Viêm tủy răng hoại tử (chết tủy răng): Nguyên nhân và điều trị

Viêm tủy răng hoại tử (chết tủy răng) là giai đoạn cuối của bệnh viêm tủy răng. Ở giai đoạn này, tủy răng đã bị hoại tử nên mất hoàn toàn chức năng thụ cảm và nuôi dưỡng ngà răng. Chết tủy răng thường là hệ quả do viêm tủy răng cấp, mãn tính không được điều trị sớm. 

Viêm tủy răng hoại tử (răng chết tủy) là bệnh gì?

Tủy răng là tổ chức nằm sâu bên trong ngà răng và men răng. Khác với các cơ quan bao bọc bên ngoài, tủy là tổ chức có kết cấu mềm với nhiều mạch máu và dây thần kinh. Chức năng chính của tủy răng là dẫn truyền cảm giác và nuôi dưỡng ngà răng.

Vì nằm sâu bên trong ngà răng nên tủy răng rất ít khi bị tổn thương. Tuy nhiên, vi khuẩn cũng có thể xâm nhập vào khoang tủy và gây viêm nhiễm tủy khi có điều kiện thuận lợi. Viêm tủy răng hoại tử là giai đoạn cuối của bệnh  viêm tủy răng. Ở giai đoạn này, tủy răng đã bị viêm nhiễm nặng và hoại tử (cấu tạo và chức năng bị phá hủy hoàn toàn).

Chết tủy răng đồng nghĩa với việc răng không được phục hồi và tái tạo dẫn đến tình trạng suy yếu, đổi màu men răng và không có cảm giác khi ăn uống. Nếu không có các biện pháp xử lý kịp thời, răng có thể bị tổn thương nặng và thậm chí là phải nhổ bỏ.

Nguyên nhân gây viêm tủy răng hoại tử

Viêm tủy răng hoại tử là hệ quả do không điều trị sớm viêm tủy răng ở giai đoạn cấp, bán cấp và mãn tính. Tình trạng chủ quan khiến cho vi khuẩn trú ngụ bên trong khoang tủy trong thời gian dài dẫn đến viêm nhiễm nặng, tủy bị chết dần.

Viêm tủy răng thường phát triển từ sâu răng nặng, viêm nha chu hoặc chấn thương. Tuy nhiên, ban đầu bệnh chỉ gây viêm tủy răng cấp và mãn tính. Những trường hợp phát triển đến giai đoạn hoại tử tủy chủ yếu do tâm thế chủ quan và lơ là của bệnh nhân.

Viêm tủy răng hoại tử thường gặp nhiều ở những đối tượng:

• Người bị viêm tủy răng cấp, mãn tính nhưng không điều trị
• Người có thói quen hút thuốc lá
• Vệ sinh răng miệng kém
• Hệ miễn dịch suy giảm
• Bị chấn thương mạnh ở răng hàm

Nhận biết viêm tủy răng hoại tử

Viêm tủy răng hoại tử có triệu chứng khó nhận biết hơn cả giai đoạn viêm tủy răng mãn tính. Tuy nhiên nếu chú ý, bạn cũng có thể phát hiện bệnh lý này thông qua một số biểu hiện sau:

• Tủy hoại tử khiến răng không còn khả năng thụ cảm nên hầu như không có cảm giác đau, ê buốt hay khó chịu
• Tuy nhiên, dịch từ khoang tủy có thể đi ra bên ngoài khoang miệng thông qua lỗ ở chóp răng (chân răng) hoặc lỗ sâu ở ngà răng gây ra mùi hôi khó chịu. Hôi miệng do viêm tủy răng hoại tử thường có đặc tính dai dẳng dù đã chải răng và súc miệng thường xuyên
• Chết tủy răng khiến răng không được nuôi dưỡng dẫn đến tối màu men răng, răng suy yếu và không cảm nhận được trong quá trình ăn uống

Răng chết tủy có nguy hiểm không?

