Men Răng Yếu: Nguyên nhân và Cách khắc phục hiệu quả

Men răng yếu sẽ khiến răng trở nên nhạy cảm và dễ ê buốt khi ăn uống. Tình trạng này xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau nhưng đều được điều trị bằng liệu pháp fluor, bọc răng sứ và chăm sóc răng miệng đúng cách.

Men răng yếu là gì?

Men răng là lớp ngoài cùng của mỗi chiếc răng. Men răng có cấu tạo chủ yếu là khoáng chất và các chất vô cơ với đặc tính cứng chắc, khả năng chịu lực và chịu nhiệt cao. Lớp men này có vai trò bảo vệ ngà răng, tủy răng và tránh hiện tượng ê buốt khi ăn uống.

Mặc dù có kết cấu vô cùng cứng chắc nhưng men răng có thể bị bào mòn trong môi trường axit. Thức ăn, đồ uống chứa nhiều axit, axit từ dịch vị dạ dày trào ngược và axit do vi khuẩn trong khoang miệng bài tiết để có thể gây mòn men răng và khiến men răng mỏng yếu dần theo thời gian.

Men răng yếu là tình trạng lớp men bị bào mòn và mỏng hơn so với bình thường. Lớp men mỏng đồng nghĩa với việc ngà răng lộ ra bên ngoài và trở nên nhạy cảm với những tác động từ nhiệt độ, axit, kích thích cơ học,…

Răng và xương đều có cấu tạo chủ yếu là khoáng chất. Tuy nhiên, men răng không chứa các tế bào tự tái tạo. Do đó, những tổn thương ở men răng không thể hoàn nguyên và phục hồi trở lại. Đây cũng là lý do men răng sẽ bị bào mòn và suy yếu dần theo thời gian nếu không có biện pháp chăm sóc hợp lý.

Nguyên nhân gây ra tình trạng men răng yếu

Men răng được ví như lớp áo giáp bảo vệ ngà răng và tủy răng. Nhờ cấu tạo chứa 96% là muối khoáng nên men răng không bị hư tổn bởi nhiệt độ, gia vị có trong thức ăn và chống lại được tác động tiêu cực từ vi khuẩn có hại trong khoang miệng. Dù vậy, lớp men cứng chắc này vẫn có thể bị bào mòn và suy yếu do một số nguyên nhân sau đây:

1. Nguyên nhân từ bên trong

Men răng yếu có thể xuất phát từ các nguyên nhân bên trong cơ thể. Trong đó thường gặp nhất là những nguyên nhân sau đây:

• Di truyền: Thực tế, một số người có men răng mỏng và yếu bẩm sinh do di truyền từ những người thân trong gia đình. Các chuyên gia cho rằng, tình trạng này có liên quan đến gen. Ngoài ra, thói quen sinh hoạt và ăn uống có nhiều nét tương đồng cũng có thể là nguyên nhân khiến men răng bị mỏng và yếu.
• Suy dinh dưỡng: Những trẻ đã từng bị suy dinh dưỡng thường có thân hình thấp bé, xương yếu, men răng mỏng và dễ bị ê buốt. Bởi thiếu hụt dinh dưỡng trong thời gian phát triển đã khiến các cơ quan như xương, răng bị khiếm khuyết và không thể phát triển hoàn chỉnh.
• Khô miệng: Nước bọt có vai trò quan trọng đối với sức khỏe răng miệng, trong đó phải kể đến tác dụng trung hòa axit từ thức ăn và vi khuẩn có hại. Giảm tiết nước bọt đồng nghĩa với việc khoang miệng có độ pH axit – đây chính là điều kiện gây hòa tan và bào mòn men răng.
• Các bệnh tiêu hóa: Ít người ngờ rằng, các bệnh tiêu hóa như đau dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản lại chính là nguyên nhân khiến cho men răng yếu và mỏng. Các bệnh lý này đều có hiện tượng trào ngược dịch vị. Dịch vị dạ dày có độ pH axit nên khi trào ngược lên khoang miệng sẽ khiến cho men răng bị bào mòn và mỏng dần theo thời gian.
• Một số nguyên nhân khác: Ngoài ra, men răng yếu cũng có thể xảy ra do một số nguyên nhân ít gặp hơn như bệnh Celiac, các bệnh rối loạn tự miễn, thiếu canxi, vitamin D, mắc các bệnh nha khoa,…

2. Tác nhân bên ngoài

Bên cạnh những nguyên nhân từ bên trong cơ thể, men răng suy yếu đôi khi còn do những tác nhân, yếu tố bên ngoài bao gồm:

