Bệnh ăn mòn chân răng ở trẻ em là tình trạng mất dần men răng và ngà răng ở cổ chân răng, thường ảnh hưởng đến những răng hàm nhỏ và răng sữa. Điều này tạo cảm giác nhói buốt khó chịu, tăng nguy cơ mất răng sữa sớm. Thông thường điều trị mòn chân răng sẽ dựa trên tình trạng cụ thể.
Thế nào là bệnh ăn mòn chân răng ở trẻ em?
Bệnh ăn mòn chân răng ở trẻ em (hay mòn cổ chân răng ở trẻ em) là một tình trạng thường gặp. Trong đó men răng hoặc/ và ngà răng ở cổ răng bị mất dần, không do sâu răng. Điều này tạo một điểm lõm ở vùng cổ răng, thường ở dạng chữ V tương tự như vết cắt.
Khi điểm lõm sâu hơn, buồng tủy có thể bị ảnh hưởng, trẻ cảm thấy buốt nhói khi ăn hoặc uống đồ lạnh, thức ăn có vị chua hoặc mang tính axit. Dựa vào tình trạng cụ thể, các răng bị ảnh hưởng được điều trị bằng nhiều phương pháp khác nhau.
Bệnh ăn mòn chân răng ở trẻ em có thể xảy ra ở bất kỳ răng nào. Tuy nhiên răng số 4, 5, 6 thường bị ảnh hưởng nhiều hơn. Răng hàm trên cũng dễ tổn thương hơn so với hàm dưới.
Dấu hiệu nhận biết bệnh ăn mòn chân răng ở trẻ em
Bệnh ăn mòn chân răng ở trẻ em thường không được phát hiện cho đến khi có điểm lõm sâu ở cổ răng kèm theo những triệu chứng khác. Dưới đây là những triệu chứng và dấu hiệu giúp nhận biết tình trạng này:
- Lượng lớn men răng mất đi khiến răng bị ăn mòn chân răng
- Cổ chân răng ngã vàng hoặc có màu đậm hơn so với những vùng khác của răng
- Có cảm giác ê buốt khi ăn thực phẩm đông lạnh, nóng, đồ ăn ngọt, chua. Những trường hợp nặng sẽ có cảm giác nhói buốt ngay cả khi hít thở không khí lạnh
- Đau nhức răng âm ỉ
- Mức độ đau nhức và ê buốt tăng dần theo thời gian
- Hơi thở hôi hoặc có mùi khó chịu trong miệng
- Nướu răng sưng tấy ở một số trường hợp.
Nguyên nhân gây bệnh ăn mòn chân răng ở trẻ em
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh ăn mòn chân răng ở trẻ em. Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến nhất:
1. Men răng và ngà răng còn mỏng
Bệnh ăn mòn chân răng ở trẻ em thường gặp ở răng sữa. Nguyên nhân là do lớp men và ngà răng của những chiếc răng này vẫn còn mỏng, độ chắc khỏe không cao như các răng vĩnh viễn ở người trưởng thành.
Mặt khác, việc vệ sinh răng miệng của trẻ thường kém hơn, vụn thức ăn và mảng bám (mảng nhầy chứa đường và vi khuẩn) bám vào thân và chân răng. Từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho sự hao mòn xảy ra. Điều này phổ biến hơn ở những người có men răng và ngà răng còn mỏng.
Mòn chân răng là tình trạng mất dần men răng nhưng không do sâu răng. Tuy nhiên mòn men răng do vụn thức ăn và mảng bám không được kiểm soát có thể dẫn đến sâu răng.
2. Thiếu hụt canxi và fluor
Canxi là một khoáng chất cần thiết đối với quá trình xây dựng, phát triển khung xương và răng của trẻ nhỏ. Thiếu canxi có thể làm tăng nguy cơ mất bệnh còi xương, men răng và ngà răng mỏng, răng yếu, dễ bị sâu răng và mòn chân răng.
Bên cạnh canxi, Fluor cũng là một hợp chất dinh dưỡng quan trọng. Hợp chất này giúp tái khoáng men răng, hình thành men răng, thúc đẩy quá trình canxi hóa răng, hình thành xương. Do có thiếu Fluor có thể gây mòn men răng, bệnh ăn mòn chân răng ở trẻ em, sâu răng và nhiều vấn đề ở xương.
Phụ huynh cần đảm bảo xây dựng chế độ ăn uống giàu canxi cho trẻ, dùng kem đánh răng có chứa fluor. Từ đó bổ sung đủ lượng canxi và fluor cần thiết giúp răng chắc khỏe.