Viêm tủy răng hoại tử có triệu chứng mờ nhạt, không điển hình. Chính điều này khiến cho nhiều bệnh nhân lầm tưởng vi khuẩn đã bị tiêu diệt hoàn toàn. Tuy nhiên trên thực tế, vi khuẩn vẫn trú ngụ và phát triển bên trong khoang tủy. Nếu không kiểm soát, vi khuẩn có thể lây lan sang các cơ quan kế cận hoặc thậm chí là những cơ quan xa. Do đó, cần phát hiện và điều trị sớm bệnh viêm tủy răng hoại tử.

Trong trường hợp chủ quan không điều trị, viêm tủy răng hoại tử có thể gây ra các biến chứng như:

• Viêm tủy triển dưỡng (polyp tủy): Polyp tủy là một dạng tăng sản không phổ biến, thường xảy ra ở những răng đã bị hoại tử tủy. Viêm tủy triển dưỡng đặc trưng bởi tình trạng tủy phát triển quá mức dẫn đến hình thành khối cục có màu hồng hoặc đỏ chính giữa răng. Dù không gây ra triệu chứng nhưng khối polyp có thể phát triển dẫn đến hư hại, phá hủy răng.
• Viêm nhiễm các mô lân cận: Sau khi gây hoại tử tủy răng, vi khuẩn có thể phát triển và gây viêm nhiễm các mô lân cận như chân răng, xương ổ răng, viêm nướu. Ở một số trường hợp, viêm khuẩn có thể gây tiêu ổ răng dẫn đến tình trạng răng lung lay và tăng nguy cơ mất răng.
• Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống: Viêm tủy răng hoại tử thường gây hôi miệng, răng bị hư hại, có lỗ sâu lớn, men răng tối màu,… Các triệu chứng này không chỉ là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề sức khỏe răng miệng mà còn ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống.

Các phương pháp điều trị viêm tủy răng hoại tử

Đối với những trường hợp bị hoại tử tủy, tủy răng hoàn toàn không có khả năng hồi phục. Trong trường hợp này, mục tiêu của điều trị là giải quyết ổ viêm nhiễm để ngăn ngừa vi khuẩn lây lan nhằm bảo tồn răng và dự phòng biến chứng.

Các phương pháp điều trị được áp dụng trong trường hợp viêm tủy răng hoại tử:

1. Điều trị nội nha (chữa tủy)

Chữa tủy (điều trị nội nha) là kỹ thuật được áp dụng trong điều trị viêm tủy răng không hồi phục (bao gồm viêm tủy răng hoại tử). Kỹ thuật này được thực hiện nhằm làm sạch tủy răng bị tổn thương, sau đó sát khuẩn và trám kín khoang tủy bằng vật liệu nhân tạo.

Điều trị nội nha còn được áp dụng trong điều trị răng sâu vào tủy, chấn thương răng, viêm nha chu đã lan đến tủy,… Đây là kỹ thuật khá phức tạp, đòi hỏi phải có sự hỗ trợ của máy móc, trang thiết bị và đội ngũ bác sĩ có tay nghề cao.

Quy trình chữa tủy (điều trị nội nha) bao gồm các bước như sau:

• Khám và chụp X-Quang để đánh giá mức độ tiêu của xương hàm.
• Gây tê để loại trừ cảm giác đau. Một số trường hợp hoại tử tủy hoàn toàn có thể không cần phải gây tê do răng mất khả năng thụ cảm.
• Khoan răng để mở buồng tủy, sau đó lấy sạch phần tủy bị viêm nhiễm và bơm rửa nhiều lần để tránh hiện tượng sót tủy.
• Sát khuẩn, làm khô khoang tủy và tạo hình ống tủy bằng vật liệu nhân tạo.
• Đối với răng có lỗ sâu lớn, bác sĩ có thể yêu cầu Inlay/ Onlay hoặc bọc răng sứ để bảo vệ răng, tránh tình trạng răng sứt mẻ khi ăn uống

Điều trị nội nha kịp thời có thể bảo tồn răng, tránh tình trạng nhiễm trùng lan rộng gây hư hại chân răng và tiêu xương ổ răng. Ngoài ra, chữa tủy còn giúp loại bỏ mùi hôi miệng do vi khuẩn trú ngụ và phát triển trong khoang tủy.

