Sâu ở giữa 2 răng cửa không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng mà còn tác động đến thẩm mỹ, gây ra tâm lý e ngại và thiếu tự tin khi giao tiếp. Nếu không được điều trị sớm, sâu kẽ răng cửa có thể gây ê buốt, đau nhức và làm phát sinh nhiều biến chứng nặng nề.
Nhận biết sâu ở giữa 2 răng cửa (sâu kẽ răng cửa)
Kẽ răng cửa là vị trí dễ bị sâu răng bên cạnh các mặt nhai và kẽ răng hàm. Răng cửa là hai răng nằm chính giữa hàm trên và hàm dưới. Răng ở vị trí này giữ nhiệm vụ cắn thức ăn và hỗ trợ trong việc phát âm. Cũng chính vì vậy, kẽ răng cửa là nơi dễ bám dính thức ăn thừa và hình thành mảng bám.
Sâu ở giữa 2 răng cửa có triệu chứng khá mờ nhạt trong giai đoạn đầu (sâu men) và chỉ có biểu hiện rõ rệt hơn ở giai đoạn tiến triển (sâu ngà). Để phát hiện sớm tình trạng này, bạn có thể nhận biết qua một số dấu hiệu sau:
- Kẽ ở giữa hai răng cửa xuất hiện các đốm trắng đục hoặc vàng nâu. Theo thời gian, các đốm này chuyển thành màu nâu đen hoặc xám đen
- Trong giai đoạn đầu, sâu răng thường không gây đau do chỉ mới ảnh hưởng đến lớp men. Tuy nhiên khi chuyển sang giai đoạn sâu ngà, răng có thể bị đau nhức và ê buốt
- Dần dần, các mô cứng của 2 răng cửa bị phá hủy khiến hình dáng răng bị hư hại, xuất hiện kẽ hở lớn giữa hai răng. Phần răng bị sâu có bờ lởm chởm, có màu nâu hoặc đen
- Sâu ở giữa 2 răng cửa có thể gây đau nhức và ê buốt khi cắn thức ăn. Trong trường hợp sâu nặng, răng cũng có thể bị ê buốt khi tiếp xúc với không khí lạnh
Sâu răng nói chung và sâu ở giữa 2 răng cửa nói riêng có triệu chứng khá mờ nhạt ở giai đoạn đầu. Chính vì vậy, phần lớn các trường hợp đều chỉ phát hiện bệnh khi sâu răng đã chuyển sang giai đoạn sâu ngà.
Nguyên nhân gây sâu kẽ răng cửa
Sâu răng là bệnh nha khoa có tiến triển chậm. Bệnh lý này thường không xảy ra do một nguyên nhân mà là hệ quả do nhiều yếu tố cộng hưởng.
1. Cơ chế gây sâu ở giữa 2 răng cửa
Khoang miệng chứa khoảng 50 tỷ vi khuẩn. Số lượng hại khuẩn và lợi khuẩn thường được kiểm soát ở mức cân bằng nhằm hạn chế các bệnh lý răng miệng. Tuy nhiên sau khi ăn uống, carbohydrate trong thực phẩm chứa nhiều đường và tinh bột sẽ tạo điều kiện cho hại khuẩn phát triển và tạo thành mảng bám. Cùng lúc đó, vi khuẩn sẽ làm giảm độ pH trong khoang miệng <5 từ 1 – 3 phút.
Độ pH <5 có thể hòa tan các mô cứng ở men răng, ngà răng. Tuy nhiên vì độ pH chỉ giảm trong thời gian ngắn nên số lượng mô cứng bị hòa tan không đáng kể. Hơn nữa, nhờ các khoáng chất trong nước bọt và fluor trong kem đánh răng, nước súc miệng, men răng sẽ tái khoáng để bù lấp những lỗ sâu li ti.
Tuy nhiên khi vệ sinh răng miệng không đúng cách, mắc chứng khô miệng,… quá trình hủy khoáng do vi khuẩn sẽ xảy ra nhanh hơn so với tốc độ tái khoáng. Hậu quả là khiến men răng, ngà răng bị mất nhiều mô cứng tạo thành các lỗ sâu lởm chởm. Đây cũng là cơ chế chung của sâu răng ở những vị trí khác.
2. Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ
Như đã đề cập, sâu răng nói chung và sâu ở giữa 2 răng cửa nói riêng là hậu quả do nhiều yếu tố cộng hưởng. Các nguyên nhân và yếu tố có thể gây sâu kẽ răng cửa bao gồm:
- Đặc điểm của răng cửa: Răng cửa có mặt răng nhẵn, hầu như không có rãnh kẽ nên ít bị bám dính thức ăn. Tuy nhiên, răng cửa thường được dùng để cắn thức ăn nên mảng bám dễ hình thành giữa kẽ răng. Theo thời gian, vi khuẩn khoáng hóa mảng bám tạo thành cao răng và trú ngụ, phát triển tại đây. Axit do vi khuẩn bài tiết sẽ gây hòa tan các mô cứng ở giữa hai kẽ răng.
