Bị viêm khớp thái dương hàm nên ăn gì và kiêng gì?

Nên ăn gì, kiêng gì khi bị viêm khớp thái dương hàm là vấn đề nhận được nhiều sự quan tâm. Bởi chế độ dinh dưỡng ảnh hưởng không nhỏ đến triệu chứng và tiến triển của bệnh. Xây dựng chế độ ăn uống hợp lý góp phần giảm đau nhức, phù nề và đẩy nhanh tốc độ phục hồi cơ quan tổn thương. 

Viêm khớp thái dương hàm là tình trạng viêm xảy ra ở khớp kết nối giữa xương hàm và hộp sọ. Phần lớn các trường hợp viêm khớp thái dương hàm đều xảy ra do sụn khớp và hai đầu xương bị thoái hóa dẫn đến tăng ma sát và gây ra phản ứng viêm đau trong quá trình ăn uống. Bệnh lý này gặp nhiều ở phụ nữ từ 30 – 50 tuổi.

Viêm khớp thái dương hàm gây ra cơn đau ở vùng thái dương, lan xuống vùng họng, răng và thậm chí có thể gây đau tai, đau đầu và chóng mặt. Ngoài cơn đau, bệnh lý này còn gây khó khăn trong quá trình ăn uống và giao tiếp. Vì vậy ngoài việc sử dụng thuốc, bạn nên xây dựng chế độ ăn hợp lý để giảm áp lực lên khớp thái dương hàm, qua đó tạo điều kiện để khớp phục hồi, tái tạo và giảm nhanh các triệu chứng đau nhức, cứng khớp,…

Viêm khớp thái dương hàm nên ăn gì?

Khớp thái dương hàm thường cử động khi ăn uống và giao tiếp. Do đó, chế độ ăn uống ảnh hưởng không nhỏ đến tốc độ phục hồi của mô sụn và hai đầu xương. Để hạn chế cơn đau và các triệu chứng đi kèm, bạn nên dùng các loại thực phẩm mềm, dễ nhai nuốt và thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất, protein cần thiết cho quá trình tái tạo mô sụn.

Các thực phẩm lành mạnh người bị viêm khớp thái dương hàm nên bổ sung, bao gồm:

1. Các món ăn mềm, lỏng

Viêm khớp thái dương hàm đặc trưng bởi cơn đau ở vùng thái dương, cơn đau có thể lan tỏa đến đầu, tai hoặc lan xuống răng, cổ họng. Cảm giác đau nhức do bệnh lý này gây ra có thể tăng lên trong quá trình ăn uống, nhất là khi bị viêm khớp thái dương hàm nổi hạch. Vì vậy trong thời gian điều trị, bạn nên dùng các món ăn lỏng và mềm để giảm áp lực lên khớp. Điều này có thể hạn chế cơn đau và các triệu chứng đi kèm bùng phát.

Nếu khớp đau dữ dội, khó khăn khi há miệng và khép miệng, bạn nên dùng sinh tố, sữa và nước ép trái cây để hạn chế hoạt động nghiền nát thức ăn. Trong giai đoạn bệnh mới phát, nên dùng các món ăn này trong khoảng 1 – 3 ngày. Sau đó, có thể chuyển sang dùng các món ăn mềm, lỏng như sữa chua, cháo, khoai tây nghiền, bún miến,…

Các món ăn mềm, lỏng sẽ giúp hạn chế tác động lên khớp thái dương hàm. Chính vì vậy, bạn nên duy trì thói quen dùng thức ăn lỏng trong khoảng vài ngày đến vài tuần để khớp thái dương có điều kiện phục hồi và tái tạo hoàn toàn. Ngoài ra khi ăn uống, cần chú ý nhai đều hai bên để tránh rối loạn cơ năng khớp thái dương hàm.

2. Thực phẩm giàu Omega 3

Tương tự như các khớp xương trong cơ thể, khớp thái dương hàm được bảo vệ bởi đĩa sụn. Đĩa sụn giúp bảo vệ đầu xương và giảm áp lực, ma sát khi khớp vận động. Sự thoái hóa của đĩa sụn là một trong những nguyên nhân dẫn đến viêm khớp thái dương hàm.

Các loại thực phẩm giàu Omega 3 đã được chứng minh có tác dụng tăng cường độ dẻo dai của sụn khớp. Loại axit béo này có khả năng chống viêm bằng cách ức chế sản xuất các chất trung gian gây viêm. Vì vậy, bổ sung các loại thực phẩm giàu Omega 3 vào chế độ ăn có thể giảm phần nào cảm giác đau nhức và phù nề ở khớp thái dương hàm.

