu răng trắng sáng và không gặp khuyết điểm sẽ hay cười, nói chuyện, có được sự tự tin khi giao tiếp. Đây được xem là yếu tố tăng thêm cơ hội trong công việc, cuộc sống để có thể thành công hơn.

Ngược lại những trường hợp răng hô, móm, khấp khểnh thường e ngại, tự ti trong giao tiếp, ít khi cười hoặc cười trông vô cùng gượng gạo.

Ăn uống thoải mái

Răng thực hiện chức năng ăn nhai, nghiền nát thức ăn, tuy nhiên nếu hàm răng bị lệch khớp cắn, hô, móm, thiếu răng sẽ khiến quá trình ăn nhai gặp nhiều khó khăn, chậm hơn hoặc không đủ lực nhai, cắn xé, tăng khả năng đau răng, sứt mẻ. Trong khi đó, đối tượng sở hữu khớp cắn chuẩn, răng đều, sát khít, không có kẽ hở sẽ ăn uống rất thoải mái, dù đồ ăn mềm hay cứng đều được nghiền nát, đặc biệt không có cảm giác đau nhức, khó chịu gì.

Hạn chế bệnh về răng miệng

Có thể bạn chưa biết, những người có cấu trúc hàm răng chuẩn, đều sẽ dễ dàng vệ sinh răng miệng hơn, hạn chế khả năng bị thức ăn bám dính, vi khuẩn hình thành, tấn công. Nhờ đó ngăn ngừa được các bệnh lý về răng miệng như sâu răng, viêm tủy răng, viêm nha chu,… Thực tế có không ít trường hợp răng khấp khểnh, thưa, sứt mẻ, thức ăn dễ dắt vào nhưng khó loại bỏ, về lâu dài mảng bám tích tụ, vi khuẩn tấn công đến những vị trí mà bạn không thể chạm tới hoặc khó phát hiện.

Tăng sức khỏe tổng thể

Thức ăn sau khi được răng nghiền nát sẽ đi vào trong cơ thể, trải qua quá trình chuyển hóa, cung cấp dưỡng chất cần thiết để các cơ quan hoạt động bình thường. Trong trường hợp khả năng ăn nhai bị giảm sút do cấu trúc hàm không chuẩn, khớp cắn lệch, mắc bệnh lý về răng miệng sẽ hạn chế lượng thức ăn được dung nạp, tăng nguy cơ thiếu hụt dinh dưỡng và gây ra nhiều bệnh lý. Thêm vào đó, nếu thức ăn không được nghiền nát sẽ tăng áp lực lên dạ dày và những cơ quan khác trong hệ tiêu hóa, tăng nguy cơ bị đau dạ dày, viêm loét dạ dày,… Ngược lại sở hữu một khớp cắn chuẩn đảm bảo khả năng ăn nhai sẽ ngăn ngừa được bệnh lý, nâng cao sức khỏe tổng thể.

Đảm bảo khả năng phát âm

Răng cùng lưỡi và hàm sẽ tham gia vào quá trình phát âm của con người. Khi răng đều, khỏe, đầy đủ và không có hiện tượng thưa, hở, sứt mẻ sẽ giúp việc phát âm trở nên tròn vành, rõ chữ hơn. Nếu mất răng hoặc khớp cắn hở sẽ tạo khoảng trống khiến bạn không thể phát âm, nói lớ ngớ hoặc nói ngọng. Tình trạng này gây ra sự tự ti, e ngại mỗi khi nói chuyện, không dám giao tiếp với mọi người xung quanh.

Làm thế nào để có cấu trúc hàm răng chuẩn?

