Niềng Răng Bị Lung Lay: Nguyên Nhân Và Cách Khắc Phục

Niềng răng bị lung lay thường xảy ra do sai sót trong quá trình chỉnh nha. Ngoài ra, tình trạng này cũng có thể bắt nguồn từ thói quen ăn uống, vệ sinh răng miệng không đúng cách,… Nếu không được khắc phục kịp thời, răng có thể bị suy yếu dần dẫn đến giảm hiệu quả chỉnh nha và tăng nguy cơ mất răng. 

Niềng răng bị lung lay – Nguyên nhân do đâu?

Răng lung lay là một trong những biến chứng thường gặp khi niềng răng – chỉnh nha. Dấu hiệu này cho thấy, chân răng và các tổ chức nâng đỡ răng bị tổn thương, suy yếu. Hiện tượng niềng răng làm răng lung lay thường bắt nguồn từ tay nghề của bác sĩ và cách chăm sóc của người can thiệp chỉnh nha.

Nếu phát hiện sớm, tình trạng này sẽ nhanh chóng được cải thiện chỉ sau một thời gian ngắn và ít khi để lại di chứng. Ngược lại, hiện tượng răng lung lay do niềng răng kéo dài có thể gây gián đoạn quá trình chỉnh nha, làm giảm hiệu quả và tăng nguy cơ mất răng.

Theo số liệu thống kê, đa phần những trường hợp niềng răng bị lung lay chủ yếu xảy ra do chỉnh nha tại các phòng khám nhỏ, bác sĩ không có đủ chuyên môn và kỹ năng. Để có biện pháp khắc phục hiệu quả, bạn nên tìm hiểu các nguyên nhân có thể gây ra tình trạng này:

1. Không điều trị dứt điểm các bệnh nha khoa

Nguyên tắc quan trọng nhất khi niềng răng là phải điều trị dứt điểm các bệnh nha khoa. Nếu không xử lý triệt để, các bệnh lý này sẽ tiếp tục tiến triển trong thời gian chỉnh nha khiến sức khỏe răng miệng suy yếu dần. Tình trạng răng lung lay, lỏng lẻo có thể xảy ra do sâu răng nặng, viêm nha chu, viêm nướu răng,…

Ngoài hiện tượng răng lung lay, các bệnh lý này còn gây ê buốt, đau nhức răng, hôi miệng, tụt lợi và khó khăn khi ăn nhai. Nếu không điều trị sớm, toàn bộ răng và các cơ quan xung quanh sẽ bị phá hủy. Về lâu dài, các răng trên cung hàm sẽ bị xô lệch, giảm chức năng ăn nhai và có thể gãy, rụng.

2. Chăm sóc không đúng cách

Khi niềng răng, bạn cần xây dựng chế độ chăm sóc phù hợp để phòng ngừa các bệnh lý nha khoa và tránh những tác động tiêu cực đến mắc cài/ khay niềng. Nếu chăm sóc không đúng cách, răng có thể gặp phải các vấn đề như viêm lợi, sâu răng và viêm nha chu. Tất cả các bệnh lý này đều khiến răng bị đau nhức, ê buốt và lung lay dưới tác động của lực siết hàm từ khí cụ chỉnh nha.

Ngoài ra, tình trạng răng lung lay khi niềng còn có thể xảy ra do một số thói quen như dùng răng cạy, cắn xé các vật cứng, chải răng quá mạnh, dùng thức ăn dai, cứng, cần nhiều lực,… Những thói quen này vô tình làm bung tuột dây cung, súc mắc cài dẫn đến tình trạng phân bố lực kéo không đều. Do đó, một số răng trên cung hàm sẽ phải chịu tác động lớn hơn và gặp phải hiện tượng đau nhức, lung lay.

