Răng Trẻ Bị Ố Vàng: Nguyên nhân và các biện pháp khắc phục

Răng trẻ bị ố vàng khiến cho bé tự ti và mặc cảm khi giao tiếp. Để giúp trẻ lấy lại hàm răng trắng sáng, bố mẹ cần tìm hiểu nguyên nhân gây ra tình trạng này và các biện pháp khắc phục hiệu quả.

Nhận biết răng trẻ bị ố vàng

Răng ố vàng là tình trạng men răng ngả sang màu vàng nhạt hoặc vàng nâu thay vì màu trắng ngà như bình thường. Tình trạng này thường gặp ở người lớn nhưng đôi khi cũng có thể xảy ra ở trẻ nhỏ. Hiện tượng ố vàng có thể xuất hiện ở răng sữa và răng vĩnh viễn do nhiều nguyên nhân khác nhau.

Về bản chất, hiện tượng ố vàng răng không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe răng miệng. Tuy nhiên, tình trạng này khiến cho nhiều trẻ bị tự ti, e ngại không dám giao tiếp. Ngoài ra, răng ố vàng cũng có thể là biểu hiện của một số vấn đề nha khoa. Nếu không có biện pháp khắc phục kịp thời, răng có thể ố vàng nặng hơn theo thời gian đi kèm với nhiều vấn đề nha khoa khác.

Để khắc phục kịp thời, bố mẹ có thể phát hiện sớm răng trẻ bị ố vàng thông qua các dấu hiệu sau:

• Men răng chuyển sang màu vàng nâu, nâu đậm hoặc có các đốm màu trắng đục
• Quan sát kỹ thấy cao răng tích tụ nhiều ở kẽ răng và chân răng
• Miệng hôi, nướu răng sưng đỏ và dễ chảy máu

Nguyên nhân khiến răng trẻ bị ố vàng

Có nhiều nguyên nhân gây ố vàng răng. Đối với trẻ em, tình trạng này thường bắt nguồn từ những nguyên nhân sau:

1. Vệ sinh răng miệng kém

Vệ sinh răng miệng kém là nguyên nhân phổ biến nhất gây ố vàng răng ở trẻ em. Khi ăn uống, carbohydrate sẽ tạo thành mảng bám dưới tác động của vi khuẩn. Mảng bám sẽ được làm sạch thông qua việc đánh răng, sử dụng chỉ nha khoa và súc miệng. Tuy nhiên, nếu không vệ sinh răng miệng đúng cách, mảng bám sẽ tích tụ ngày qua ngày tạo thành cao răng.

Cao răng thực chất là mảng bám đã được khoáng hóa bởi hại khuẩn trong khoang miệng. Cao răng bám chặt vào chân răng, thân răng và kẽ răng nên không thể làm sạch bằng cách đánh răng. Nếu vệ sinh răng miệng kém, lượng cao răng sẽ tích tụ ngày càng nhiều khiến cho răng của trẻ bị ố vàng và xỉn màu.

Thói quen vệ sinh răng miệng kém còn là yếu tố gia tăng nguy cơ mắc nhiều vấn đề nha khoa như viêm nướu răng, sâu răng, viêm quanh chân răng,… Do đó, ngay từ khi trẻ mọc chiếc răng sữa đầu tiên, bố mẹ nên vệ sinh răng cho trẻ để phòng ngừa các bệnh về răng miệng thường gặp.

2. Do thói quen ăn uống

Ngoài vệ sinh răng miệng kém, răng trẻ bị ố vàng có thể do thói quen ăn uống. Trẻ nhỏ thường yêu thích các món ăn và đồ uống chứa nhiều đường mà đường là thành phần chính để tạo mảng bám. Thói quen này khiến mảng bám và cao răng tích tụ ngày càng nhiều, từ đó khiến cho men răng ố vàng, xỉn màu và gia tăng nguy cơ mắc các vấn đề nha khoa.

Bên cạnh đó, thói quen dùng thức ăn và đồ uống có màu đậm như socola, bánh kẹo chứa phẩm màu, nước ngọt có gas,… cũng là nguyên nhân khiến răng của trẻ bị ố vàng.

3. Thừa fluor

Fluor là khoáng chất cần thiết để củng cố độ cứng chắc của men răng và hỗ trợ ngăn ngừa sâu răng hiệu quả. Tuy nhiên, bổ sung quá nhiều fluor có thể khiến men răng bị nhiễm màu, ố vàng và xuất hiện các đốm màu trắng đục trên bề mặt.

Nhiễm fluor ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe răng miệng và đôi khi gây ra các tác dụng toàn thân. Đây là lý do nha sĩ luôn khuyến cáo gia đình phải lựa chọn các sản phẩm chăm sóc răng miệng phù hợp với độ tuổi của trẻ. Không cho trẻ dùng kem đánh răng, nước súc miệng của người trưởng thành vì hàm lượng fluor cao và công thức chứa các thành phần gây kích ứng.