Không phải ai sinh ra cũng có được cấu trúc hàm răng chuẩn, nhiều đối tượng bị khớp cắn chéo, ngược, đối đầu, cùng với đó là hiện tượng răng thưa, sứt mẻ làm giảm khả năng giao tiếp, cản trở quá trình ăn nhai, phát âm. Trong khi đó khớp cắn chuẩn sẽ mang đến nhiều lợi ích, tăng cơ hội trong công việc, cuộc sống. Do vậy để sở hữu cấu trúc hàm răng chuẩn có thể áp dụng một số phương pháp sau:

Niềng răng

Niềng răng là dịch vụ nha khoa thẩm mỹ rất phổ biến hiện nay, sử dụng các khí cụ chuyên dụng bao gồm dây cung, mắc cài, thun buộc hoặc máng trong suốt để tạo lực kéo siết răng dịch chuyển về đúng vị trí trên cung hàm. Niềng răng được áp dụng cho nhiều trường hợp răng khấp khểnh, chen chúc, hô, móm, khớp cắn sâu, khớp cắn ngược, khớp cắn hở, móm xương, hô xương, mang đến hàm răng đều đẹp, chắc khỏe, gương mặt hài hòa và nụ cười tự tin hơn. 

Hiện nay tại các cơ sở nha khoa có 3 phương pháp niềng răng chính, đó là:

• Niềng răng mắc cài kim loại: Sử dụng hệ thống dây cung, chun buộc, mắc cài bằng kim loại để tác động lên răng. Ưu điểm là chi phí thấp, cho hiệu quả tốt trong quá trình đưa ra dịch chuyển về vị trí như mong muốn. Tuy nhiên phương pháp này không đảm bảo tính thẩm mỹ, gây vướng víu, bất tiện khi ăn nhai, vệ sinh.
• Niềng răng mắc cài sứ: Tương tự như niềng răng mắc cài kim loại, kỹ thuật này cũng sử dụng hệ thống khí cụ gồm dây cung, thun buộc nhưng dùng mắc cài sứ thay cho kim loại. Khi đó tính thẩm mỹ sẽ cao hơn, phù hợp với hầu hết đối tượng. Nhược điểm của niềng răng mắc cài sứ là dễ vỡ, khó gắn lại và giá thành cao hơn.
• Niềng răng trong suốt: Đây là phương pháp niềng răng hiện đại nhất, sử dụng hệ thống khay niềng trong suốt được thiết kế riêng cho từng cá nhân theo từng giai đoạn. Đặc biệt khay niềng làm bằng chất liệu nhựa sinh học, tương thích với môi trường khoang miệng, không gây kích ứng, đảm bảo tính thẩm mỹ, có thể tháo lắp khi cần thiết và cho hiệu quả cao. Tuy nhiên nhược điểm của niềng răng trong suốt là chi phí cao.

Áp dụng phương pháp chỉnh nha nào sẽ phụ thuộc vào sự lựa chọn của khách hàng. Quá trình niềng răng thường dao động từ 6 tháng đến 2 năm tùy mức độ lệch lạc, khuyết điểm trên răng. 

Bọc răng sứ

Để có được khớp cắn chuẩn, nhiều người lựa chọn phương pháp bọc răng sứ – phương pháp nha khoa thẩm mỹ sử dụng răng giả được làm từ chất liệu sứ hoặc kết hợp kim loại nhằm khắc phục những khuyết điểm trên răng. Những trường hợp có thể bọc răng sứ đó là: Răng thưa, hở kẽ, lệch lạc nhẹ, khớp cắn hở, không chuẩn, răng không đều,…

Ưu điểm của phương pháp bọc răng sứ có thể kể đến như:

• Đảm bảo tính thẩm mỹ cao vì mão sứ có hình dáng, màu sắc tương tự răng thật.
• Độ bền cao, đảm bảo khả năng ăn nhai như răng thật, tuổi thọ có thể lên đến 20 năm.
• Răng sứ tương thích được với môi trường khoang miệng nên đảm bảo an toàn, lành tính, không gây kích ứng.

