Viêm nướu triển dưỡng là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và điều trị

Viêm nướu triển dưỡng được xem là một dạng tiến triển của bệnh viêm nướu. Nguyên nhân chính gây ra tình trạng này là do tổn thương do viêm lợi không được tiến hành thăm khám và điều trị đúng cách. Viêm nướu triển dưỡng không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động ăn uống, giao tiếp, sinh hoạt hàng ngày mà còn có thể phát sinh những biến nặng nề nếu không được kiểm soát nhanh chóng.

Viêm nướu triển dưỡng là gì?

Viêm nướu triển dưỡng là thuật ngữ chỉ tình trạng các mô nướu (phần mô mềm có màu hồng xung quanh răng) bị viêm và có xu hướng phình to che lắp răng. Theo các chuyên gia đầu ngành, đây là một trường hợp của bệnh viêm lợi có mức độ nghiêm trọng hơn cần được tiến hành thăm khám và điều trị kịp thời.

Viêm nướu triển dưỡng là hệ quả của bệnh viêm nướu răng không được kiểm soát đúng cách, bệnh lý có thể khởi phát ở nhiều đối tượng và độ tuổi khác nhau. Mặc dù không đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe tổng thể nhưng nếu không được chữa trị kịp thời, tổn thương do viêm nướu triển dưỡng gây ra có thể gây viêm tủy, tụt lợi, lung lay răng,… thận chí là hoại tử mô nướu và mất răng vĩnh viễn.

Nguyên nhân chính gây ra viêm nướu triển dưỡng là do tổn thương viêm lợi tiến triển nặng nề. Bên cạnh đó, một số tác động ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng như vệ sinh răng miệng không đúng cách, chế độ ăn uống không hợp lý,… cũng có thể khiến tình trạng bệnh lý trở nên nặng nề hơn. Nếu áp dụng các biện pháp y tế theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa kết hợp chăm sóc đúng cách sẽ giúp kiểm soát bệnh lý nhanh chóng.

Nguyên nhân gây ra viêm nướu triển dưỡng

Theo các chuyên gia đầu ngành, các triệu chứng viêm nướu triển dưỡng khởi phát là do những mô nướu không được cung cấp đủ dưỡng chất thiết yếu, khiến chúng kém bền chất và dễ bị tổn thương khi bị tác động từ bên ngoài. Bên cạnh đó, thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách sẽ tạo điều kiện thuận lợi hình thành các mảng bám, vi khuẩn trong khoang miệng phát triển mạnh mẽ. Lâu dần sẽ hình thành vôi răng kèm theo tình trạng sưng viêm, đau nhức nghiêm trọng và khởi phát viêm nướu triển dưỡng.

Bên cạnh đó, bệnh lý có thể tiến triển nặng nề và tăng nguy cơ khởi phát bởi một số yếu tố sau:

• Thường xuyên hút thuốc lá
• Người cao tuổi
• Sử dụng các loại thuốc gây khô miệng
• Lạm dụng chất tẩy trắng răng
• Người mắc bệnh tiểu đường, stress kéo dài, suy nhược hoặc các bệnh lý gây suy giảm hệ thống miễn dịch như HIV/ AIDS,…
• Rối loạn nội tiết tố do mang thai, sử dụng tránh thai, kinh nguyệt,…
• Thực hiện những kỹ thuật nha khoa tại các cơ sở kém chất lượng.

Theo đó, những yếu tố này sẽ tạo điều kiện để tăng các mảng bám ở kẽ răng, thân răng và mặt nhai. Lâu dần các mảng bám tích tụ sẽ gây sưng viêm và phình to mô nướu và che lấp răng.

Các triệu chứng nhận biết bệnh lý

Nướu hay lợi là phần mô mềm bao quanh răng có chức năng cố định răng ở trên cung hàm, đồng thời ngăn ngừa vi khuẩn viêm nhiễm tấn công vào tủy răng. Vùng lợi khỏe mạnh thường có màu hồng cam hoặc màu hồng (theo làn da của mỗi người). Với những trường hợp bị viêm nướu triển dưỡng, cơ quan này sẽ có hiện tượng phù nề che lấp răng, dễ chảy máu và đổi màu.