• Đánh răng quá mạnh khiến men răng bị bào mòn và suy yếu dần theo thời gian.
• Không vệ sinh răng miệng khiến mảng bám tích tụ nhiều, từ đó tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và tiết ra nhiều axit. Axit chính là tác nhân trực tiếp gây hòa tan mô cứng ở men răng và gây ra tình trạng men răng suy yếu.
• Thói quen nghiến răng khiến lớp men ở mặt nhai của răng bị bào mòn dần theo thời gian.
• Chế độ ăn nhiều đường, tinh bột và thường xuyên dùng thức ăn, đồ uống chứa nhiều axit cũng chính là yếu tố gia tăng nguy cơ mòn men răng, men răng suy yếu.
• Lạm dụng tẩy trắng răng khiến cho men răng bị mài mòn.
• Dùng răng cắn, nhai các vật cứng hoặc thường xuyên dùng thức ăn cứng, khô cũng làm gia tăng nguy cơ bị suy yếu men răng.
• Thói quen uống rượu bia và thuốc lá là nguyên nhân gián tiếp gây men răng yếu. Bởi các thói quen này sẽ làm giảm tiết nước bọt, giảm thấp độ pH trong khoang miệng và đẩy nhanh quá trình hủy khoáng. Kết quả là gây mòn men răng, men răng yếu và gia tăng nguy cơ sâu răng.
• Trong một số trường hợp, men răng yếu có thể do sử dụng sản phẩm chăm sóc răng miệng kém chất lượng, chứa nhiều axit và các thành phần kích ứng.

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng men răng suy yếu. Trong nhiều trường hợp, tình trạng này là kết quả do nhiều yếu tố tác động.

Dấu hiệu nhận biết men răng yếu

Men răng không có các dây thần kinh và mạch máu nên hoàn toàn không có cảm giác đau hay khó chịu. Tuy nhiên, tình trạng men răng yếu sẽ làm ngà răng trở nên nhạy cảm hơn. Vì vậy, bạn có thể dựa vào một số triệu chứng sau để nhận biết tình trạng men răng suy yếu.

Các dấu hiệu nhận biết men răng yếu:

• Bề mặt răng xuất hiện các đốm trắng đục. Đây là dấu hiệu cho thấy axit từ vi khuẩn đang đảo ngược các khoáng chất trong men răng. Sau một thời gian, vùng men răng này sẽ bị bào mòn và trở nên mỏng dần.
• Răng không đều màu, có hiện tượng ố vàng một số nơi (thường là vị trí men răng bị mài mòn). Độ dày của men răng không đồng đều ở mặt nhai, thân răng và cổ răng. Trong đó, cổ răng là nơi có men răng mỏng nhất nên dễ bị lộ ngà răng và có hiện tượng ố vàng rõ rệt nhất.
• Men răng mỏng khiến ngà răng trở nên nhạy cảm hơn bình thường. Do đó, bạn sẽ khó tránh khỏi tình trạng ê buốt từng cơn khi dùng thức ăn nóng, lạnh, thực phẩm chứa nhiều axit và có vị ngọt, chua.
• Một số người cảm thấy răng lung lay nhẹ và khả năng ăn nhai kém hơn so với bình thường.

Men răng yếu là tình trạng rất dễ nhận biết. Bạn sẽ dễ dàng nhận thấy răng ê buốt và khó chịu khi ăn uống. Với những trường hợp men răng suy yếu nghiêm trọng, thậm chí răng có thể bị ê buốt ngay cả khi hít thở không khí lạnh.

Men răng yếu có ảnh hưởng gì không?

Các cơ quan cấu tạo răng đều có vai trò riêng. Trong đó, men răng đóng vai trò là bộ áo giáp bảo vệ ngà răng, tủy răng và chống lại sự tấn công của vi khuẩn. Hiện tượng men răng yếu đồng nghĩa với việc những chức năng trên sẽ bị ảnh hưởng.

Nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời, tình trạng men răng yếu có thể gây ra những ảnh hưởng sau:

• Khó khăn, phiền toái khi ăn uống và sinh hoạt
• Răng ố vàng, không đều màu ảnh hưởng đến thẩm mỹ và sự tự tin khi giao tiếp, gặp gỡ
• Gia tăng nguy cơ sâu răng
• Răng dễ bị nứt, vỡ, mẻ do chấn thương và đôi khi răng bị mẻ do ăn nhai thức ăn khô, cứng

Như đã đề cập, tổn thương ở men răng không thể hồi phục trở lại do cơ quan này không có tế bào sống. Chính vì vậy, men răng yếu không thể tự thuyên giảm mà bắt buộc phải can thiệp điều trị.