3. Chăm sóc và vệ sinh răng miệng chưa đúng cách
Bệnh ăn mòn chân răng ở trẻ em có thể xảy ra nếu việc chăm sóc và vệ sinh răng miệng cho trẻ không kỹ hoặc chưa đúng cách. Bởi điều này khiến mảng bám chứa vi khuẩn dính chặt vào cổ răng, lượng axit trong thức ăn lắng tụ. Lâu ngày làm mất dần men răng và dẫn đến mòn cổ răng.
4. Ăn quá nhiều đường và tinh bột
Trẻ nhỏ thường có xu hướng ăn nhiều kẹo, bánh ngọt và tinh bột. Những nhóm thực phẩm này cũng chứa một vài dưỡng chất hỗ trợ cho sự phát triển bình thường của trẻ.
Tuy nhiên việc ăn quá nhiều đường và tinh bột có thể làm tăng tốc độ mòn men răng ở trẻ. Trong đó có mòn chân răng. Những trường hợp vệ sinh không kỹ, mảng bám tích tụ lâu ngày sẽ gây sâu răng và tăng nguy cơ mất răng sữa sớm.
5. Di truyền
Do yếu tố di truyền từ ba mẹ/ ông bà sang con cháu nên những trẻ sinh ra trong gia đình có răng yếu, dễ hỏng thường có men răng yếu và mỏng hơn bình thường. Điều này làm tăng nguy cơ sâu răng và mòn chân răng ở trẻ em.
6. Khô miệng
Nước bọt giúp làm sạch vi khuẩn và những mảng bám trong miệng. Vì thế mảng bám có thể xuất hiện nhiều hơn khi tuyến nước bọt hoạt động không tốt và không sản sinh đủ lượng nước bọt cần thiết. Điều này làm tăng nguy cơ ăn mòn chân răng ở trẻ em.
7. Bú bình sữa khi ngủ
Bú bình sữa khi ngủ, núm vú giả có mật ong hoặc đường có thể là nguyên nhân dẫn đến bệnh ăn mòn chân răng ở trẻ em. Bởi điều này khiến sữa và đường còn lắng lại trong miệng, không được làm sạch. Chúng tích tụ trên bề mặt răng (đặc biệt là cổ chân răng), tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và làm hỏng răng.
Bệnh ăn mòn chân răng ở trẻ em có nguy hiểm không?
Ăn mòn chân răng ở trẻ em có nguy hiểm không còn phụ thuộc vào lượng men răng mất đi và các triệu chứng đi kèm. Tình trạng này thường không được phát hiện sớm cho đến khi cổ chân răng có điểm lõm lớn. Lúc này cảm giác ê buốt gây khó khăn cho việc ăn uống, cổ răng đổi màu (nâu/ nâu vàng) làm giảm tính thẩm mỹ.
Hơn thế nếu không được điều trị sớm, chỗ lõm và các triệu chứng tăng dần theo thời gian. Điều này gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng sau:
- Ngà răng bị ăn mòn
- Sâu răng và viêm tủy răng do vi khuẩn xâm nhập
- Gãy răng hoặc mất răng
Chẩn đoán bệnh ăn mòn chân răng ở trẻ em
Bệnh ăn mòn chân răng ở trẻ em có thể dễ dàng được phát hiện bằng cách kiểm tra những biểu hiện trên cổ chân răng (điểm lõm, màu sắc cổ răng…). Ngoài ra bác sĩ có thể gõ nhẹ và hỏi triệu chứng để kiểm tra mức độ ê buốt.
Trong nhiều trường hợp, chụp X-quang sẽ được chỉ định. Hình ảnh X-quang giúp bác sĩ kiểm tra cấu trúc hàm và các răng ảnh hưởng. Điều này giúp tìm kiểm nguyên nhân tiềm ẩn hoặc phân biệt ăn mòn chân răng ở trẻ em với những tình trạng khác.
Điều trị bệnh ăn mòn chân răng ở trẻ em như thế nào?
Điều trị ăn mòn chân răng ở trẻ em phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng (mức độ ăn mòn, triệu chứng đi kèm) và nguyên nhân.
1. Biện pháp chăm sóc tại nhà
Đối với những trường hợp nhẹ, bệnh nhi được hướng dẫn cách chăm sóc răng miệng tại nhà. Một số biện pháp chăm sóc có thể giúp ngăn bệnh ăn mòn chân răng ở trẻ em tiến triển. Đồng thời bổ sung canxi và flour giúp tái khoáng men răng tự nhiên.
