Mòn Cổ Chân Răng là gì? Nguyên Nhân và Cách Điều Trị

Mòn cổ chân răng là một dạng mòn men răng khá phổ biến ở người lớn và trẻ nhỏ. Bệnh lý này không chỉ gây phiền toái khi ăn uống, sinh hoạt mà còn ảnh hưởng đến thẩm mỹ và sự tự tin khi giao tiếp. 

Mòn cổ chân răng là gì?

Cổ chân răng là phần răng nằm ở cạnh nướu. Mòn cổ chân răng (mòn cổ răng) là tình trạng men răng và đôi khi là ngà răng bị tổn thương và mất dần mà không do sâu răng. Biểu hiện thường thấy của bệnh lý này là vùng cổ chân răng bị lõm vào dạng chữ V và màu sắc trở nên sậm hơn so với phần thân răng và mặt cắn. Lý do là vì men răng bị bào mòn nên lộ ra màu sắc của ngà răng là màu vàng hoặc nâu nhạt.

Mòn cổ chân răng là một dạng mòn men răng mà vị trí mòn men nằm ở cổ chân răng. Theo thống kê, cổ răng là vị trí dễ bị mòn nhất và vị trí tiếp theo là mặt nhai/ rìa cắn. Ban đầu, mòn cổ chân răng gây hư hại lớp men răng bên ngoài, sau đó tình trạng mòn răng có thể trở nên nghiêm trọng hơn và ảnh hưởng đến vùng ngà răng ở bên trong.

Mòn cổ răng xảy ra chủ yếu ở các răng hàm nhỏ như răng số 4, 5, 6 và ảnh hưởng nhiều hơn đến răng hàm trên. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến ngoại hình, sự tự tin mà còn khiến răng gặp vấn đề khi ăn nhai. Những trường hợp không được điều trị sớm sẽ phải đối mặt với các biến chứng và ảnh hưởng nghiêm trọng. Chính vì vậy, bạn đọc nên trang bị cho mình những thông tin hữu ích về bệnh lý này để hiểu hơn về nguyên nhân, triệu chứng, ảnh hưởng và cách điều trị hiệu quả.

Dấu hiệu nhận biết mòn cổ chân răng

Mòn cổ chân răng có biểu hiện khá rõ rệt, nhất là khi lớp men ở cổ răng đã bị mòn đi đáng kể. Ngoài các triệu chứng cơ năng, bạn cũng có thể dễ dàng nhận biết tình trạng này thông qua biểu hiện thực thể.

Các dấu hiệu nhận biết bệnh mòn cổ chân răng:

• Ban đầu, răng có cảm giác ê buốt nhẹ khi dùng thức ăn lạnh, nóng, chua hoặc món ăn quá ngọt.
• Mức độ ê buốt nghiêm trọng dần theo thời gian và đôi khi bệnh nhân có cảm giác buốt nhói khi hít thở không khí lạnh.
• Răng đau nhức âm ỉ và mức độ cơn đau cũng có xu hướng tăng dần theo thời gian.
• Quan sát thấy cổ chân răng lõm vào đáng kể, màu sắc ở vị trí cổ răng đậm hơn so với những vị trí khác
• Nếu không điều trị kịp thời, vi khuẩn có thể xâm nhập vào bên trong gây viêm tủy răng hoặc khiến răng bị gãy ngang do cổ răng suy yếu.

Mòn cổ chân răng có biểu hiện khá rõ ràng và dễ nhận biết hơn so với các bệnh nha khoa khác như viêm nha chu, viêm tủy răng,… Vì vậy, nếu chú ý đến những dấu hiệu bất thường, bạn hoàn toàn có thể phát hiện sớm tình trạng này và có biện pháp khắc phục phù hợp.

Nguyên nhân gây mòn cổ chân răng

Có nhiều nguyên nhân gây mòn cổ chân răng và điều này ảnh hưởng đến phương pháp điều trị. Để khắc phục triệt để, bạn cần phải xác định được nguyên nhân cụ thể:

1. Thiểu sản men răng

Thiểu sản men răng là bệnh lý nha khoa bẩm sinh có liên quan đến sự rối loạn trong quá trình sản xuất men răng. Hậu quả là men răng không có đủ độ dày và cứng khiến cho men răng dễ bị mẻ, mài mòn và vỡ làm lộ lớp ngà răng ở bên trong. Ngoài ra, men răng ở những người bị thiểu sản men răng cũng có thể chuyển sang màu đen lốm đốm hoặc màu vàng gây ảnh hưởng đến ngoại hình, thẩm mỹ.