Cách khắc phục men răng yếu hiệu quả

Men răng yếu ảnh hưởng nhiều đến việc ăn uống, sinh hoạt và giao tiếp. Do đó, bạn nên đến phòng khám sớm để được chẩn đoán và tư vấn điều trị kịp thời. Tùy vào mức độ tổn thương của men răng, bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp điều trị sau đây:

1. Liệu pháp fluor

Fluor là khoáng chất tốt cho sức khỏe răng miệng. Fluor thường được bổ sung vào kem đánh răng, nước súc miệng và một số sản phẩm chăm sóc răng miệng khác. Ngoài ra, những trường hợp đặc biệt sẽ được thực hiện liệu pháp fluor để củng cố độ chắc khỏe của men răng.

Liệu pháp fluor được thực hiện bằng cách thoa một lớp gel chứa flour đậm đặc và đợi trong một khoảng thời gian. Fluor sẽ ngấm vào bên trong men răng, sau đó kết hợp với hydroxyapatite tạo thành fluorapatite có độ cứng chắc cao hơn và ít bị hòa tan bởi axit từ vi khuẩn Streptococcus mutans.

Đối với những người có men răng mỏng, liệu pháp fluor giúp củng cố độ chắc khỏe của men răng và giảm mức độ ê buốt khi ăn uống. Bên cạnh đó, bổ sung fluor còn giúp hạn chế nguy cơ sâu răng và bảo vệ sức khỏe răng miệng hiệu quả.

Với liệu pháp này, bạn cần thực hiện đều đặn 1 – 2 lần/ năm để bảo vệ men răng. Mặc dù không thể phục hồi lại các mô cứng đã bị hòa tan, tuy nhiên bổ sung fluor sẽ giúp tăng độ cứng của men răng, nhờ đó răng sẽ ít bị ê buốt và đau nhức.

2. Vệ sinh răng miệng đúng cách

Vệ sinh răng miệng đúng cách sẽ giúp cải thiện đáng kể tình trạng mòn men răng, men răng mỏng và nhạy cảm. Nếu thực hiện tốt các biện pháp vệ sinh răng miệng, lớp men răng sẽ được bảo vệ tốt nhất và giúp hạn chế tối đa các bệnh răng miệng thường gặp.

Các biện pháp vệ sinh răng miệng giúp cải thiện tình trạng men răng suy yếu:

• Đánh răng 2 – 3 lần/ ngày, chải răng theo chiều dọc và thao tác nhẹ nhàng để tránh bào mòn men răng. Bên cạnh đó, nên chọn bài chải có sợi lông mảnh và mềm để không gây xước, tổn thương nướu răng.
• Sử dụng kem đánh răng có công thức an toàn, lành tính và nên ưu tiên các sản phẩm có bổ sung fluor để củng cố sức khỏe răng miệng.
• Dùng chỉ nha khoa thay cho tăm xỉa răng để làm sạch mảng bám và thức ăn thừa ở các kẽ. Nếu có điều kiện, bạn có thể sử dụng máy tăm nước để làm sạch răng miệng hiệu quả hơn.
• Mỗi tuần nên cạo lưỡi 1 lần để ngăn sự phát triển của các chủng vi khuẩn có hại trong khoang miệng và loại bỏ mùi hôi khó chịu do vi khuẩn bài tiết.
• Sử dụng nước súc miệng để ngăn sự phát triển của vi khuẩn và tăng hiệu quả làm sạch răng miệng.

Sau một thời gian thực hiện đầy đủ các biện pháp vệ sinh răng miệng, tình trạng men răng suy yếu sẽ được cải thiện đáng kể. Thực tế, ngay cả khi không gặp phải bất cứ vấn đề nào, bạn cũng cần thực hiện đầy đủ các biện pháp kể trên để bảo vệ sức khỏe và phòng ngừa các bệnh lý nha khoa.

3. Bổ sung vitamin, khoáng chất

Ngoài các biện pháp trên, bạn cũng có thể cải thiện men răng yếu bằng cách bổ sung vitamin và khoáng chất thông qua chế độ ăn uống. Chế độ ăn hợp lý giúp củng cố độ chắc khỏe của răng, tăng độ đàn hồi và bám dính của nướu răng. Bên cạnh đó, dinh dưỡng khoa học sẽ giúp nâng cao sức đề kháng và ổn định môi trường sinh lý bên trong khoang miệng.

