Nhiệt Miệng Chân Răng Là Gì? Triệu Chứng Và Cách Chữa Trị

Nhiệt miệng chân răng là tình trạng loét miệng lành tính tương tự như nhiệt miệng ở lưỡi và các vị trí khác bên trong khoang miệng. Tuy nhiên, vết loét xuất hiện ở chân răng thường gây đau rát nhiều và có nguy cơ viêm nhiễm cao do ma sát với thức ăn, bàn chải.

Nhiệt miệng ở chân răng là bệnh gì?

Nhiệt miệng chân răng là tình trạng vết loét nổi tại vùng nướu ở chân răng. Loét miệng hay nhiệt miệng là một dạng viêm loét niêm mạc miệng lành tính có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Trong đó, trẻ em và người trẻ tuổi có nguy cơ bị nhiệt miệng cao hơn.

Nhiệt miệng có thể xuất hiện ở bất cứ đâu trong khoang miệng như niêm mạc miệng, lưỡi, vòm họng và nướu răng. Do đó, nhiệt miệng cũng có thể mọc ở dưới chân răng gây ra tình trạng sưng viêm và chảy máu. Phần lớn các trường hợp bị nhiệt miệng đều có thể thuyên giảm sau khoảng vài ngày mà không cần điều trị.

Tuy nhiên, nhiệt miệng ở chân răng có thể gây khó khăn khi giao tiếp và ăn uống. Do ma sát nhiều với thức ăn nên vết loét có nguy cơ kích ứng, tấy đỏ và viêm nhiễm. Chính vì vậy, cần phải có biện pháp chăm sóc hợp lý để giảm nhẹ triệu chứng và giúp vết loét nhanh phục hồi.

Nhiệt miệng là bệnh thường gặp và hầu như không ảnh hưởng đến sức khỏe. Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn chưa tìm ra nguyên nhân chính xác gây ra tình trạng này. Vì vậy, nhiệt miệng có thể tái đi tái lại nhiều lần gây phiền toái khi ăn uống và sinh hoạt. Thậm chí một số người có thể bị loét miệng trên diện rộng dẫn đến tình trạng chán ăn, ăn uống kém gây sụt cân và suy nhược cơ thể.

Triệu chứng nhiệt miệng ở chân răng

Nhiệt miệng chân răng có biểu hiện tương tự như nhiệt miệng ở lưỡi, vòm họng, niêm mạc miệng,… Tuy nhiên, chân răng là vị trí thường xuyên tiếp xúc với thức ăn và bàn chải nên có thể gây đau nhiều hơn. Mức độ triệu chứng phụ thuộc vào kích thước và độ sâu của vết loét. Ngoài ra, độ tuổi cũng là yếu tố ảnh hưởng đến triệu chứng của bệnh nhiệt miệng ở chân răng.

Các dấu hiệu nhận biết nhiệt miệng ở chân răng:

• Nổi mụn mủ có hình tròn hoặc hình bầu dục, kích thước từ 1 – 10mm ở chân răng. Thông thường, nhiệt miệng chỉ nổi đơn độc một mụn mủ nhưng cũng có thể nổi rải rác vài nốt.
• Các nốt mụn mủ nhanh chóng vỡ chỉ sau 1 – 2 ngày để lại vết loét nông, bờ cộm và vết loét có màu đỏ đậm hơn so với vùng nướu lành.
• Vết loét do nhiệt miệng gây ra thường có cảm giác đau rát, khó chịu, mức độ có thể tăng lên khi ăn uống và giao tiếp.
• Nhiệt miệng chân răng có thể gây chảy máu và sưng viêm do ma sát thường xuyên với bàn chải, thức ăn,…
• Đối với trẻ nhỏ, nhiệt miệng có thể khiến trẻ gặp phải một số triệu chứng toàn thân như mệt mỏi, chán ăn,…
• Các vết loét ở chân răng có thể bị viêm nhiễm dẫn đến tình trạng sốt nhẹ, sưng hạch góc hàm, chán ăn, ăn uống kém, chảy máu,… Tuy nhiên, nhiệt miệng không gây ra tình trạng hôi miệng hay chảy mủ, dịch có mùi khó chịu.