Những người mắc chứng bệnh này có nguy cơ cao bị mòn men răng, mòn cổ răng, sâu răng và viêm tủy răng. Vì men răng mềm và không đủ độ cứng nên khi có những tác động rất nhỏ, lớp men sẽ bị mài mòn. Lý do phần cổ răng dễ bị mòn hơn so với những vị trí khác là do lớp men ở cổ răng vốn dĩ đã mỏng hơn so với mặt trong, mặt ngoài và mặt nhai của răng.

Tuy nhiên, cũng có những trường hợp bị mòn mặt nhai là vì mặt nhai bị ma sát liên tục với thức ăn nên sẽ bị bào mòn và có nguy cơ mòn men. Hiện tại, các chuyên gia vẫn chưa thể xác định nguyên nhân gây ra tình trạng này. Một số nghiên cứu cho thấy thiểu sản men răng có liên quan đến thiếu hụt vi chất dinh dưỡng trong thai kỳ, suy dinh dưỡng và bị nhiễm trùng, chấn thương trong quá trình mọc răng.

2. Tụt lợi do cao răng tích tụ nhiều

Thông thường, cổ chân răng sẽ được mô lợi mỏng bao bọc để bảo vệ. Do đó, mặc dù có lớp men mỏng hơn nhưng răng hoàn toàn không bị ê buốt hay đau nhức khi ăn uống. Tuy nhiên, nếu để cao răng tích tụ nhiều, lợi sẽ tụt xuống phía dưới khiến phần cổ chân răng lộ ra bên ngoài.

Vì vốn có lớp men mỏng hơn bình thường nên nếu không có lợi bảo vệ, men răng dễ bị mài mòn dưới tác động của đồ ăn, thức uống,… Đây cũng là lý do vì sao mỗi người cần phải lấy cao răng định kỳ 6 tháng/ lần và 3 – 4 tháng/ lần đối với những người bị viêm nha chu.

3. Chải răng sai cách

Chải răng sai cách cũng là nguyên nhân gây mòn cổ chân răng. Nếu chải răng quá mạnh hoặc dùng bàn chải quá cứng, lớp men ở cổ răng sẽ bị mòn dần theo thời gian. Trong trường hợp không thay đổi thói quen, không chỉ lớp men ở cổ răng mà lớp men ở rìa cắn, mặt nhai và mặt ngoài – mặt trong cũng đều sẽ bị mòn. Men răng có vai trò bảo vệ cấu trúc răng bên trong nên khi lớp men này bị phá hỏng, vi khuẩn sẽ rất dễ dàng xâm nhập vào bên trong ngà răng và tủy răng.

4. Do thói quen ăn uống, sinh hoạt không phù hợp

Thói quen ăn uống, sinh hoạt không phù hợp cũng góp phần gây ra tình trạng mòn cổ răng. Theo các chuyên gia Răng hàm mặt, bệnh lý này thường có liên quan đến những thói quen sau:

• Thường xuyên dùng thức ăn quá cứng, khô
• Dùng răng cắn xé bao bì hoặc những vật cứng
• Có thói quen sử dụng các loại đồ uống, thực phẩm chứa nhiều axit như chanh, me, cóc, nước ngọt có gas, rượu bia,…
• Nhai cố định 1 bên hàm khiến cho men răng bị mài mòn nhanh chóng
• Thói quen nghiến răng cũng được xem là yếu tố gia tăng nguy cơ mòn cổ răng.

5. Yếu tố di truyền

Đặc điểm của răng cũng bị chi phối bởi yếu tố di truyền. Bạn có thể di truyền đặc điểm men răng mỏng, răng nhạy cảm và ê buốt của gia đình. Những người có lớp men răng yếu, mỏng sẽ có khả năng bị mòn cổ răng cao hơn so với người có men răng dày và cứng chắc.