Dưới đây là một số dấu hiệu nhận biết bệnh viêm nướu triển dưỡng:

• Chân răng có xu hướng chảy máu tự phát và tình trạng này trở nên nặng nề hơn khi có kích thích nhỏ như ăn uống, chải răng, dùng tay tác động,…
• Khi quan sát sẽ thấy có nhiều vôi răng  khoảng 2mm trở lên và chân răng có dấu hiệu xỉn màu
• Không giống với viêm lợi thông thường, viêm nướu triển dưỡng xuất hiện những túi nướu to có kích thước khoảng 3 – 4mm
• Cơn đau nhức do bệnh lý gây ra có thể tiến triển âm ỉ hoặc đau buốt thành từng đợt
• Các mô nướu sưng to và có mùi hôi khó chịu trong khoang miệng.

Chẩn đoán viêm nướu triển dưỡng

Các biện pháp chẩn đoán viêm lợi nói chung và viêm nướu triển dưỡng căn cứ vào các biểu hiện lâm sàng. Để nhận định cụ thể về mức độ bệnh lý, bác sĩ nha khoa sẽ căn cứ vào những triệu chứng sau:

• Kiểm tra mô lợi, răng và lưỡi
• Triệu chứng cơ năng của bệnh lý
• Tìm những mảng tích tụ ở thân răng, mô nướu phình to gây kích thích và chảy máu
• Trường hợp cần thiết bác sĩ nha khoa có thể yêu cầu người bệnh tiến hành một số xét nghiệm nhằm phát hiện những bệnh lý tiềm ẩn gây viêm lợi triển dưỡng như nhiễm HIV/ AIDS, tiểu đường,…

Các biện pháp điều trị viêm nướu triển dưỡng

Để việc điều trị viêm nướu triển dưỡng đạt được kết quả tốt nhất, người bệnh cần chủ động trong việc kiểm soát các triệu chứng nhanh chóng, đồng thời phòng ngừa những tổn thương ở mô nướu tiến triển nặng nề hơn. Theo đó, những phương pháp được áp dụng trong điều trị bệnh lý như phẫu thuật để loại bỏ các mô nướu bị viêm, tái tạo lại nướu mới, đồng thời kết hợp các biện pháp chăm sóc tại nhà. Căn cứ vào mức độ tổn thương cũng như thể trạng của từng người mà bác sĩ chỉ định phương pháp điều trị hợp lý.

1. Phẫu thuật điều trị bệnh lý

Đa số những trường hợp bị viêm nướu triển dưỡng đều có tổn thương ở mức độ nghiêm trọng và có thể gây ra những biến chứng nặng nề nếu không được kiểm soát kịp thời. Để khắc phục các triệu chứng lâm sàng cũng như phục hồi mô nướu bác sĩ nha khoa sẽ tiến hành thực hiện phẫu thuật loại bỏ mô nướu tăng sinh quá mức và tái tạo cấu trúc của tế bào nướu.

Quy trình phẫu thuật được tiến hành qua các bước sau:

• Tiến hành thăm khám răng miệng tổng quát, vệ sinh răng miệng và xét nghiệm máu
• Lấy cao răng trên bề thân răng, dưới nướu để làm sạch mô nướu và răng trước khi tiến hành phẫu thuật
• Bác sĩ tiến hành gây tê để làm dịu cảm giác ê buốt răng
• Sau đó, bác sĩ sẽ đo đáy túi nướu giả, đồng thời loại bỏ túi nướu bị viêm và tái tạo lại viêm nướu
• Vệ sinh khoang miệng và vùng nướu lần nữa với nước muối sát khuẩn
• Đắp bột nha chu giúp phục hồi vùng lợi nhanh chóng, đồng thời tránh những tác động từ bệnh ngoài.
• Cuối cùng, bác sĩ có thể kê đơn một số loại thuốc kháng viêm, giảm đau hoặc kháng sinh để giúp kiểm soát tình trạng viêm và giúp phục hồi nhanh chóng.

2. Sử dụng thuốc

Bên cạnh phương pháp phẫu thuật điều trị viêm nướu triển dưỡng, người bệnh có thể được chỉ định sử dụng một số loại thuốc giúp cải thiện tình trạng đau nhức, sưng viêm và tiêu diệt vi khuẩn trong khoang miệng.