Ngoài ra, Omega 3 còn tăng chất nhờn cho đĩa sụn, hỗ trợ tái tạo và sửa chữa các mô sụn bị thoái hóa. Bổ sung Omega 3 đều đặn trong chế độ ăn giúp ổn định hoạt động của khớp thái dương hàm và làm chậm quá trình thoái hóa khớp. Không chỉ tốt cho xương khớp, Omega 3 còn đến nhiều lợi ích đối với tim mạch, trí não và thị lực. Vì vậy trong thời gian điều trị, bạn nên bổ sung các loại thực phẩm giàu Omega 3 như quả bơ, cá hồi, cá thu, hạt bí, các loại đậu,…

3. Các loại thực phẩm giàu magie

Magie là một trong những loại khoáng chất cần thiết cho cơ thể. Khoáng chất này tham gia vào quá trình tổng hợp ADN, tái tạo xương và sản xuất các enzyme chống oxy hóa. Nếu gặp phải các vấn đề về thoái hóa khớp, bạn nên tăng cường bổ sung thực phẩm giàu magie để làm tăng tốc độ tạo xương và làm chậm quá trình hủy cốt bào (hiện tượng tiêu xương).

Magie cũng là khoáng chất cần thiết để hấp thu canxi, hạn chế lượng canxi bài tiết qua đường tiểu. Thiếu hụt khoáng chất này chính là nguyên nhân khiến cơ thể giảm hấp thu canxi dẫn đến chứng loãng xương và tăng tốc độ thoái hóa xương khớp.

Bên cạnh đó, magie còn tham gia vào hoạt động tái tạo và kiểm soát chức năng của các tế bào thần kinh. Bổ sung khoáng chất này thường xuyên phần nào có thể giảm bớt cơn đau thần kinh do viêm khớp thái dương hàm gây ra. Một số loại thực phẩm giàu magie bạn nên bổ sung vào chế độ ăn hằng ngày bao gồm các loại hạt, ngũ cốc nguyên cám, đậu, quả hạch, socola, bơ, rau lá xanh,…

4. Bị viêm khớp thái dương hàm nên bổ sung thực phẩm giàu vitamin C

Viêm khớp thái dương hàm cũng có thể xảy ra do nhiễm khuẩn. Trong trường hợp này, bác sĩ sẽ chỉ định dùng kháng sinh và các loại thuốc điều trị triệu chứng như thuốc giảm đau, thuốc chống viêm,… Ngoài ra, bạn cũng có thể hỗ trợ hoạt động tiêu diệt vi khuẩn của hệ miễn dịch bằng cách bổ sung thực phẩm giàu vitamin C.

Vitamin C có tác dụng nâng cao chức năng miễn dịch và chống lại sự xâm nhập của virus, nấm và vi khuẩn có hại. Bổ sung nhóm thực phẩm giàu loại vitamin này có thể hỗ trợ kiểm soát viêm nhiễm và giúp vùng khớp bị tổn thương nhanh chóng phục hồi. Ngoài ra, vitamin C còn giúp loại bỏ gốc tự do trong quá trình lành thương và giảm nhẹ hiện tượng viêm.

Thực phẩm giàu vitamin C còn kích thích tổng hợp collagen – một loại protein đặc biệt có tác dụng liên kết da, cơ và mô sụn. Bằng cách bổ sung loại vitamin này vào chế độ ăn hằng ngày, bạn có thể cải thiện độ dẻo dai và đàn hồi của sụn khớp. Qua đó đẩy nhanh tốc độ hồi phục và tái tạo vùng khớp bị hư tổn.

5. Thực phẩm giàu canxi

Canxi là khoáng chất quan trọng đối với sức khỏe xương khớp. Khoáng chất này tham gia vào quá trình tái khoáng và tăng độ cứng chắc cho xương. Thiếu hụt canxi làm tăng nguy cơ loãng xương và đẩy nhanh tốc độ thoái hóa của các khớp, bao gồm cả khớp thái dương hàm.

Vì vậy trong thời gian điều trị, bạn nên bổ sung canxi qua một số loại thực phẩm lành mạnh như hải sản, cá, đậu nành, các loại hạt, sữa, trứng,… Khi bổ sung canxi, nên dùng kèm với thực phẩm giàu vitamin D và magie để tăng hấp thu canxi vào xương, đồng thời hạn chế lượng canxi bị đào thải qua đường tiểu.