- Chăm sóc răng miệng đúng cách
Phụ huynh hướng dẫn trẻ đánh răng mỗi ngày 2 lần (sáng, tối), chải răng từ trên xuống. Cho trẻ dùng bàn chải có kích thước phù hợp, lông chải mềm và dùng kem đánh răng giúp hỗ trợ tái khoáng men răng. Chẳng hạn như kem đánh răng có chứa fluor, các khoáng chất gồm HAP (Hydroxyapatite), kali, kẽm.
Việc đánh răng đều đặn với bàn chải và kem đánh răng phù hợp giúp loại bỏ mảng bám và các vụn thức ăn, khôi phục khoáng men răng. Từ đó giảm cảm giác ê buốt và cải thiện độ chắc khỏe của răng.
Ngoài ra phụ huynh nên cho trẻ dùng thêm nước súc miệng phù hợp. Sản phẩm này giúp tăng khả năng loại bỏ vi khuẩn, mảng bám và vụn thức ăn. Từ đó bảo vệ răng miệng và phòng ngừa sâu răng. Một số nước súc miệng còn chứa fluor tốt cho quá trình điều trị bệnh ăn mòn chân răng ở trẻ em.
- Sử dụng kem đánh răng có chứa fluor
Thường xuyên sử dụng kem đánh răng có chứa fluor sẽ giúp trẻ cải thiện mòn men răng, bảo vệ và duy trì sức khỏe răng miệng. Fluor thực chất là một hợp chất dinh dưỡng, rất tốt cho quá trình canxi hóa răng, hình thành ngà và men răng. Từ đó giúp răng phát triển và giữ răng chắc khỏe.
Khi bổ sung canxi đồng thời (từ chế độ ăn uống), fluor giúp tái khoáng men răng bằng cách tạo một lớp bảo vệ bao phủ bề mặt men răng. Đồng thời ức chế hoạt động của vi khuẩn. Điều này giúp cải thiện bệnh ăn mòn chân răng ở trẻ em và phòng ngừa sâu răng.
Dưới đây là một số loại kem đánh răng có chứa fluor cho bé:
-
- Kem đánh răng P/S bé ngoan
- Kem đánh răng Colgate cho bé
- Kem đánh răng Emoform Kids
- Kem đánh răng Lion
- Chế độ ăn uống phù hợp
Trẻ cần được bổ sung đủ canxi từ chế độ ăn uống lành mạnh. Đây là một khoáng chất quan trọng giúp thúc đẩy sự phát triển của răng, duy trì răng chắc khỏe và phòng ngừa sâu răng. Đồng thời phát triển hệ xương khớp khỏe mạnh.
Đối với bệnh ăn mòn chân răng ở trẻ em, bổ sung đủ canxi giúp duy trì quá trình canxi hóa răng, cùng với fluor tái khoáng men răng. Từ đó cải thiện mòn men răng, hạn chế cảm giác ê buốt, giúp trẻ ăn ngon hơn.
Những loại thực phẩm giàu canxi gồm:
-
- Các loại rau lá xanh
- Sữa và những chế phẩm của sữa (phô mai, sữa chua…)
- Cá hồi
- Chế phẩm của đậu nành
- Ngũ cốc nguyên hạt
- Hạnh nhân
- Rau dền
Nếu kém hấp thụ canxi từ thực phẩm, nên dùng thêm viên uống canxi theo chỉ định của bác sĩ. Đồng thời bổ sung các loại thực phẩm chứa vitamin D để tăng khả năng hấp thụ và sử dụng khoáng chất (như canxi) hiệu quả.
Tránh cho trẻ ăn những loại thực phẩm không tốt cho răng, tăng mức độ ăn mòn chân răng. Chẳng hạn như thực phẩm chứa nhiều đường (bánh, kẹo ngọt…), những loại thực phẩm có tính axit.
2. Tái khoáng răng tại nha khoa
Trong nhiều trường hợp, bệnh ăn mòn chân răng ở trẻ em được điều trị bằng phương pháp tái khoáng răng tại nha khoa. Trong phương pháp này, bác sĩ sẽ sử dụng Florua (nồng độ cao hơn sản phẩm nước súc miệng và kem đánh răng) để bổ sung trực tiếp vào vùng tổn thương men răng. Điều này giúp tái khoáng các điểm lõm do mòn men răng, phục hồi cấu trúc của răng nhanh chóng.