Sau khi thăm khám, bác sĩ sẽ tư vấn vật liệu mão sứ với ưu nhược điểm cụ thể. Khi đó bạn sẽ dựa vào nhu cầu, khả năng tài chính để chọn chất liệu phù hợp nhất. Quy trình bọc răng sứ thường diễn ra nhanh chóng, đơn giản, không cần kiêng khem, nghỉ dưỡng, ngay sau đó bạn có thể sở hữu được cấu trúc hàm răng chuẩn. 

Phẫu thuật chỉnh hàm

Trong trường hợp hàm răng bị hô, không thể áp dụng phương pháp niềng răng hay bọc răng sứ, có thể phẫu thuật chỉnh hàm để có được cấu trúc hàm chuẩn. Khách hàng được bác sĩ thăm khám, chụp X-quang toàn hàm và chỉ định một số xét nghiệm liên quan để đánh giá tổng thể khoang miệng, xem xét liệu khách hàng có đủ điều kiện phẫu thuật hay không.

Sau khi can thiệp, bạn sẽ có được hàm răng chuẩn, khớp cắn sát khít, cân đối, hài hòa với gương mặt. Tuy nhiên phẫu thuật thường tiềm ẩn nhiều rủi ro, bạn hãy lựa chọn cơ sở thực hiện uy tín, bác sĩ tay nghề cao, đặc biệt chú ý chăm sóc, nghỉ ngơi tại nhà để nhanh chóng phục hồi sức khỏe, tránh biến chứng. 

Một số thắc mắc liên quan

Dưới đây là một số thắc mắc liên quan đến cấu trúc hàm răng con người:

Như thế nào làm hàm răng bị sai lệch?

Theo các chuyên gia, mỗi khuyết điểm trên răng sẽ có biểu hiện riêng, bạn có thể nhận biết hàm răng bị sai lệch thông qua các dấu hiệu như sau:

• Răng hô: Có sự mất cân đối giữa hàm trên và hàm dưới, cụ thể hàm dưới bị lùi khuất sâu ở bên trong của hàm trên, gây khó khăn khi nhai và nuốt thức ăn.
• Răng móm: Với tình trạng này, xương hàm dưới bị đưa ra phía trước nhiều hơn so với hàm trên, cản trở việc ăn nhai, phát âm.
• Khớp cắn hở: Răng cùng nhóm của hai hàm không thể chạm vào nhau dù ở trạng thái nào, tạo khoảng hở giữa hai hàm răng.
• Khớp cắn chéo: Răng bị xô lệch, có thể làm thay đổi hình dáng khuôn mặt, gây khó khăn trong ăn uống, sinh hoạt. 

Hàm răng chuẩn khi nhìn nghiêng như thế nào?

Nếu có cấu trúc hàm răng chuẩn thì khi nhìn thẳng hay nhìn nghiêng đều rất đều, đẹp, có thể nhìn rõ được răng cửa hàm trên, đồng thời răng nanh bao trùm ⅔ răng hàm dưới. Ngoài ra, răng hàm to và răng hàm nhỏ bên trên sẽ tiếp xúc với răng bên dưới tại bề mặt răng, tương ứng với từng vị trí. Nếu bạn sở hữu góc nghiêng đẹp đồng nghĩa rằng khớp cắn tốt, khả năng ăn nhai được đảm bảo.

Nếu muốn nhìn được góc nghiêng của hàm răng, không thể tự soi gương mà cần thông qua hình ảnh được chụp lại. Đặc biệt khi thăm khám tại nha khoa, bác sĩ sẽ thăm khám, chụp phim, giúp bạn thấy rõ từng vị trí trong cung hàm.

Sở hữu một cấu trúc hàm răng chuẩn là điều ai cũng mong muốn, không chỉ tăng thêm vẻ đẹp cho gương mặt, mang đến sự tự tin mà còn đảm bảo được khả năng ăn nhai, phát âm. Do vậy nếu bạn có khớp cắn hở và một số vấn đề với cấu trúc răng khác, tốt nhất hãy nhanh chóng tìm đến các cơ sở nha khoa uy tín để được thăm khám và tư vấn phương pháp thẩm mỹ, phục hình phù hợp.