Sau khoảng 5 – 14 ngày, các vết loét ở chân răng sẽ thuyên giảm dần và hết đau rát. Nếu không tìm ra nguyên nhân và chủ động phòng ngừa, tình trạng này có thể tái phát trở lại. Nhiệt miệng chân răng có thể gặp ở cả trẻ nhỏ, người lớn và người tuổi.

Nguyên nhân gây nhiệt miệng chân răng

Nguyên nhân gây nhiệt miệng nói chung và nhiệt miệng ở chân răng nói riêng vẫn chưa được xác định. Mặc dù vậy, bạn không cần quá lo lắng khi gặp phải tình trạng này bởi nhiệt miệng là bệnh lành tính và có thể tự thuyên giảm sau một thời gian nhất định. Tuy nhiên, việc xác định các yếu tố nguy cơ sẽ giúp bạn biết cách chăm sóc và chủ động hơn trong việc phòng ngừa.

Các yếu tố đã được xác định có thể gây nhiệt miệng ở chân răng:

• Ảnh hưởng của các bệnh lý nha khoa: Nhiệt miệng nổi ở chân răng đa phần đều do ảnh hưởng của các bệnh lý nha khoa. Dù chưa tìm ra cơ chế nhưng các chuyên gia nhận thấy, viêm lợi, viêm quanh chân răng, sâu răng, viêm tủy răng và viêm nha chu có thể gia tăng nguy cơ nhiệt miệng. Nếu xảy ra do các bệnh lý nha khoa, vết loét thường sẽ xuất hiện ở vùng nướu.
• Chấn thương niêm mạc miệng: Các vết xây xước trong niêm mạc miệng xảy ra do chấn thương chính là điều kiện thuận lợi cho nhiệt miệng bùng phát. Chấn thương thường do va chạm mạnh, té ngã hoặc chỉ đơn giản là cắn phải khi ăn uống, chải răng quá mạnh, ma sát với khí cụ chỉnh nha,…
• Thiếu chất dinh dưỡng: Các nghiên cứu được thực hiện cho thấy, nhiệt miệng nói chung và nhiệt miệng ở chân răng nói riêng có liên quan đến tình trạng thiếu hụt các vi chất dinh dưỡng như kẽm, vitamin C, sắt, magie, vitamin nhóm B. Nếu xảy ra do nguyên nhân này, tình trạng sẽ có xu hướng tái phát nhiều lần gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
• Kích ứng với sản phẩm chăm sóc răng miệng: Sodium Lauryl Sulfate (SLS) trong các sản phẩm chăm sóc răng miệng có thể gây kích ứng nướu và gia tăng nguy cơ nhiệt miệng. Các chuyên gia nhận thấy, loét miệng thường xuất hiện ở vùng niêm mạc bị kích ứng. Do đó, nhiệt miệng có thể nổi ở chân răng thay vì lưỡi hay các vùng khác của niêm mạc miệng. Ngoài Sodium Lauryl Sulfate (SLS), một số người có thể bị kích ứng với cồn, hương liệu và các thành phần có khả năng kích ứng cao khác.
• Dị ứng thức ăn: Ngoài kích ứng với SLS, một số trường hợp cũng có thể nổi nhiệt miệng ở chân răng do dị ứng thức ăn. Dị ứng thức ăn làm giải phóng histamin vào da và niêm mạc nên vùng nướu xung quanh có thể bị sưng viêm, từ đó tạo điều kiện cho nhiệt miệng hình thành.
• Stress: Stress được xem là yếu tố nguy cơ gia tăng khả năng bị nhiệt miệng. Khi căng thẳng quá mức, hormone cortisol sẽ tăng lên gây ra nhiều rối loạn trong cơ thể và làm giảm hoạt động của hệ miễn dịch. Vì vậy, nhiệt miệng có thể bùng phát trong giai đoạn này.
• Một số yếu tố khác: Nhiệt miệng chân răng còn có thể xảy ra do một số nguyên nhân khác như suy nhược cơ thể, thể trạng suy giảm do vừa thực hiện phẫu thuật, chấn thương nghiêm trọng, tác dụng phụ của thuốc, thay đổi hormone và mắc phải các bệnh lý nội khoa.