3. Niềng răng sai kỹ thuật

Ngoài những nguyên nhân trên, tình trạng răng lung lay trong quá trình chỉnh nha cũng có thể xảy ra do bác sĩ niềng răng sai kỹ thuật. Một số sai sót trong quá trình niềng có thể gây ra tình trạng răng lung lay, lỏng lẻo:

• Tháo niềng răng quá sớm: Sau khi răng về đúng vị trí, cần sử dụng khay niềng/ mắc cài thêm một thời gian để ổn định cấu trúc răng. Sau đó, nên dùng hàm duy trì thêm 6 – 12 tháng để duy trì kết quả chỉnh nha. Tháo niềng răng quá sớm là nguyên nhân khiến răng dịch chuyển về vị trí cũ. Trong quá trình dịch chuyển, răng có thể bị lung lay và lỏng lẻo.
• Dùng lực siết hàm quá mạnh: Khi chỉnh nha, bác sĩ sẽ điều chỉnh lực siết hàm phù hợp với từng giai đoạn niềng răng để nắn chỉnh răng về đúng vị trí. Trong trường hợp siết hàm quá mạnh, chân răng có thể bị lung lay, đau nhức và ê buốt. Về lâu dài, răng bị suy yếu dần và có thể giảm tuổi thọ.

Như đã đề cập, niềng răng là phương pháp nha khoa phức tạp gồm có nhiều giai đoạn khác nhau. Vì vậy, phương pháp này đòi hỏi cao về trình độ, tay nghề của bác sĩ và bắt buộc phải có các máy móc hỗ trợ để đảm bảo mang lại hiệu quả tối ưu.

Niềng răng làm răng lung lay có sao không?

Niềng răng mang đến nhiều lợi ích như khắc phục khuyết điểm răng hô vẩu, thưa, móm, lệch lạc, khấp khểnh và sai khớp cắn. Thông qua việc nắn chỉnh răng, phương pháp này còn tạo sự cân đối cho nụ cười và khuôn mặt. Tuy nhiên, có không ít trường hợp niềng răng gặp phải tình trạng răng lung lay và lỏng lẻo.

Hiện tượng niềng răng làm răng lung lay có thể gây ra các biến chứng nặng nề như:

• Chết tủy (hoại tử tủy): Răng bị chết tủy xảy ra khi bác sĩ siết hàm quá mạnh khiến các mạch máu nuôi dưỡng tủy bị đứt đột ngột. Chết tủy đồng nghĩa với việc răng không còn được nuôi dưỡng và tái tạo. Ngoài tình trạng lung lay, răng chết tủy còn gây ra hiện tượng ngả màu, răng nứt, mẻ và giòn theo thời gian.
• Tụt lợi hở chân răng: Tụt lợi hở chân răng thường xảy ra đồng thời với tình trạng răng lung lay khi niềng. Tình trạng này thường là hậu quả do viêm nha chu, viêm nướu răng hoặc do thói quen ăn uống, sinh hoạt không phù hợp. Tụt lợi hở chân răng thường gây chảy máu khi đánh răng, răng ê buốt và nhạy cảm khi dùng thức ăn nóng, lạnh và chua.
• Giảm hiệu quả chỉnh nha: Niềng răng nắn chỉnh, điều hướng các răng trên cung hàm bằng cách tạo lực siết hàm thông qua hệ thống khí cụ. Khi răng bị lung lay, lực siết hàm có thể khiến răng bị suy yếu và giảm khả năng dịch chuyển. Do đó, tình trạng răng lung lay khi niềng có thể làm gián đoạn và giảm hiệu quả chỉnh nha đáng kể. Thậm chí có nhiều trường hợp phải ngưng niềng răng để đảm bảo sức khỏe răng miệng.
• Giảm tuổi thọ của răng: Tình trạng răng lung lay khi niềng không được điều trị sớm có thể làm giảm sức khỏe răng miệng và ảnh hưởng không nhỏ đến tuổi thọ của răng. Sau một thời gian, chân răng sẽ trở nên lỏng lẻo và rơi ra khỏi cung hàm khi có tác động.
• Một số biến chứng khác: Ngoài những biến chứng kể trên, niềng răng bị lung lay còn gây ra một số biến chứng khác như tiêu xương răng, rối loạn cơ năng khớp thái dương hàm, mất răng,…

Không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng, niềng răng làm răng lung lay còn tác động không nhỏ đến chức năng ăn nhai. Cụ thể, chân răng lỏng lẻo dễ bị xô lệch khi ăn nhai và kết quả là gây khó khăn trong quá trình ăn uống. Những trường hợp niềng răng sai kỹ thuật khiến răng lung lay sẽ phải tiến hành điều trị nên sẽ mất nhiều thời gian và chi phí hơn.