- Vệ sinh răng miệng kém: Vệ sinh răng miệng kém là yếu tố làm tăng nguy cơ tất cả các bệnh lý nha khoa, đặc biệt là sâu răng, viêm nướu và viêm nha chu. Khi răng không được làm sạch hiệu quả, mảng bám sẽ tích tụ lâu ngày tạo thành cao răng. Cao răng có kết cấu cứng và bám chắc vào bề mặt răng nên hoàn toàn không thể làm sạch thông qua các biện pháp vệ sinh răng miệng tại nhà. Nếu không vệ sinh răng miệng tốt và không lấy cao răng định kỳ 1 – 2 lần/ năm, nguy cơ bị sâu ở giữa 2 răng cửa sẽ tăng lên đáng kể.
- Vi khuẩn: Vi khuẩn là yếu tố cần thiết để gây ra bệnh sâu răng. Các chủng vi khuẩn gây ra bệnh lý này đều thường trú trong khoang miệng và chỉ phát triển mạnh khi có yếu tố thuận lợi. Nếu vệ sinh răng miệng đúng cách, các vi khuẩn này hầu như không gây ra bất cứ vấn đề nha khoa nào. Vi khuẩn thường gặp nhất trong cơ chế gây bệnh sâu răng là Streptococcus mutans.
- Chế độ ăn nhiều đường: Chế độ ăn nhiều đường là yếu tố làm tăng nguy cơ bị sâu ở giữa 2 răng cửa và nhiều bệnh lý nha khoa khác. Đường, tinh bột cung cấp carbohydrate cho cơ thể. Tuy nhiên, đây lại là chất dinh dưỡng ưa thích của vi khuẩn Streptococcus mutans. Do đó, nếu duy trì chế độ ăn nhiều đường trong thời gian dài, vi khuẩn sẽ phát triển quá mức gây sâu kẽ răng cửa.
- Một số yếu tố khác: Ngoài những nguyên nhân trên, nguy cơ bị sâu ở giữa 2 răng cửa cũng có thể tăng lên nếu có những yếu tố như bị chứng khô miệng, sử dụng các loại thuốc giảm tiết nước bọt, người cao tuổi, bị tiểu đường, mang thai, có thói quen hút thuốc, sử dụng rượu bia, thói quen bú bình khi ngủ ở trẻ em,…
Bị sâu ở giữa 2 răng cửa là hệ quả do nhiều yếu tố, nguyên nhân kết hợp. Do đó để khắc phục và phòng ngừa bệnh lý này, cần có sự phối hợp giữa phương pháp y tế và các biện pháp chăm sóc đúng cách.
Bị sâu ở giữa 2 răng cửa có ảnh hưởng gì không?
Sâu ở giữa 2 răng cửa là bệnh lý nha khoa khá phổ biến ở cả trẻ em và người lớn, nhất là người có chế độ ăn nhiều đường, ít uống nước và vệ sinh răng miệng kém. Sâu răng có tiến triển khá chậm và ít gây đau nhức, ê buốt trong giai đoạn đầu. Tuy nhiên vì có tiến triển chậm và triệu chứng mờ nhạt nên rất ít người phát hiện bệnh từ giai đoạn sớm.
Khác với giai đoạn đầu, sâu răng tiến triển có thể hình thành lỗ sâu lởm chởm kèm theo tình trạng đau nhức và ê buốt khi ăn uống. Răng cửa nằm ở chính giữa cung hàm nên tình trạng sâu răng còn ảnh hưởng đến thẩm mỹ, gây ra tâm lý e ngại và thiếu tự tin trong quá trình giao tiếp.
Ngoài ra, sâu ở giữa 2 răng cửa không được điều trị còn có thể gây ra các biến chứng như:
- Viêm tủy răng: Viêm tủy răng là một trong những biến chứng của bệnh sâu răng. Khi sâu răng tiến triển qua ngà răng sẽ xâm nhập vào khoang tủy gây viêm tủy răng. Tủy răng là mô mềm với nhiều mạch máu và dây thần kinh. Do đó, vi khuẩn sẽ dễ dàng phát triển, tấn công và phá hủy cơ quan này nhanh chóng. Tủy răng bị hư hại khiến cho răng suy yếu, giảm tuổi thọ, men răng ngả màu,…
- Áp xe răng: Ngoài viêm tủy răng, sâu ở giữa 2 răng cửa tiến triển còn có thể gây áp xe răng. Áp xe răng hình thành khi vi khuẩn đi qua khoang tủy đến chóp răng và gây viêm nhiễm tại đây. Áp xe răng gây sưng nướu, đau nhức răng, hôi miệng, nướu chảy máu, rỉ dịch,…
- Các biến chứng khác: Sâu kẽ răng cửa không được điều trị còn làm tăng nguy cơ bị viêm nướu răng (viêm lợi), viêm nha chu, viêm xoang, thấp khớp, viêm nội tâm mạc,… Ngoài ra, cơn đau do bệnh lý này cũng có thể bùng phát vào ban đêm gây ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Sâu ở giữa 2 răng cửa không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng mà còn tác động đến chất lượng cuộc sống. Vì vậy, cần chủ động khắc phục bệnh lý này ngay khi nhận thấy các triệu chứng bất thường.
