Răng Lồi Xỉ Là Gì? Nguyên Nhân Và Cách Khắc Phục Hiệu Quả

Răng lồi xỉ là tình trạng răng mọc lệch, không đều, không theo một đường cong liên tục, nhiều răng lệch ra khỏi hàm. Điều này gây mất thẩm mỹ, ảnh hưởng đến cấu trúc của răng hàm, tăng nguy cơ sâu răng. Thông thường bệnh nhân được tư vấn niềng răng để cải thiện.

Răng lồi xỉ là gì?

Răng lồi xỉ là một thuật ngữ chỉ tình trạng răng mọc xô lệch, không theo một đường cong liên tục của hàm. Các răng thường chồng lên nhau do một vài răng mọc lệch hoàn toàn, nằm phía trong hoặc bên ngoài hàm.

Ngoài ra hướng mọc răng của những người bị lồi xỉ cũng khá đa dạng. Cụ thể các răng có thể mọc hướng xuống ở hàm trên và hướng lên ở hàm dưới hoặc mặt nhai nghiêng sang trái, nghiêng sang phải, hướng ra ngoài miệng hay đưa vào trong. Điều này thường do khuôn hàm hẹp hoặc kích thước răng lớn không đủ chỗ cho các răng vĩnh viễn, răng mọc lệch, chồng lên và xô đẩy nhau.

Dấu hiệu nhận biết răng lồi xỉ

Dấu hiệu nhận biết răng lồi xỉ khá đa dạng. Tùy thuộc vào nguyên nhân mà các răng có những biểu hiện sau:

• Khuôn hàm hẹp, khuôn răng lớn, không có chỗ để mọc răng hoặc không đủ chỗ cho răng vĩnh viễn
• Các răng mọc lộn xộn, không đều, chen chúc hoặc chồng lên nhau
• Vị trí các răng trong cung hàm bị thay đổi
• Một hoặc nhiều răng mọc lệch hoàn toàn ra khỏi khuôn hàm, thường gặp ở răng nanh
• Hướng mọc của các răng đa dạng
• Răng hàm nằm nghiêng
• Sai lệch khớp cắn của cung hàm
• Nhiều trường hợp bị hô hàm hoặc hô răng.

Nguyên nhân khiến răng lồi xỉ

Hàm răng lồi xỉ xảy ra do nhiều nguyên nhân. Các nguyên nhân phổ biến gồm:

• Do di truyền

Răng lồi xỉ có tính di truyền. Những trẻ có người thân (ba mẹ, ông bà) có răng mọc xô lệch thường có nguy cơ phát triển răng lồi xỉ.

• Do cấu trúc hàm

Răng mọc xô lệch thường bắt nguồn từ những bất thường liên quan đến sự phát triển của xương hàm dưới hoặc/ và xương hàm trên. Những trẻ có xương hàm quá hẹp thường không đủ chỗ cho các răng vĩnh viễn. Điều này khiến các răng mọc lệch, chen chúc và chồng lên nhau.

Bất thường của xương hàm có thể khởi phát do yếu tố di truyền (ADN) hoặc do tác động vật lý (thứ phát), chẳng hạn như tai nạn, chấn thương… Từ đó ảnh hưởng đến sự phát triển của răng, làm giảm tính thẩm mỹ.

• Do hàm và răng

Xương hàm nhỏ hơn số lượng và kích thước của răng cũng là nguyên nhân phổ biến khiến răng bị lồi xỉ. Trong nhiều trường hợp, kích thước của các răng cửa to bất thường, chiếm chỗ của các răng lân cận. Khi không đủ chỗ phát triển, các răng có xu hướng chồng chéo nhau, mọc lệch ra ngoài hoặc vào trong để xếp đủ vị trí trên xương hàm. Trường hợp này thường gặp ở hàm trên.

Trong một số trường hợp khác, răng lồi xỉ xảy ra do:

• • Răng sữa chưa rụng nhưng các răng vĩnh viễn đã mọc
  • Trẻ mất răng sữa sớm. Điều này khiến răng vĩnh viễn không thể định hình đúng vị trí khi mọc, kích thước của răng cũng to hơn bình thường.
• Do thói quen xấu từ nhỏ

Việc duy trì các thói quen xấu trong giai đoạn phát triển của trẻ có thể khiến răng bị lồi xỉ. Cụ thể:

• • Thở bằng miệng
  • Đẩy lưỡi
  • Mút cắn ngón tay
  • Nghiến răng
  • Bú bình trong thời gian dài…

Tác hại của răng lồi xỉ

Răng lồi xỉ làm mất sự cân đối và tính thẩm mỹ của gương mặt. Những trường hợp nặng có thể khiến vùng trên mũi hoặc vùng cằm bị lệch lạc. Ngoài ra các răng mọc chen chúc, lệch ra ngoài hoặc hô hàm/ răng khiến môi luôn hở, người bệnh không thể khép miệng hoàn toàn. Nhìn nghiêng thấy hàm nhô ra so với bình thường.