4. Răng ố vàng bẩm sinh

Trên thực tế, một số trẻ có hiện tượng ố vàng răng ngay khi mọc chiếc răng đầu tiên. Nguyên nhân là do mẹ sử dụng kháng sinh Tetracycline trong thai kỳ. Loại kháng sinh này có phổ kháng khuẩn rộng và được sử dụng để điều trị nhiễm trùng ở nhiều cơ quan khác nhau.

Tuy nhiên, dùng Tetracycline trong thai kỳ có thể gây đổi màu răng vĩnh viễn. Ngoài ra, dùng loại kháng sinh này cho trẻ dưới 12 tuổi cũng khiến răng bị đổi màu vĩnh viễn.

5. Thiểu sản men răng

Thiểu sản men răng là tình trạng thiếu hụt men răng với biểu hiện đặc trưng là răng ố vàng, bề mặt xuất hiện các đốm lỗ chỗ và răng ê buốt, nhạy cảm khi ăn uống. Bệnh lý này thường xảy ra do di truyền, thiếu dinh dưỡng trong thai kỳ hoặc suy nhược dinh dưỡng trong thời gian trẻ mọc răng.

Thiếu sản men răng không chỉ ảnh hưởng đến màu sắc răng mà còn gây ra nhiều phiền toái khi ăn uống và sinh hoạt. Thiếu hụt men răng khiến cho khả năng bảo vệ của răng giảm, từ đó tạo điều kiện cho vi khuẩn Streptococcus mutans phát triển và gây ra quá trình hủy khoáng. Thiểu sản men răng thường xuất hiện ngay từ những năm đầu đời nên gia đình cần chú ý để kịp thời phát hiện và cho bé can thiệp điều trị.

6. Một số nguyên nhân khác

Răng trẻ bị ố vàng đôi khi xảy ra do những nguyên nhân sau:

• Suy dinh dưỡng
• Ảnh hưởng của các bệnh gan, thận
• Răng chết tủy
• Tác dụng phụ của một số loại thuốc
• Sâu răng
• Đánh răng quá mạnh khiến men răng mòn và răng ố vàng

Cách khắc phục răng trẻ bị ố vàng an toàn, hiệu quả

Răng bị ố vàng ảnh hưởng nhiều đến thẩm mỹ và sự tự tin của bé. Trong một số trường hợp, tình trạng này còn là biểu hiện của các bệnh về răng miệng. Nếu không được điều trị sớm, sức khỏe răng miệng sẽ suy giảm và kéo theo nhiều hậu quả, biến chứng nặng nề.

Khi thăm khám, bác sĩ sẽ đánh giá mức độ ố vàng của răng, nguyên nhân và độ tuổi của trẻ để xem xét phương pháp phù hợp. Dưới đây là một số biện pháp được áp dụng để khắc phục tình trạng răng trẻ bị ố vàng:

1. Làm sạch răng miệng đúng cách

Đa số trẻ gặp phải tình trạng răng ố vàng là do vệ sinh răng miệng kém. Do đó, bố mẹ nên hướng dẫn trẻ cách làm sạch răng miệng đúng cách để cải thiện màu sắc của răng và ngăn ngừa các vấn đề nha khoa.

Đối với trẻ chưa thể đánh răng, bố mẹ nên dùng khăn sữa thấm nước sạch lau nhẹ nhàng mặt ngoài, mặt trong và mặt nhai của răng sau khi ăn. Bên cạnh đó, nên dạy trẻ cách súc miệng bằng nước sạch và uống nước sau bữa ăn để hạn chế tích tụ mảng bám, cao răng.

Trẻ từ 3 tuổi trở lên có thể đánh răng hằng ngày để làm sạch răng miệng và cải thiện tình trạng răng ố vàng. Tuy nhiên, bố mẹ nên hướng dẫn kỹ để biết cách đánh răng đúng cách:

• Sử dụng bàn chải có lông mềm, mảnh và kích thước nhỏ tương ứng với cung hàm của trẻ. Ban đầu, có thể dạy trẻ chải răng với nước sạch. Khi trẻ đã quen dần, nên hướng dẫn trẻ đánh răng bằng đánh răng để tăng hiệu quả làm sạch.
• Tập cho trẻ thói quen đánh răng 2 lần/ ngày.
• Lựa chọn các sản phẩm chăm sóc răng miệng phù hợp với độ tuổi của trẻ. Không cho trẻ dùng kem đánh răng và nước súc miệng của người lớn do công thức chứa nhiều fluor, SLS, chất bảo quản và các thành phần gây kích ứng.
• Đối với trẻ dưới 5 tuổi, bố mẹ có thể cho trẻ dùng chai xịt hoặc viên ngậm chống sâu răng. Các sản phẩm này kích thích khoang miệng tiết nước bọt, từ đó giúp trung hòa axit do hại khuẩn bài tiết và hạn chế tích tụ mảng bám hiệu quả.