Các phương pháp điều trị sâu ở giữa 2 răng cửa hiệu quả
Sâu kẽ răng cửa là bệnh lý nha khoa khá phổ biến. Bệnh lý này có thể được kiểm soát nếu chăm sóc và điều trị đúng cách.
Dưới đây là các biện pháp điều trị, chăm sóc sâu ở giữa 2 răng cửa hiệu quả:
1. Điều trị y tế
Răng cửa nằm chính giữa cung hàm nên tình trạng sâu răng ảnh hưởng nhiều đến thẩm mỹ và sự tự tin trong quá trình giao tiếp. Vì vậy, bạn nên sắp xếp thời gian đến gặp bác sĩ sớm để được điều trị kịp thời, tránh gây hư hại hình dáng và làm đổi màu men răng.
Tùy theo mức độ sâu ở giữa 2 răng cửa, bác sĩ sẽ xem xét các phương pháp y tế sau:
- Liệu pháp fluor: Đối với trường hợp sâu răng nhẹ, bác sĩ sẽ thoa một lớp gel chứa nồng độ fluor cao để tái khoáng và tăng cường độ chắc khỏe của men răng. Ngoài ra, bạn cần dùng thêm nước súc miệng và kem đánh răng chứa fluor để cải thiện sâu răng dứt điểm.
- Cạo vôi răng: Sự tích tụ cao răng (vôi răng) quá mức làm tăng nguy cơ sâu răng, viêm nướu răng, viêm nha chu và nhiều bệnh lý nha khoa khác. Để giảm số lượng vi khuẩn trong khoang miệng, bác sĩ sẽ chỉ định cạo vôi răng trong trường hợp cao răng nhiều. Cạo vôi răng là biện pháp làm sạch răng định kỳ. Vì vậy, bạn nên đến nha khoa để lấy cao răng 1 – 2 lần/ năm.
- Trám răng: Trám răng là phương pháp điều trị sâu răng phổ biến nhất. Phương pháp này được áp dụng trong trường hợp sâu men đã xuất hiện đốm nâu đen và sâu ngà. Trước tiên, bác sĩ sẽ dùng dụng cụ làm sạch phần răng bị sâu, sát khuẩn và sau đó dùng composite để trám bít. Composite là vật liệu chuyên dụng có màu sắc tương tự răng thật nên không ảnh hưởng đến màu men và hình dáng răng.
- Lấy tủy răng: Nếu sâu răng đã gây viêm tủy răng, bác sĩ sẽ tiến hành lấy tủy răng (điều trị nội nha). Phần tủy bị viêm nhiễm sẽ được loại bỏ, sau đó làm sạch khoang tủy và trám bít bằng vật liệu chuyên dụng. Tuy nhiên, răng sau khi lấy tủy sẽ bị ngả màu và giảm tuổi thọ nên bác sĩ thường khuyến khích bọc răng sứ sau khi điều trị nội nha.
Sâu răng là bệnh nha khoa có thể điều trị hoàn toàn. Tuy nhiên, thăm khám sớm sẽ giúp quá trình chữa trị diễn ra nhanh chóng và đơn giản hơn. Ngược lại, tình trạng sâu kẽ răng cửa đã tiến triển nặng thường mất nhiều thời gian điều trị và gây hao tốn tài chính hơn.
2. Mẹo cải thiện tại nhà
Bị sâu ở giữa 2 răng cửa không chỉ gây đau nhức, ê buốt mà còn ảnh hưởng đến thẩm mỹ. Để kiểm soát nhanh bệnh lý này, bạn nên kết hợp các phương pháp y tế và mẹo cải thiện tại nhà.
Các biện pháp cải thiện sâu kẽ răng cửa ngay tại nhà:
- Ngậm nước muối ấm: Nước muối ấm có đặc tính kháng khuẩn mạnh. Do đó, ngậm nước muối ấm từ 2 – 3 lần/ ngày có thể làm chậm tiến triển của bệnh sâu răng. Ngoài ra, các khoáng chất có lợi trong nước muối còn giúp tăng độ cứng của men răng và bù lấp những lỗ sâu li ti trên bề mặt.