Để cải thiện tình trạng men răng suy yếu, bạn nên bổ sung các nhóm thực phẩm sau:

• Các loại thực phẩm giàu canxi, vitamin D, kẽm như hải sản, cá, tép, các loại hạt,…
• Tăng cường rau xanh và trái cây vào chế độ ăn hằng ngày
• Bổ sung sữa và các chế phẩm từ sữa để cải thiện sức khỏe nói chung và sức khỏe răng miệng nói riêng
• Có chế độ ăn uống cân đối, đảm bảo ăn đủ bữa và cung cấp đầy đủ vi chất dinh dưỡng cần thiết
• Kiêng thức ăn cứng, khô, dai, thức ăn chứa nhiều đường, axit và các món ăn, thức uống đậm màu.
• Uống nhiều nước để trung hòa axit do vi khuẩn bài tiết và hỗ trợ làm sạch thức ăn, mảng bám ở mặt nhai, thân răng và kẽ răng.

Trong thời gian trẻ mọc răng sữa và thay răng vĩnh viễn, bố mẹ cần đặc biệt quan tâm đến chế độ dinh dưỡng. Cung cấp đủ khoáng chất và vitamin trong thời gian này sẽ giúp răng chắc khỏe, cứng cáp và ít gặp phải các vấn đề liên quan đến men răng như men răng yếu, mòn men răng, thiểu sản men răng,…

4. Bọc răng sứ

Bọc răng sứ là giải pháp cho những trường hợp men răng suy yếu nặng, răng rất nhạy cảm và gần như không thể ăn uống như bình thường. Phương pháp này sử dụng mão sứ được làm từ vật liệu có độ bền cao và màu sắc tương tự như răng thật. Sau đó, bác sĩ sẽ lấy dấu mẫu hàm để chế tác mão sứ có hình dáng giống với răng thật.

Cùi răng thật sẽ được mài nhỏ để cố định mão răng lên trên. Lúc này, mão răng sẽ bảo vệ răng thật trước tác động của những yếu tố cơ học và hóa học. Sau khi bọc răng sứ, những vấn đề như răng ê buốt, khó chịu khi ăn uống, răng ố vàng, xỉn màu,… sẽ được giải quyết hoàn toàn.

Bọc răng sứ là phương pháp phức tạp. Do đó, bạn nên thận trọng khi lựa chọn phòng khám nha khoa và nên tìm hiểu kỹ về chi phí. Nếu hạn chế về tài chính, bạn có thể tìm các địa chỉ làm răng trả góp tại TPHCM, Hà Nội, Đà Nẵng,…

Phòng ngừa men răng yếu bằng cách nào?

Men răng yếu do di truyền, các bệnh lý bẩm sinh,… không thể phòng ngừa được. Tuy nhiên, nếu do thói quen ăn uống và sinh hoạt, bạn hoàn toàn có thể phòng ngừa bằng một số biện pháp như sau:

• Thực hiện đầy đủ các biện pháp vệ sinh răng miệng và khám nha khoa định kỳ 1 – 2 lần/ năm.
• Không dùng răng nhai, cắn vật cứng và hạn chế các thức ăn, đồ uống chứa nhiều axit, kết cấu cứng và dai.
• Hạn chế sử dụng rượu bia vì cồn trong bia rượu có thể gây ra chứng khô miệng. Ngoài ra, thức uống này cũng chứa axit gây mòn men răng và khiến men răng suy yếu dần theo thời gian.
• Cai thuốc lá trong thời gian sớm nhất để phòng ngừa men răng yếu và các bệnh răng miệng thường gặp khác.
• Có chế độ dinh dưỡng hợp lý, đặc biệt là trong giai đoạn mọc răng sữa, thay răng, mang thai và cho con bú.
• Nên điều trị dứt điểm các vấn đề nha khoa để tránh biến chứng men răng mỏng và những ảnh hưởng lâu dài khác.

Men răng yếu là tình trạng rất thường gặp, có thể xảy ra ở cả trẻ em và người trưởng thành. Tình trạng này cần được khắc phục sớm để bảo toàn chức năng sinh lý của răng, đồng thời phòng tránh các biến chứng và ảnh hưởng lâu dài. Vì tổn thương ở men răng không thể phục hồi hoàn toàn nên bạn cần có biện pháp chăm sóc đặc biệt để bảo vệ răng miệng hiệu quả.

Tham khảo thêm:

• Thiểu Sản Men Răng là gì? Nguyên nhân, Chẩn đoán, điều trị
• U men xương hàm là gì? Nguyên nhân, Triệu chứng, Cách Điều Trị
• Công dụng của fluor trong việc phòng ngừa và trị sâu răng
• Top 10 Phòng Khám Nha Khoa tại TPHCM uy tín, chất lượng nhất