Phương pháp tái khoáng răng tại nha khoa chỉ mất từ 10 đến 15 phút. Phương pháp này không gây đau và không khiến trẻ quá khó chịu.
3. Trám răng
Trám răng/ hàn răng là một trong những phương pháp được dùng trong điều trị ăn mòn chân răng ở trẻ em. Đây là một thủ thuật nha khoa đơn giản. Khi thực hiện, điểm lõm do mòn men hoặc chỗ sâu răng sẽ được làm sạch. Sau đó sử dụng vật liệu nhân tạo với liều lượng thích hợp để bổ sung vào mô răng bị thiếu.
Phương pháp trám răng giúp cải thiện chức năng nhai, phục hình răng, giảm đau và ê buốt, tăng tính thẩm mỹ. Ngoài mòn cổ chân răng và sâu răng, phương pháp này còn được thực hiện cho những bệnh nhân có răng mẻ, viêm tủy răng và răng thưa nhẹ.
Để tăng tính thẩm mỹ, những trường hợp mòn cổ chân răng sẽ được trám răng bằng composite. Vật liệu này có khả năng bám chặt vào lỗ hỏng trong nhiều năm, màu sắc tương tự như men răng tự nhiên. Mất khoảng 30 phút để hoàn thành kỹ thuật trám răng. Sau điều trị, trẻ nên được khám nha khoa định kỳ để kiểm tra miếng trám cũng như tình trạng răng hiện tại.
Phòng ngừa bệnh ăn mòn chân răng ở trẻ em
Bệnh ăn mòn chân răng ở trẻ em có thể được phòng ngừa bằng nhiều cách, bao gồm:
- Chăm sóc răng miệng đúng cách
- Chải răng 2 lần mỗi ngày (sáng và tối trước khi đi ngủ).
- Tránh chải răng theo chiều ngang. Nên chải răng theo chiều từ trên xuống.
- Sử dụng bàn chải đánh răng có kích thước phù hợp với trẻ, lông chải mềm và mảnh có khả năng len lỏi vào kẽ răng và lấy thức ăn ra ngoài.
- Sử dụng những loại kem đánh răng chứa fluor, có khả năng hỗ trợ tái khoáng men răng, phù hợp với lứa tuổi của trẻ.
- Dùng nước súc miệng sau khi đánh răng xong để đảm bảo mảng bám và vi khuẩn được loại bỏ hoàn toàn. Nên chọn nước súc miệng có chứa fluor để hình thành men răng và duy trì răng chắc khỏe.
- Rửa miệng và súc miệng với nước để loại bỏ thức ăn dính ở kẽ răng sau khi ăn xong.
- Hạn chế sử dụng những loại thức ăn, đồ uống chứa quá nhiều đường và mang tính axit; không nên ăn quá nhiều tinh bột. Bởi những loại thực phẩm này có khả năng gây sâu răng và ăn mòn chân răng.
- Tránh cho trẻ nhai, cắn những loại thực phẩm quá cứng.
- Thực hiện chế độ dinh dưỡng lành mạnh, bổ sung đủ thành phần thiết yếu cho cơ thể. Đặc biệt nên ăn nhiều rau lá xanh, sữa, sữa chua, các loại hạt, đậu, hải sản, trứng… để đảm bảo bổ sung đủ canxi cho quá trình phát triển và duy trì răng, xương khỏe mạnh.
- Cho trẻ khám nha khoa đình kỳ 6 tháng/ lần. Điều này giúp theo dõi sự phát triển của răng, kiểm tra tình trạng hiện tại. Từ đó sớm phát hiện và có cách xử lý thích hợp đối với bệnh ăn mòn chân răng ở trẻ em.
Bệnh ăn mòn chân răng ở trẻ em nên được phát hiện sớm và xử lý để tránh ê buốt khi ăn uống và giảm nguy cơ gãy răng. Chính vì thế, phụ huynh cần cho trẻ kiểm tra răng miệng định kỳ. Đồng thời áp dụng các biện pháp chăm sóc phù hợp để duy trì răng chắc khỏe, giảm nguy cơ mòn cổ chân răng.
Tham khảo thêm:
Bài viết liên quan
Thiểu sản răng sữa ở trẻ: Nguyên nhân và cách điều trị
Tráng men răng là gì? Giá bao nhiêu? Quy trình và tác dụng
Mòn Cổ Chân Răng là gì? Nguyên Nhân và Cách Điều Trị
Răng Bị Ăn Mòn Chân Răng: Cách ngăn chặn và phục hồi
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!