Dưới đây là một số loại thuốc thường được bác sĩ chỉ định trong điều trị viêm nướu triển dưỡng:

• Kháng sinh: Nhóm thuốc này thường được sử dụng trong điều trị viêm nướu triển dưỡng, viêm nha chu, viêm tủy răng và một số vấn đề nha khoa khác. Một số kháng sinh thường được sử dụng phổ biến như Spiramycin + Metronidazole, Cephalexin,…. Thuốc thường được chỉ định sử dụng liên tục trong vòng 7 ngày giúp kiểm soát tình trạng viêm nhiễm ở mô nướu.
• Thuốc kháng viêm: Dexamethasone là một trong những loại thuốc kháng viêm thường được chỉ định trong cải thiện các triệu chứng bệnh lý. Thuốc thường được dùng từ 3 – 6 ngày tùy thuộc vào mức độ nhiễm trùng. Tuy nhiên, thuốc chống chỉ định với trường hợp mắc bệnh tuyến giáp, người bị cao huyết áp, loét dạ dày tá tràng,…
• Nhóm thuốc giảm đau: Thuốc có tác dụng cải thiện tình trạng đau nhức khó chịu ở vùng nướu triển dưỡng. Một số loại thuốc giảm đau thường được chỉ định như Paracetamol  hoặc chế phẩm được kết hợp từ Paracetamol + Ibuprofen. Liệu trình sử dụng thuốc liên tục trong 3 ngày hoặc hơn tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Những loại thuốc giảm đau phối hợp thường có phạm vi hạn chế hơn do không sử dụng cho người bị polyp mũi, tiền sử phù mạch, viêm loét dạ dày tá tràng,…

3. Áp dụng các biện pháp chăm sóc răng miệng tại nhà

Vệ sinh răng miệng đúng cách được xem là một trong những biện pháp giúp cải thiện và phòng ngừa viêm nướu triển dưỡng cũng như những vấn đề nha khoa khác. Khi răng và khoang miệng được làm sạch sẽ ngăn ngừa mảng bám hình thành cũng như ức chế hoạt động quá mức của vi khuẩn. Từ đó, vùng lợi xung quanh răng sẽ được phục hồi, cải thiện triệu chứng đau nhức, sưng viêm hiệu quả.

Hướng dẫn chăm sóc răng miệng giúp cải thiện viêm nướu triển dưỡng:

• Ưu tiên dùng những loại bàn chải có lông mềm, mảnh và có kích thước vừa phải giúp làm sạch mảng bám, thức ăn thừa trên răng. Người bệnh cũng có thể dùng bàn chải có mặt chải lưỡng nhằm loại bỏ rêu lưỡi.
• Chải răng ít nhất mỗi ngày từ 2 – 3 lần sau các bữa ăn, trước khi đi ngủ. Sau khi dùng bữa ở ngoài, bạn nên làm sạch răng với nước lọc, sử dụng chỉ nha khoa và nhai kẹo cao su không đường.
• Cần súc miệng với dung dịch sát khuẩn kết hợp fluor giúp tái khoáng men răng, đồng thời ức chế vi khuẩn, virus có hại trong khoang miệng.
• Hạn chế tiêu thụ những thực phẩm dễ gây ra những mảng bám trên bề mặt răng như thức ăn chứa nhiều tinh bột, chứa nhiều đường (bột mì, bánh mì trắng), bia rượu, nước có gas,…
• Thay đổi những thói quen xấu ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng như ít uống nước, hút thuốc lá, nghiến răng khi ngủ, dùng thức ăn quá nóng hoặc quá lạnh.
• Các biện pháp vệ sinh răng miệng tại nhà không có khả năng loại bỏ hoàn toàn mảng bám trên bề mặt răng. Do đó, người bệnh nên chủ động đến nha khoa để được lấy cao răng định kỳ từ 6 tháng/ lần. Cũng như thăm khám thường để phát hiện những bệnh lý liên quan miệng và điều trị sớm.

Viêm nướu triển dưỡng là một trong những vấn đề nha khoa có mức độ nguy hiểm cao và cần được tiến hành thăm khám và điều trị kịp thời. Trường hợp chủ quan không tiến hành chữa trị hoặc chăm sóc không đúng cách không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng mà còn có thể phát sinh những biến chứng nguy hiểm.

Tham khảo thêm:

• 7 Thuốc Uống + Bôi Trị Viêm Lợi Hiệu Quả Nhất Hiện Nay
• Dùng thuốc kháng sinh điều trị viêm lợi và những lưu ý cần biết
• Viêm lợi có mủ: Nguyên nhân và cách chữa trị an toàn
• Viêm lợi trùm răng khôn có mủ nguy hiểm không? Có tự khỏi không?