6. Các loại thực phẩm có tác dụng chống viêm

Viêm khớp thái dương hàm có thể gây viêm đĩa sụn và các mô mềm bao xung quanh khớp. Phản ứng viêm chính là tác nhân gây đau nhức, sưng nóng và khó há miệng. Ngoài sử dụng thuốc chống viêm, bạn cũng có thể giảm tình trạng viêm do viêm khớp thái dương hàm bằng một số loại thực phẩm sau:

• Nghệ: Hoạt chất curcumin trong nghệ là chất chống oxy hóa mạnh có hiệu quả kháng viêm và chống khuẩn. Bạn có thể dùng nghệ như một loại gia vị khi chế biến món ăn hoặc dùng trà nghệ, sữa nghệ để giảm viêm và đau nhức do bệnh viêm khớp thái dương hàm gây ra. Ngoài ra, các món ăn và thức uống từ nghệ còn giúp nâng cao sức khỏe và tăng cường chức năng miễn dịch.
• Gừng: Tương tự như nghệ, gừng cũng có tác dụng kháng viêm và giảm đau tự nhiên. Hoạt chất Gingerol trong gừng có hiệu quả kháng viêm tương tự như thuốc chống viêm không steroid (NSAID). Vì vậy, bạn có thể các món ăn và thức uống từ gừng để giảm nhẹ cơn đau, tình trạng sưng viêm và phù nề do viêm khớp thái dương hàm gây ra.
• Yến mạch: Yến mạch là một trong những loại ngũ cốc lành mạnh với khoáng chất, vitamin dồi dào và hàm lượng đường thấp. Các chất chống oxy hóa trong thực phẩm này như axit ferulic và avenanthramides có tác dụng chống viêm mạnh. Thêm yến mạch vào chế độ ăn có thể đẩy lùi phần nào các triệu chứng do viêm khớp thái dương hàm gây ra. Ngoài ra, khoáng chất trong loại ngũ cốc này còn giúp tái khoáng xương và phục hồi mô sụn bị hư tổn.

Khi bị viêm khớp thái dương hàm, khớp dễ bị đau nhức nên cần chế biến món ăn ở dạng mềm, lỏng và hạn chế nêm quá nhiều gia vị. Duy trì chế độ ăn phù hợp trong vài tuần sẽ giúp khớp phục hồi và tái tạo thuận lợi.

Nên kiêng ăn gì khi bị viêm khớp thái dương hàm?

Cần kiêng ăn gì khi bị viêm khớp thái dương hàm cũng là vấn đề nhận được nhiều sự quan tâm. Bởi dùng các loại thực phẩm và thích uống không phù hợp có thể làm tăng mức độ viêm, đồng thời kích thích cơn đau và các triệu chứng đi kèm bùng phát mạnh.

Bên cạnh các loại thực phẩm nên bổ sung, người bị viêm khớp thái dương hàm cũng nên hạn chế các món ăn và thức uống sau:

1. Thực phẩm gây dị ứng

Các loại thực phẩm gây dị ứng có thể làm trầm trọng triệu chứng của bệnh viêm khớp thái dương hàm. Khi bị dị ứng, hệ miễn dịch sẽ giải phóng histamine cùng với nhiều chất trung gian gây viêm. Hậu quả là tăng mức độ viêm ở khớp thái dương và gây viêm da, viêm cơ quan hô hấp và tiêu hóa.

Để kiểm soát triệu chứng và đảm bảo tốc độ phục hồi của khớp thái dương hàm, bạn nên hạn chế các loại thực phẩm gây dị ứng. Phản ứng dị ứng có thể kéo dài thời gian viêm ở đầu xương và sụn dẫn đến tình trạng viêm đau dai dẳng, đẩy nhanh tốc độ thoái hóa và gây rối loạn chức năng của khớp.

2. Các món ăn cứng, khô

Khi bị viêm khớp thái dương hàm và các bệnh nha khoa, bạn nên hạn chế dùng các món ăn cứng và khô. Dùng các món ăn này làm tăng áp lực lên răng và khớp thái dương hàm. Hậu quả là gây đau nhức, viêm và phù nề. Trường hợp nặng có thể gây trật khớp hàm dẫn đến khó há miệng khi ăn uống và giao tiếp.