Cách khắc phục niềng răng bị lung lay

Niềng răng bị lung lay là biến chứng thường gặp khi can thiệp chỉnh nha. Nếu phát hiện và điều trị sớm, tình trạng này sẽ nhanh chóng được cải thiện.

Dưới đây là một số biện pháp điều trị răng lung lay khi niềng:

1. Chăm sóc răng miệng đúng cách

Chăm sóc sai cách là nguyên nhân khá phổ biến gây ra tình trạng răng lung lay, lỏng lẻo trong quá trình chỉnh nha. Nếu xảy ra do nguyên nhân này, bạn cần điều chỉnh các thói quen xấu để bảo vệ sức khỏe răng miệng và cải thiện răng bị tổn thương.

Các biện pháp chăm sóc răng miệng trong thời gian niềng răng:

• Sử dụng bàn chải dành riêng cho người niềng răng để thuận tiện cho quá trình làm sạch. Cần đảm bảo chải răng đúng cách từ 2 – 3 lần/ ngày để loại bỏ thức ăn thừa và mảng bám tích tụ.
• Dùng thêm bàn chải kẽ để làm sạch mắc cài và kẽ răng nhằm loại bỏ thức ăn thừa bám dính. Để đảm bảo hiệu quả làm sạch, cần thay bàn chải kẽ 1 lần/ tháng.
• Sử dụng nước súc miệng sau khi chải răng để tiêu diệt hại khuẩn và khử mùi hôi trong khoang miệng.
• Tránh sử dụng tăm tre để làm sạch răng. Thói quen này có thể gây mòn men răng và tăng khoảng cách giữa các kẽ răng. Thay vào đó, có thể dùng máy tăm nước hoặc chỉ nha khoa để làm sạch thức ăn thừa và mảng bám trong các kẽ.
• Ngoài các biện pháp vệ sinh răng miệng, bạn cũng nên chú ý đến chế độ dinh dưỡng trong thời gian chỉnh nha. Cần nắm bắt vấn đề Niềng răng nên ăn gì, kiêng gì? để tránh ảnh hưởng đến hiệu quả của phương pháp.
• Không hút thuốc lá và dùng răng cắn, xé những vật cứng. Ngoài ra, nên cải thiện một số thói quen xấu khác như nghiến răng khi ngủ, nhai cố định 1 bên hàm, mút tay, đẩy lưỡi, thở bằng miệng,…

Chăm sóc răng miệng đúng cách có thể phòng ngừa các bệnh lý nha khoa và đảm bảo quá trình nắn chỉnh răng diễn ra thuận lợi, an toàn.

2. Điều trị dứt điểm các bệnh lý nha khoa

Trong trường hợp niềng răng bị lung lay do các bệnh nha khoa, bạn cần phải điều trị tại phòng khám theo hướng dẫn của bác sĩ. Để thuận tiện cho quá trình điều trị, bác sĩ sẽ tháo các khí cụ chỉnh nha như mắc cài, khay niềng,…

Tùy theo bệnh lý mà bạn gặp phải, bác sĩ sẽ chỉ định các biện pháp điều trị sau:

• Cạo vôi răng
• Sử dụng nước súc miệng sát khuẩn chứa Chlorhexidine, Hexetidine, Zinc gluconate, Hydrogen peroxide,…
• Liệu pháp fluor
• Hàn trám răng
• Điều trị nha chu (cạo vôi răng + xử lý mặt gốc răng, nạo túi nha chu,…)

Với những bệnh lý nghiêm trọng (viêm nha chu nặng), bác sĩ sẽ chỉ định ngưng niềng răng để đảm bảo sức khỏe răng miệng. Bởi tác động từ lực siết hàm sẽ khiến chân răng trở nên lỏng lẻo, suy yếu và gãy, rụng chỉ trong một thời gian ngắn.