Ngay cả khi răng trẻ không bị ố vàng, bố mẹ cũng nên chú ý làm sạch răng miệng cho bé. Thực tế, đa số các bậc phụ huynh đều chỉ quan tâm đến cân nặng, chiều cao của trẻ và rất ít khi chú ý đến sức khỏe răng miệng. Kết quả là hơn 90% trẻ em Việt Nam bị sâu răng, viêm nướu răng và gặp phải nhiều vấn đề nha khoa khác.

2. Thay đổi thói quen ăn uống

Dùng thức ăn chứa nhiều đường và có màu đậm là nguyên nhân khiến răng ố vàng, xỉn màu. Để cải thiện tình trạng răng ố vàng, mẹ nên hướng dẫn bé thay đổi một số thói quen ăn uống. Thay đổi những thói quen xấu còn giúp bảo vệ sức khỏe răng miệng và ngăn ngừa các vấn đề nha khoa ở trẻ nhỏ.

Để cải thiện răng trẻ bị ố vàng, mẹ nên cho trẻ thay đổi những thói quen ăn uống sau:

• Hạn chế cho trẻ sử dụng món ăn, thức uống chứa quá nhiều đường. Thay vào đó, có thể cho trẻ dùng các món ăn vặt có vị ngọt tự nhiên từ các loại trái cây và hạt.
• Thêm rau xanh, trái cây vào chế độ ăn của trẻ. Chất xơ trong nhóm thực phẩm này giúp trung hòa axit do vi khuẩn bài tiết và hỗ trợ làm sạch mảng bám trong khoang miệng. Ngoài ra, hàm lượng nước dồi dào từ rau xanh và trái cây cũng giúp giảm hôi miệng, mang lại hơi thở thơm mát cho bé.
• Tránh cho trẻ sử dụng các món ăn và thức uống có màu đậm như nước ngọt có gas, ca cao sữa, socola, bánh kẹo chứa nhiều phẩm màu,…
• Sau khi trẻ uống sữa, nên dạy trẻ súc miệng và uống nước để làm sạch khoang miệng. Như vậy, hiện tượng răng ố vàng sẽ được cải thiện dần theo thời gian và nguy cơ mắc các vấn đề nha khoa cũng giảm đi đáng kể.

3. Lấy cao răng

Cao răng không thể làm sạch bằng cách đánh răng mà bắt buộc phải lấy vôi răng tại phòng khám. Nhiều bậc phụ huynh nhầm lẫn trẻ nhỏ không thể lấy cao răng do răng còn yếu. Tuy nhiên trên thực tế, lấy cao răng có thể thực hiện cho tất cả các đối tượng và không có quy định về độ tuổi.

Nếu nhận thấy răng trẻ bị ố vàng do cao răng tích tụ nhiều, mẹ nên đưa trẻ đến phòng khám để được nha sĩ thăm khám và cạo vôi răng. Cạo vôi răng giúp cải thiện màu sắc răng và mang lại hàm răng trắng sáng rạng rỡ. Ngoài ra, thói quen lấy cao răng định kỳ còn có thể ngăn ngừa các bệnh nha khoa thường gặp ở trẻ như sâu răng, viêm nướu răng, viêm quanh chân răng, áp xe răng,…

Theo khuyến cáo của nha sĩ, gia đình nên cho trẻ khám nha khoa định kỳ ít nhất 1 lần/ năm và nên khám thường xuyên hơn vào thời điểm thay răng. Nếu cao răng tích tụ nhiều, bác sĩ sẽ chỉ định cạo vôi để ngăn vi khuẩn có hại phát triển quá mức.

4. Một số mẹo cải thiện tại nhà

Các loại thuốc tẩy trắng răng thường chứa hoạt chất tẩy mạnh nên không được chỉ định cho trẻ (dù đã thay răng vĩnh viễn). Để cải thiện tình trạng răng ố vàng, mẹ có thể cho trẻ áp dụng một số mẹo đơn giản tại nhà như:

• Sử dụng dầu dừa: Dầu dừa là nguyên liệu lành tính, an toàn nên có thể dùng để tẩy trắng răng cho trẻ em. Sau khi đánh răng, thoa dầu dừa lên toàn bộ bề mặt răng và để trong vài phút. Kế tiếp súc miệng lại với nước sạch để loại bỏ hoàn toàn dầu dừa. Áp dụng cách này từ 1 – 2 lần/ ngày không chỉ giúp làm trắng răng mà còn loại bỏ mùi hôi miệng và giảm tích tụ mảng bám.
• Súc miệng bằng nước muối pha loãng: Trẻ nhỏ thường chưa được sử dụng các loại nước súc miệng làm trắng răng. Do đó, mẹ có thể pha loãng muối và nước để trẻ súc miệng sau khi đánh răng. Súc miệng bằng nước muối pha loãng giúp sát trùng, ức chế vi khuẩn phát triển và bảo vệ sức khỏe răng miệng.
• Đánh răng bằng than tre: Trẻ từ 6 tuổi trở lên có thể dùng than tre đánh răng 1 lần/ ngày để cải thiện tình trạng răng ố vàng, xỉn màu. Than tre là nguyên liệu có khả năng tẩy trắng răng an toàn và mang lại hiệu quả rõ rệt nếu áp dụng thường xuyên.

Các mẹo cải thiện tại nhà đa phần đều sử dụng nguyên liệu tự nhiên nên khá lành tính và an toàn. Nếu kiên trì thực hiện trong thời gian dài, tình trạng răng trẻ bị ố vàng, xỉn màu sẽ có cải thiện rõ rệt. Ngoài ra, vẫn nên cho trẻ lấy cao răng và học cách vệ sinh răng miệng hằng ngày để lấy lại hàm răng trắng sáng.

5. Điều trị các vấn đề nha khoa

Răng trẻ bị ố vàng có thể do thiểu sản men răng, sâu răng,… Trong trường hợp này, trẻ cần phải đến phòng khám nha khoa để được chẩn đoán và điều trị. Sau khi can thiệp các phương pháp điều trị, tình trạng răng xỉn màu, ố vàng sẽ được cải thiện.

Ngoài ra, điều trị dứt điểm các vấn đề nha khoa còn giúp bảo vệ sức khỏe răng miệng và ngăn ngừa biến chứng mất răng. Bên cạnh các phương pháp y tế, vệ sinh răng miệng đúng cách và chế độ ăn khoa học, cân bằng là một phần trong kế hoạch điều trị. Do đó, gia đình nên hỗ trợ trẻ thực hiện để đạt kết quả điều trị khả quan nhất.

Các biện pháp phòng ngừa răng trẻ bị ố vàng

Răng ố vàng ảnh hưởng nhiều đến thẩm mỹ và ngoại hình. Bản thân trẻ nhỏ chưa có ý thức về bảo vệ sức khỏe răng miệng nên gia đình cần phải quan tâm và hướng dẫn trẻ những kỹ năng cần thiết.

Các biện pháp phòng ngừa răng trẻ bị ố vàng:

• Bắt đầu vệ sinh răng miệng cho bé ngay từ khi mọc chiếc răng sữa đầu tiên. Với trẻ dưới 3 tuổi, mẹ có thể làm sạch răng bằng cách dùng khăn sữa ẩm lau sạch. Khi trẻ đủ 3 tuổi, hướng dẫn trẻ chải răng đúng cách 2 lần/ ngày để làm sạch thức ăn thừa và mảng bám.
• Kiểm soát chế độ ăn uống của bé, không cho trẻ sử dụng thức ăn chứa quá nhiều đường, phẩm màu, hương liệu và chất bảo quản.
• Khuyên trẻ thay đổi những thói quen xấu như nghiến răng, dùng răng cắn, xé những vật cứng.
• Trong thời gian mang thai, mẹ bầu cần đảm bảo chế độ ăn uống cân bằng và không tùy tiện dùng thuốc để tránh trẻ bị đổi màu răng bẩm sinh.
• Cho trẻ khám nha khoa định kỳ 1 – 2 lần/ năm để phát hiện kịp thời các vấn đề răng miệng. Đặc biệt khi trẻ mọc răng sữa và thay răng, gia đình nên cho trẻ đến nha khoa khoảng 3 – 4 tháng/ lần.

Răng trẻ bị ố vàng là tình trạng khá phổ biến. Hy vọng qua những thông tin hữu ích trên, gia đình có thể hiểu rõ nguyên nhân và can thiệp các biện pháp khắc phục an toàn, hiệu quả.

Tham khảo thêm:

• 7 Cách Làm Trắng Răng Bị Ố Vàng Hiệu Quả Bạn Nên Biết
• Top 10 Kem Đánh Răng Cho Bé 1 – 2 Tuổi An Toàn Nuốt Được
• Răng Bé Bị Xỉn Đen là do đâu? Có thể khắc phục được không?
• Top 10 Phòng Khám Nha Khoa Tại Hà Nội Uy Tín Bậc Nhất