Vì vậy trong thời gian điều trị, nên tránh dùng các món ăn cứng, khô như đồ sấy, gân bò, khô bò, bánh mì khô, hoa quả khô,… Ngay cả khi không có các vấn đề về răng miệng, bạn cũng nên hạn chế các món ăn này. Áp lực lớn trong quá trình ăn uống có thể gây mài mòn men răng dẫn đến răng ê buốt và nhiều bệnh lý nha khoa khác.

3. Nên kiêng đồ uống chứa cồn

Đồ uống chứa cồn không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động của các cơ quan tiêu hóa mà còn là nguyên nhân gây viêm khớp mãn tính. Các nghiên cứu cho thấy, cồn phá hủy osteoblasts – các tế bào chịu trách nhiệm tái tạo và sản sinh các mô xương. Dung nạp cồn thường xuyên đẩy nhanh tốc độ hủy cốt bào gây ra bệnh loãng xương và nhiều vấn đề xương khớp khác.

Nghiên cứu còn cho thấy, cồn gây thất thoát lượng nước trong cơ thể. Điều này ảnh hưởng không nhỏ trong quá trình sản xuất dịch khớp và tái tạo mô sụn. Chính vì vậy để đảm bảo quá trình phục hồi của khớp thái dương hàm, bạn nên kiêng cữ đồ uống chứa cồn trong thời gian điều trị.

4. Các loại thực phẩm gây viêm

Tình trạng viêm đau ở khớp thái dương hàm có thể nghiêm trọng hơn nếu sử dụng các loại thực phẩm gây viêm. Do đó bên cạnh việc bổ sung thực phẩm có khả năng kháng viêm, bạn cũng nên hạn chế các thực phẩm làm nghiêm trọng phản ứng viêm và phù nề như:

• Thực phẩm và thức ăn chứa nhiều đường: Các nghiên cứu cho thấy, dung nạp quá nhiều đường làm tăng nồng độ insulin và kích hoạt sự sản sinh các chất trung gian gây viêm. Vì vậy khi bị viêm khớp thái dương hàm, bạn nên hạn chế bánh kẹo, nước ngọt có gas, siro, mứt,… để tránh kích thích phản ứng viêm chuyển biến nặng.
• Chất béo chuyển hóa: Thực phẩm chứa nhiều chất béo chuyển hóa (nội tạng động vật, thức ăn nhanh, khoai tây chiên,…) không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch mà còn gây viêm mãn tính ở các cơ quan tổn thương. Sử dụng nhóm thực phẩm này trong thời gian bị viêm khớp thái dương hàm có thể tăng phản ứng viêm và khiến ổ khớp chậm phục hồi, tái tạo.
• Carbohyrate tinh chế: Carbohydrate tinh chế (bột mì, bánh mì trắng, bánh quy,…) đều đã được loại bỏ chất xơ và các loại vi khuẩn có lợi cho đường ruột. Do đó, các thực phẩm chứa carbohydrate tinh chế có thể làm tăng đường huyết và kích thích phản ứng viêm ở các cơ quan bị tổn thương. Để tránh ảnh hưởng đến quá trình điều trị, bạn nên dùng ngũ cốc nguyên hạt thay vì các loại ngũ cốc đã qua tinh chế.
• Thực phẩm chế biến sẵn: Thực phẩm chế biến sẵn như giăm bông, xúc xích, pa tê đóng hộp,… có thể làm tăng cholesterol và gây ra nhiều vấn đề về tim mạch. Ngoài ra, gia vị và các chất bảo quản trong các loại thực phẩm này còn kích thích phản ứng viêm ở khớp, đường ruột và gan. Do đó khi bị viêm khớp thái dương hàm, bạn nên dùng thực phẩm tươi thay vì các loại thực phẩm chế biến sẵn.

Trên đây là những thông tin giải đáp “Bị viêm khớp thái dương hàm nên ăn gì, kiêng gì?”. Hy vọng qua bài viết, bạn đọc có thể xây dựng được chế độ dinh dưỡng phù hợp nhằm hỗ trợ quá trình điều trị. Bên cạnh thói quen ăn uống, nên chú ý nghỉ ngơi và thay đổi lối sống để kiểm soát bệnh dứt điểm.

Tham khảo thêm:

• 10+ Nguyên nhân gây hôi miệng và cách chữa trị an toàn hiệu quả
• 10 Cách ngăn ngừa sâu răng hiệu quả cho trẻ em và người lớn
• 10 Cách giảm đau răng tại nhà đơn giản nhanh chóng