3. Điều chỉnh lực siết hàm

Nếu niềng răng bị lung lay do sai sót trong kỹ thuật chỉnh nha, bạn nên đến bệnh viện/ phòng khám uy tín để được điều chỉnh. Để giảm áp lực lên răng, các bác sĩ sẽ điều chỉnh lực siết hàm phù hợp với từng giai đoạn.

Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể điều chỉnh vị trí của mắc cài và sử dụng thêm một số khí cụ hỗ trợ để nắn chỉnh, điều hướng răng về đúng vị trí. Với những trường hợp sai lệch nhiều, bác sĩ sẽ chế tác lại khay niềng và mắc cài để mang lại kết quả tốt nhất.

4. Nhổ răng

Với những trường hợp chân răng bị hư hại nặng, bác sĩ sẽ chỉ định nhổ răng. Nếu răng bị nhổ rơi vào vị trí số 4 và số 5, bác sĩ sẽ điều chỉnh lực của dây cung để kéo răng dàn đều trên cung hàm. Răng ở hai vị trí này không giữ vai trò quá quan trọng nên việc nhổ bỏ răng khi niềng thường không phải phục hình răng.

Ngược lại, nếu răng nhổ bỏ đảm nhiệm những chức năng quan trọng, bác sĩ sẽ chỉ định trồng răng giả. Trường hợp này bắt buộc phải ngưng niềng răng vì răng giả không thể dịch chuyển được trên cung hàm.

Phòng ngừa hiện tượng niềng răng bị lung lay

Niềng răng làm răng bị lung lay là hiện tượng khá phổ biến trong quá trình chỉnh nha. Có thể thấy, tình trạng này ảnh hưởng đến hiệu quả của phương pháp và tác động nhiều đến chất lượng cuộc sống. Vì vậy, bạn nên thực hiện một số biện pháp để giảm nguy cơ gặp phải hiện tượng răng lung lay khi chỉnh nha.

Các biện pháp phòng ngừa hiện tượng niềng răng bị lung lay:

• Niềng răng ở những phòng khám/ bệnh viện uy tín sẽ hạn chế được các rủi ro và biến chứng phát sinh. Do đó trước khi can thiệp phương pháp này, bạn nên lựa chọn địa chỉ đáng tin cậy.
• Xây dựng chế độ dinh dưỡng và điều chỉnh thói quen sinh hoạt theo hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo hiệu quả chỉnh nha. Ngoài ra, nên vệ sinh răng miệng kỹ nhằm hạn chế các vấn đề nha khoa xảy ra trong thời gian niềng.
• Nếu có các vấn đề răng miệng, nên thông báo với bác sĩ để được điều trị dứt điểm trước khi niềng răng.
• Tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ để được thay dây cung và điều chỉnh lực siết hàm thường xuyên. Tình trạng tái khám không đều có thể làm gián đoạn và ảnh hưởng đến hiệu quả của phương pháp.

Niềng răng bị lung lay là biến chứng khá phổ biến trong quá trình chỉnh nha. Hy vọng qua những thông tin hữu ích trên, bạn đọc có thể xác định được nguyên nhân và biết cách khắc phục hiệu quả khi gặp phải. Nếu đang có ý định chỉnh nha, nên trang bị những biện pháp phòng ngừa để giảm nguy cơ gặp phải tình trạng này.

Tham khảo thêm:

• Răng bị lung lay có niềng được không?
• Niềng răng bị đau, ê buốt: Nguyên nhân và cách xử lý
• Niềng răng khấp khểnh mất bao lâu? Bao nhiêu tiền?