2. Nhổ răng

Nhổ răng là lựa chọn cuối cùng trong điều trị viêm tủy răng hoại tử. Phương pháp này được cân nhắc khi răng bị tổn thương nặng, chân răng bị hư hại và xương ổ răng có hiện tượng tiêu hủy. Nhổ răng giúp giải quyết triệt để ổ viêm nhiễm và hạn chế được nguy cơ gặp phải các biến chứng do vi khuẩn lây lan.

Tuy nhiên, nhổ bỏ răng đồng nghĩa với việc răng mất hoàn toàn chức năng sinh lý (ăn nhai, giao tiếp) và thẩm mỹ. Vì vậy sau khi nhổ bỏ, bác sĩ sẽ yêu cầu thực hiện các phương pháp phục hình như cấy ghép Implant.

Phòng ngừa viêm tủy răng hoại tử

Viêm tủy răng hoại tử là bệnh lý nha khoa có mức độ nặng, ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe răng miệng. Bệnh lý này có thể xảy ra ở một số răng khác trên hàm nếu không chủ động phòng ngừa.

Các biện pháp đơn giản giúp phòng ngừa viêm tủy răng hoại tử:

• Điều trị sớm viêm tủy răng ngay khi nhận thấy các triệu chứng như răng đau nhức, ê buốt dữ dội, sưng nướu, mệt mỏi, sưng hạch góc hàm,…
• Đa phần các trường hợp viêm tủy răng đều phát triển từ sâu răng và viêm nha chu. Do đó, bạn nên thăm khám và điều trị sớm nếu nghi ngờ mắc các bệnh lý này.
• Giữ gìn vệ sinh răng miệng là biện pháp hiệu quả nhất giúp phòng ngừa các bệnh nha khoa. Vì vậy, nên chú ý chải răng 2 – 3 lần/ ngày, súc miệng thường xuyên và dùng chỉ tơ nha khoa để làm sạch răng hoàn toàn.
• Hạn chế thực phẩm, đồ uống gây hại cho sức khỏe răng miệng như đồ uống chứa cồn, thực phẩm chứa nhiều đường và tinh bột. Để ngăn ngừa hình thành mảng bám, nên súc miệng với nước sạch, uống nhiều nước và nhai kẹo cao su không đường sau các bữa ăn.
• Lấy cao răng định kỳ 1 – 2 lần/ năm có thể ngăn ngừa sâu răng, viêm tủy răng và nhiều bệnh lý nha khoa khác. Như đã biết, cao răng thực chất là mảng bám được khoáng hóa bởi vi khuẩn. Đây là nơi vi khuẩn trú ngụ và phát triển mạnh dẫn đến sâu răng, viêm tủy răng, viêm nha chu và nhiều bệnh lý nha khoa khác.

Viêm tủy răng hoại tử là giai đoạn nặng của bệnh viêm tủy răng. Để ngăn ngừa vi khuẩn lây lan, bạn nên thăm khám và điều trị nội nha trong thời gian sớm nhất. Nếu chủ quan, vi khuẩn có thể phá hủy chân răng, gây tiêu xương ổ răng dẫn đến tình trạng răng lung lay và mất răng vĩnh viễn.

Tham khảo thêm:

• Chữa tủy răng nên ăn gì và kiêng gì để nhanh khỏi?
• Tủy răng bị nhiễm trùng: Dấu hiệu nhận biết và điều trị
• 10 Cách chữa viêm tủy răng tại nhà an toàn bạn nên thử
• Viêm tủy răng mãn tính là gì? Có nguy hiểm không?