6. Ảnh hưởng của một số bệnh lý

Mòn cổ răng cũng có thể là hệ quả của một số bệnh lý như:

• Viêm nha chu: Viêm nha chu là tình trạng nhiễm trùng mãn tính tổ chức nâng đỡ răng bao gồm dây chằng nha chu, lợi (nướu) và xương ổ răng. Khi lợi bị viêm nhiễm sẽ có hiện tượng tụt xuống phía dưới để lộ phần cổ chân răng. Nếu không tiến hành ghép lợi và phẫu thuật nạo túi nha chu, lớp men ở cổ răng sẽ bị mòn dần theo thời gian khiến cho răng ê buốt và đau nhức.
• Thiếu khoáng chất: Men răng có cấu tạo hơn 95% là khoáng chất. Do đó, những người bị thiếu hụt vi chất dinh dưỡng – đặc biệt là canxi và fluoride sẽ có men răng mỏng, mềm và nhạy cảm. Dưới tác động của quá trình ăn nhai và axit từ hại khuẩn trong khoang miệng, men răng có thể bị mài mòn và hậu quả là gây ra chứng mòn cổ chân răng.
• Trào ngược dạ dày thực quản: Trào ngược dạ dày thực quản là nguyên nhân gây hôi miệng, mòn men răng và sâu răng mà ít người biết đến. Khi axit trào ngược lên khoang miệng sẽ khiến cho môi trường bên trong bị giảm độ pH và điều này sẽ thúc đẩy hại khuẩn phát triển. Hại khuẩn sản sinh một lượng lớn axit phá hủy men răng gây sâu răng, hôi miệng và trong một số trường hợp có thể gây mòn cổ răng.

7. Các nguyên nhân khác

Mòn cổ răng cũng có thể xảy ra do những nguyên nhân sau:

• Sai lệch khớp cắn
• Sang chấn cơ học
• Sử dụng các loại thuốc gây khô miệng trong một thời gian dài

Mòn cổ chân răng có nguy hiểm không?

Mòn cổ răng là tình trạng khá phổ biến ở cả trẻ em và người trưởng thành. Tuy nhiên, mức độ mòn men sẽ có sự khác biệt ở từng trường hợp. Ảnh hưởng đầu tiên của bệnh lý này là răng ê buốt, khó chịu và gặp nhiều phiền toái trong quá trình ăn uống.

Sau một thời gian mòn cổ răng tiến triển, cổ răng sẽ chuyển sang màu nâu hoặc vàng nâu gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ. Vì tình trạng này xảy ra chủ yếu ở răng số 4, 5 và 6 nên khi trò chuyện, răng bị mòn men sẽ lộ ra khiến cho bạn mất tự tin khi giao tiếp.

Tình trạng mòn men sẽ tiến triển dần theo thời gian. Nếu không được xử lý sớm, men răng sẽ bị phá hủy hoàn toàn và ngà răng sẽ bắt đầu bị ăn mòn. Men răng là lớp “áo giáp” cứng chắc bảo vệ cấu trúc răng bên trong. Vì vậy khi lớp men bị phá vỡ, vi khuẩn sẽ dễ dàng xâm nhập vào bên trong gây viêm tủy răng và đôi khi khiến răng bị gãy đôi nếu có tác động mạnh (va chạm hoặc nhai thức ăn cứng, khô).

Chẩn đoán mòn cổ chân răng bằng cách nào?

Mòn men răng có biểu hiện dễ nhận biết. Khi đến phòng khám, bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng răng miệng và xem xét biểu hiện ở cổ chân răng. Sau đó, bác sĩ có thể dùng vật dụng gõ hoặc chạm nhẹ vào để đánh giá phản ứng.

Trong trường hợp cần thiết, bác sĩ sẽ yêu cầu chụp X quang để loại trừ một số nguyên nhân có thể xảy ra. Nhìn chung, quá trình chẩn đoán bệnh lý này diễn ra khá nhanh chóng và đơn giản. Vì vậy, bạn có thể đến bệnh viện hoặc phòng khám nha khoa đều được.

Các phương pháp điều trị mòn cổ chân răng

Mòn cổ chân răng ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe răng miệng và đặc biệt là gây ra nhiều phiền toái khi ăn uống, giao tiếp. Để ngăn chặn những biến chứng nặng nề, bạn cần đến ngay nha khoa khi nhận thấy các dấu hiệu bất thường. Sau khi được chẩn đoán, bác sĩ sẽ xem xét phương pháp điều trị phù hợp tùy vào mức độ mòn cổ chân răng.