- Vệ sinh răng miệng đúng cách: Giữ vệ sinh răng miệng là biện pháp cải thiện sâu kẽ răng cửa hiệu quả. Làm sạch răng đúng cách giúp giảm mảng bám và ngăn sự phát triển quá mức của hại khuẩn. Để làm sạch răng miệng hoàn toàn, nên đánh răng 2 – 3 lần/ ngày, dùng nước súc miệng và sử dụng chỉ nha khoa.
- Sử dụng nguyên liệu tự nhiên: Ngoài các phương pháp y tế, bạn cũng có thể giảm đau nhức, ê buốt và hôi miệng do sâu răng bằng một số mẹo tự nhiên như thoa gel nha đam trực tiếp lên răng, ngậm nước lá trầu không, súc miệng với giấm táo pha loãng,… Các mẹo chữa này có tác dụng khử mùi hôi miệng và tiêu diệt vi khuẩn có hại tích tụ trong mảng bám, cao răng.
- Ăn uống hợp lý: Khi bị sâu ở giữa 2 răng cửa, bạn nên tránh dùng răng cắn thức ăn. Ngoài ra, nên sử dụng các món ăn mềm, lỏng, ít gia vị – đặc biệt là ít đường để giảm áp lực lên răng và hạn chế hình thành mảng bám. Bên cạnh đó, nên tăng cường rau xanh, các loại quả, hải sản để cung cấp khoáng chất và vitamin cần thiết.
Phòng ngừa sâu ở giữa 2 răng cửa
Sâu ở giữa 2 răng cửa có thể tái phát sau khi điều trị bởi đây là vị trí tiếp xúc thường xuyên với thức ăn. Để phòng ngừa tình trạng này, bạn có thể áp dụng một số biện pháp đơn giản sau:
- Tập chải răng đúng cách để làm sạch răng miệng hoàn toàn. Trên thực tế, rất nhiều người chải răng sai cách nên mặc dù chải răng đều đặn 2 – 3 lần/ ngày nhưng vẫn mắc phải các bệnh lý nha khoa.
- Ngoài chải răng, nên sử dụng chỉ nha khoa, dụng cụ cạo lưỡi và nước súc miệng sát khuẩn để làm sạch khoang miệng hoàn toàn.
- Đến nha khoa lấy cao răng 1 – 2 lần/ năm. Ngoài ra, nên khám răng miệng định kỳ ít nhất 1 năm/ lần để phát hiện và điều trị kịp thời các bệnh lý tiềm ẩn.
- Người bị tiểu đường, nhiễm HIV, mang thai,… có nguy cơ bị sâu ở giữa 2 răng cửa cao hơn do hệ miễn dịch suy giảm. Nếu thuộc nhóm đối tượng này, bạn cần phải vệ sinh răng miệng đúng cách và ăn uống hợp lý để giảm nguy cơ mắc bệnh.
- Răng cửa sứt, mẻ và nứt sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển gây hòa tan mô cứng của men răng và ngà răng. Do đó, nên trám và phục hình răng sớm để phòng ngừa sâu ở giữa 2 răng cửa.
- Không cho trẻ bú bình trong khi ngủ. Với trẻ nhỏ chưa thể chải răng, mẹ nên cho trẻ uống nước và dùng khăn mềm lau sạch nướu, răng sau khi bú sữa để phòng ngừa hội chứng sâu răng do bú bình.
- Khô miệng làm tăng hình thành mảng bám và kích thích vi khuẩn có hại phát triển. Để phòng ngừa sâu ở giữa 2 răng cửa tái phát, bạn nên uống nhiều nước và thay đổi các thói quen gây khô miệng như hút thuốc lá, dùng nhiều rượu bia,…
- Giảm lượng đường trong chế độ ăn hằng ngày. Ngoài ra, nên hạn chế những loại thực phẩm dễ hình thành mảng bám như bánh bông lan, gạo nếp (xôi, chè), lòng đỏ trứng,… và các loại thức ăn cứng, khô.
Bị sâu ở giữa 2 răng cửa bắt nguồn từ nhiều yếu tố và nguyên nhân khác nhau. Không giống với sâu răng hàm, sâu kẽ răng cửa vừa ảnh hưởng đến hoạt động ăn uống vừa tác động đến thẩm mỹ. Do đó, cần có sự chủ động trong việc điều trị và chăm sóc để kiểm soát tình trạng trong thời gian sớm nhất.
Tham khảo thêm:
Bài viết liên quan
Sâu Răng Gây Hôi Miệng: Nguyên Nhân Và Cách Khắc Phục
Răng Sâu Chảy Máu: Nguyên Nhân Và Cách Chữa Trị
Cách chữa sâu răng bằng phèn chua an toàn và hiệu quả
Trẻ Bị Sâu Răng Vào Tuỷ Là Do Đâu? Cách Điều Trị Hiệu Quả
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!