Nhiệt miệng không phải là bệnh truyền nhiễm nên không có khả năng lây từ người này sang người khác. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia ủng hộ giả thuyết nhiệt miệng có khả năng di truyền và yếu tố chủng tộc cũng có ảnh hưởng đến nguy cơ mắc bệnh. Điều tra dịch tễ cho thấy, người da trắng và da vàng có nguy cơ nổi nhiệt miệng cao hơn người da đen.

Nhiệt miệng chân răng có nguy hiểm không?

Nhiệt miệng nói chung và nhiệt miệng chân răng nói riêng đều là bệnh lành tính và có thể tự thuyên giảm sau một khoảng thời gian ngắn. Đối với các vết loét có kích thước nhỏ, tình trạng sẽ thuyên giảm hoàn toàn sau 3 – 5 ngày. Tuy nhiên nếu vết loét sâu và có kích thước lớn, thời gian phục hồi có thể kéo dài đến vài tuần.

Vấn đề lớn nhất khi nổi nhiệt miệng chân răng là cảm giác khó chịu khi ăn uống và sinh hoạt. Thậm chí vết loét có thể bị tấy đỏ và chảy máu sau khi đánh răng. Do đó, nhiệt miệng ở chân răng thường chậm phục hồi hơn so với nhiệt miệng nổi ở những vị trí khác.

Để giảm các triệu chứng đau rát và giúp vết loét phục hồi nhanh chóng, bạn nên thực hiện các biện pháp chăm sóc và điều trị. Ngoài ra, nên chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa để tránh tái phát. Bởi tình trạng tái đi tái lại gây ra nhiều phiền toái và ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe, chất lượng cuộc sống.

Dù không phổ biến nhưng cũng đã có trường hợp bị viêm nhiễm vết loét khiến niêm mạc miệng tấy đỏ, cơ thể sốt và mệt mỏi. Nếu nhận thấy các triệu chứng nghiêm trọng, bạn nên chủ động tìm gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời. Tình trạng chủ quan có thể khiến chứng nhiệt miệng chuyển biến nặng và gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng.

Cách chữa nhiệt miệng chân răng an toàn, hiệu quả

Về cơ bản, nhiệt miệng ở chân răng là bệnh lý lành tính và có thể tự thuyên giảm mà không cần điều trị. Tuy nhiên, nếu tình trạng này gây đau rát và khó chịu khi sinh hoạt, bạn có thể áp dụng một số biện pháp cải thiện để giảm nhẹ triệu chứng và giúp vết loét nhanh lành hơn.

Các biện pháp chữa nhiệt miệng chân răng an toàn, hiệu quả bạn có thể áp dụng:

1. Vệ sinh răng miệng đúng cách

Nhiệt miệng ở chân răng rất dễ bị viêm nhiễm do vi khuẩn trú ngụ ở cao răng xâm nhập. Trong khoang miệng có đến hàng tỷ vi khuẩn và trong đó có rất nhiều vi khuẩn có hại. Nếu không vệ sinh răng miệng đúng cách, vi khuẩn có thể xâm nhập vào gây viêm nhiễm vết loét.

Các biện pháp vệ sinh răng miệng giúp cải thiện tình trạng nhiệt miệng chân răng:

• Không sử dụng các sản phẩm chăm sóc răng miệng chứa những thành phần gây kích ứng như hương liệu, cồn và Sodium Lauryl Sulfate (SLS). Nếu có thể, nên lựa chọn các sản phẩm hữu cơ để tránh tình trạng kích ứng và dị ứng.
• Nhiệt miệng ở chân răng thường gây đau, sưng tấy và chảy máu khi đánh răng. Do đó, bạn nên lựa chọn các bàn chải có lông mềm mảnh và kích thước nhỏ để dễ dàng làm sạch mảng bám, thức ăn thừa.
• Khi chải răng, nên thao tác nhẹ nhàng để tránh kích thích lên vết loét. Trong trường hợp vết loét quá lớn, nên tránh chải răng ở vị trí có vết loét. Thay vào đó, nên dùng bàn chải kẽ và chỉ nha khoa để làm sạch khu vực răng có vết loét.
• Sử dụng nước muối sinh lý hoặc các dung dịch súc miệng chuyên dụng để làm sạch khoang miệng. Nếu cần thiết, nên dùng nước súc miệng có tác dụng sát trùng để ngăn ngừa viêm nhiễm.
• Nếu đang trong quá trình niềng răng, bạn nên sử dụng thêm bàn chải kẽ, chỉ nha khoa và máy tăm nước để làm sạch răng miệng hoàn toàn. Bên cạnh đó, nên lấy cao răng định kỳ 3 – 4 tháng/ lần để loại bỏ cao răng và vi khuẩn. Điều này giúp ích rất nhiều trong việc cải thiện và phòng ngừa nhiệt miệng nổi ở chân răng.

Ngay cả khi tình trạng nhiệt miệng được cải thiện, bạn vẫn nên duy trì các biện pháp vệ sinh răng miệng để ngăn ngừa tái phát và hạn chế nguy cơ mắc các bệnh về răng miệng khác.

2. Áp dụng các biện pháp giảm đau tại nhà

Nhiệt miệng ở chân răng có thể gây đau rát, sưng tấy và đôi khi có hiện tượng chảy máu. Để giảm các triệu chứng khó chịu, bạn có thể áp dụng một số biện pháp giảm đau như:

• Chườm lạnh: Đối với vết loét lớn gây sưng tấy nướu và niêm mạc miệng, bạn có thể dùng túi đá chườm lạnh ở bên ngoài. Nhiệt độ lạnh giúp làm dịu vết loét và giảm sưng tấy hiệu quả. Ngoài ra, chườm lạnh cũng giúp cải thiện tình trạng chảy máu chân răng sau khi đánh răng.
• Dùng thức ăn lạnh: Nếu vết loét có kích thước nhỏ hơn, bạn có thể giảm cảm giác đau rát và sưng tấy bằng cách dùng thức ăn lạnh như uống nước ép lạnh, ăn sữa chua,… Thức ăn lạnh giúp giảm hiện tượng tấy đỏ và chảy máu ở mô nướu. Bên cạnh đó, bạn cũng nên tránh thức ăn nóng và chứa nhiều gia vị để giảm kích thích lên vết loét.
• Sử dụng lá diếp cá: Lá diếp cá có tính mát, tác dụng giải độc, thanh nhiệt và sát trùng. Hiệu quả kháng khuẩn của thảo dược này cũng đã được công nhận trên cơ sở khoa học. Vì vậy, bạn có thể áp dụng một số bài thuốc trị nhiệt miệng chân răng bằng rau diếp cá như ăn rau diếp cá sống, dùng trà diếp cá,…

Ngoài ra, bạn cũng có thể cải thiện tình trạng nhiệt miệng bằng cách bổ sung các loại thực phẩm có tính mát như nha đam, trà xanh, rau ngót, chè vằng, atiso,… Các thực phẩm này đều có tác dụng thanh nhiệt nên giúp giảm sưng đau và tấy đỏ nhanh chóng.

3. Sử dụng thuốc khi cần thiết

Hiện nay, chưa có loại thuốc đặc hiệu dành cho chứng nhiệt miệng. Các loại thuốc được sử dụng hiện tại chỉ với mục đích giảm triệu chứng và ngăn ngừa viêm nhiễm. Ngoài ra để đẩy nhanh tốc độ phục hồi vết loét, bạn có thể sử dụng thuốc tạo màng ngăn nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho vết loét phục hồi và tái tạo.