1. Trám răng

Trong trường hợp mòn cổ răng có mức độ nhẹ, bạn có thể trám răng để cải thiện. Trám răng là kỹ thuật khá đơn giản, an toàn được áp dụng để khắc phục nhiều vấn đề nha khoa như mòn men răng, sâu răng, viêm tủy răng, răng mẻ, nứt và răng thưa nhẹ. Đối với mòn cổ răng, bác sĩ sẽ chỉ định trám răng bằng composite để đảm bảo không ảnh hưởng đến thẩm mỹ.

Trám răng là kỹ thuật đơn giản và chỉ mất khoảng 30 phút để hoàn thành. Tuy nhiên, miếng trám chỉ có tuổi thọ trong một thời gian nhất định. Vì vậy, bạn nên đến nha khoa khám định kỳ 6 tháng/ lần để xem xét tình trạng miếng trám và thay thế khi cần thiết.

2. Bọc răng sứ

Trong trường hợp cổ chân răng bị mòn nghiêm trọng, bác sĩ sẽ chỉ định bọc răng sứ. Phương pháp này sử dụng chất liệu sứ có màu sắc và hình dáng như răng thật, được chế tác vừa khít với cấu trúc răng của mỗi người. Sau đó, bác sĩ sẽ mài nhỏ răng và dùng răng sứ bọc ở bên ngoài.

Bọc răng sứ vừa có thể bảo vệ răng thật bên trong vừa giúp khôi phục hình dáng và màu sắc của răng. Phương pháp này mang lại hiệu quả cao nhưng chi phí khá đắt đỏ.

Quá trình thăm khám và chế tác răng sứ rất phức tạp nên chi phí sẽ khá cao. Vì vậy, bạn nên thận trọng với những địa chỉ quảng cáo bọc sứ với giá rẻ vì đa phần những cơ sở này có đội ngũ bác sĩ không đủ kinh nghiệm và vật liệu không đảm bảo.

Phòng ngừa mòn cổ chân răng

Mòn cổ răng là vấn đề nha khoa khá phổ biến và để lại nhiều hậu quả nếu không được điều trị. Vì vậy, mỗi người cần trang bị cho mình những kiến thức về bệnh và biết cách phòng ngừa hiệu quả.

Các biện pháp phòng ngừa mòn cổ chân răng bao gồm:

• Chải răng đúng cách là biệp pháp phòng ngừa mòn cổ chân răng hiệu quả. Tránh tình trạng chải răng quá mạnh và nên ưu tiên dùng các bàn chải có lông mềm, mảnh.
• Sử dụng kem đánh răng và nước súc miệng chứa fluor để cải thiện độ cứng chắc của men răng. Qua đó phòng ngừa mòn men răng nói chung và mòn cổ răng nói riêng.
• Hạn chế dùng thức ăn, đồ uống chứa nhiều axit và tránh nhai, cắn các loại thực phẩm cứng.
• Bổ sung canxi và khoáng chất cho cơ thể bằng cách đa dạng chế độ dinh dưỡng, tăng cường các loại hải sản, trứng, sữa và các loại đậu.
• Nếu bị thiểu sản men răng, tụt lợi, viêm nha chu,… bạn nên đến nha khoa thăm khám và điều trị sớm. Trong trường hợp được kiểm soát kịp thời, nguy cơ bị mòn cổ răng sẽ thuyên giảm đáng kể.
• Duy trì thói quen đến nha khoa 6 tháng/ lần.

Mòn cổ chân răng là bệnh về răng miệng khá phổ biến. Nếu nghi ngờ gặp phải tình trạng này, bạn nên thăm khám và điều trị sớm để phòng ngừa các hậu quả và biến chứng nặng nề. Bên cạnh đó, nên trang bị các biện pháp chăm sóc khoa học để bảo vệ sức khỏe răng miệng.

Tham khảo thêm:

• Tụt lợi có tự khỏi không? Biện pháp phục hồi
• Cách điều trị và chăm sóc răng bị ê buốt hiệu quả nhất
• Răng Cửa Bị Nứt: Nguyên Nhân Và Cách Điều Trị Nhanh
• Răng Bị Ê Buốt Sau Khi Bọc Sứ: Nguyên Nhân Và Cách Khắc Phục