Các loại thuốc được sử dụng để điều trị nhiệt miệng chân răng:

• Các loại thuốc bôi chứa Lidocaine, Benzocaine có tác dụng gây tê và giảm đau tại chỗ.
• Thuốc bôi chứa corticoid thường được sử dụng để giảm viêm và tấy đỏ.
• Thuốc bôi tạo màng ngăn được sử dụng để bảo vệ vết loét, từ đó tránh hiện tượng ma sát và kích ứng. Sử dụng loại thuốc này giúp vết loét nhanh lành và tránh được tình trạng viêm nhiễm.
• Các loại thuốc bôi có tác dụng làm dịu như nitrat bạc cũng được sử dụng cho chứng nhiệt miệng ở chân răng.
• Trường hợp vết loét có kích thước lớn nên dùng thuốc bôi chứa các hoạt chất sát trùng và kháng sinh để ngăn ngừa viêm nhiễm.
• Nếu nhiệt miệng chân răng gây sưng đau nhiều, có thể dùng các loại thuốc giảm đau như Paracetamol hoặc thuốc chống viêm không steroid (NSAID). Ngoài ra, cũng có thể sử dụng Alpha choay nếu vùng nướu ở chân răng tấy đỏ nặng.

Đa phần những trường hợp nhiệt miệng đều có thể thuyên giảm sau khi sử dụng thuốc bôi. Tuy nhiên, cũng có nhiều trường hợp vết loét có kích thước lớn và sâu gây đau rát nhiều, chảy máu và thậm chí là viêm nhiễm. Khi dùng thuốc, bạn có thể gặp phải một số tác dụng phụ. Do đó, chỉ nên xem xét sử dụng thuốc trong những trường hợp cần thiết.

Phòng ngừa nhiệt miệng ở chân răng

Nhiệt miệng ở chân răng không phải là bệnh lý quá nghiêm trọng nhưng gây ra nhiều phiền toái trong cuộc sống. Hơn nữa, bệnh có xu hướng tái đi tái lại nhiều lần gây khó chịu khi ăn uống và giao tiếp. Vì vậy sau khi tình trạng được cải thiện, bạn nên thực hiện các biện pháp phòng ngừa như:

• Thay đổi các sản phẩm chăm sóc răng miệng nếu nghi ngờ bị dị ứng với các thành phần trong sản phẩm. Nếu cần thiết, bạn nên trao đổi với nha sĩ để được tư vấn sản phẩm phù hợp.
• Đảm bảo vệ sinh răng miệng đúng cách. Ngoài chải răng 2 – 3 lần/ ngày, bạn nên dùng thêm nước súc miệng và chỉ nha khoa. Bên cạnh đó, nên lấy cao răng định kỳ 1 – 2 lần/ năm để ngăn ngừa các bệnh lý nha khoa.
• Cải thiện sức khỏe tổng thể thông qua chế độ ăn lành mạnh và ngủ nghỉ đúng giờ. Ngoài ra, cần hạn chế tối đa tình trạng stress (căng thẳng thần kinh) bằng cách cân đối thời gian làm việc – nghỉ ngơi và tập thể dục thường xuyên.
• Thận trọng khi ăn uống, sinh hoạt để hạn chế chấn thương niêm mạc miệng. Nếu đang niềng răng, nên sử dụng sáp nha khoa để tránh loét niêm mạc miệng.
• Có thể bổ sung vitamin và khoáng chất bằng viên uống, thực phẩm bảo vệ sức khỏe. Tuy nhiên trước khi dùng, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo hiệu quả và hạn chế tối đa tác dụng phụ.

Nhiệt miệng ở chân răng là tình trạng khá phổ biến ở mọi lứa tuổi. Hy vọng qua bài viết, bạn đọc đã hiểu hơn về bệnh lý này và dễ dàng đối phó khi gặp phải. Nếu nhiệt miệng tái đi tái lại nhiều lần, nên tìm gặp bác sĩ để kịp thời phát hiện và điều trị các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn.

Tham khảo thêm:

• Nhiệt Miệng Có Mủ Có Nguy Hiểm Không? Cách Chữa Trị Nhanh Khỏi
• Nhiệt miệng nên ăn gì, kiêng gì để giảm đau và nhanh khỏi bệnh?
• 10 Loại thuốc bôi trị nhiệt miệng an toàn bác sĩ khuyên dùng