Một số ảnh hưởng khác của răng lồi xỉ:

• Xô lệch các răng khác, ảnh hưởng hàm: Những chiếc răng lồi xỉ khiến các răng xung quanh bị ảnh hưởng, không đều nhau và mọc lộn xộn. Ngoài ra tình trạng này còn làm sai lệch khớp căn của cung hàm, ảnh hưởng đến chức năng nhai của các răng bên trong (răng hàm).
• Ảnh hưởng đến sức khỏe: Cách răng mọc lệch lạc, chen chút vào nhau làm ảnh hưởng đến răng hàm và chức năng nhai, thức ăn không được nghiền nát hoàn toàn. Điều này làm tăng nguy cơ phát sinh một số vấn đề ở hệ tiêu hóa, chẳng hạn như đau dạ dày, sình bụng, khó tiêu…
• Vấn đề về răng miệng: Răng mọc xô lệch gây khó khăn cho việc vệ sinh răng miệng, một số vị trí bị khuất không được làm sạch hoàn toàn, thức ăn mắc kẹt bên trong. Điều này tạo điều kiện cho sự phát triển của các vi khuẩn trong khoang miệng, hình thành mảng bám và vôi răng, tăng nguy cơ sâu răng. Ngoài ra răng lồi xỉ còn làm tăng nguy cơ viêm nhiễm (viêm nướu răng, viêm nha chu…) và cười hở lợi.

Những người có răng lồi xỉ thường có tâm lý chủ quan do cho rằng tình trạng này chỉ ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ. Tuy nhiên việc không sớm thăm khám và điều trị có thể làm ảnh hưởng đến sức khỏe (hệ tiêu hóa, hô hấp). Đồng thời làm tăng nguy cơ phát sinh những vấn đề về răng miệng.

Chính vì thế những trường hợp có răng lồi xỉ nhiều, các răng chen chúc và chồng lên nhau nên thăm khám và can thiệp trong thời gian sớm nhất.

Các phương pháp khắc phục răng lồi xỉ hiệu quả

Để ngăn ngừa những tác hại nêu trên, người bệnh được khuyên thăm khám và điều trị răng lồi xỉ càng sớm càng tốt. Trong quá trình thăm khám, người bệnh được khám lâm sàng kết hợp chụp X-quang kiểm tra tình trạng răng và hàm. Từ đó đánh giá mức độ xô lệch của răng và bất thường của hàm, thiết lập phác đồ điều trị tốt nhất.

Có hai phương pháp được chỉ định phổ biến trong điều trị răng lồi xỉ, bao gồm niềng răng chỉnh nha và bọc răng sứ.

1. Niềng răng lồi xỉ

Niềng răng chỉnh nha là phương pháp tối ưu cho những trường hợp có răng mọc xô lệch, sai vị trí, chen chúc, răng chìa ra bên ngoài. Phương pháp này phù hợp với cả trường hợp nhẹ và nặng, răng chồng lên nhau hoặc răng hô vẩu.

Trong khi niềng răng, mắc cài hoặc khay niềng răng được sử dụng để tạo lực kéo giúp các răng xô lệch về đúng vị trí. Từ đó cải thiện tình trạng lồi xỉ, răng đều và đẹp hơn.

Bệnh nhân thường được nhổ răng trước khi chỉnh nha. Phương pháp này được cân nhắc chỉ định cho những trường hợp sau:

• Răng quá lớn và cung hàm hẹp
• Răng lồi xỉ nghiêm trọng, chen chúc như những chiếc răng thừa, không đủ chỗ để kéo răng về vị trí đúng

Sau khi tạo lỗ trống, bác sĩ tiến hành chỉnh nha để các răng còn lại di chuyển về vị trí đúng trong cung hàm. Đôi khi bệnh nhân được nhổ răng mà không chỉnh nha. Trường hợp này áp dụng cho những bệnh nhân có răng lồi xỉ mọc trên nướu, không làm ảnh hưởng đến sự sắp xếp của những răng khác trong cung hàm.

Niềng răng – chỉnh nha răng xô lệch có nhiều kỹ thuật. Tùy thuộc vào nhu cầu, người bệnh có thể áp dụng một trong những kỹ thuật dưới đây:

• Niềng răng mắc cài

Niềng năng mắc cài là phương pháp sử dụng mắc cài được làm bằng kim loại hoặc vật liệu khác (sứ, pha lê…) để tạo ra lực kéo và siết, giúp các răng di chuyển về vị trí đúng. Mắc cài được dán trên bề mặt răng kết hợp với các dụng chỉnh nha khác (dây kẽm, thun tách kẽ, thun kéo có độ đàn hồi cao…) để tạo ra một lực kéo thích hợp.

Phương pháp này có hai dạng, bao gồm niềng răng mắc cài thông thường và niềng răng mắc cài tự buộc. Trong đó mắc cài tự buộc/ tự khóa sử dụng mắc cài bằng kim loại hoặc sứ để dịch chuyển vị trí của răng. Tuy nhiên hệ thống mắc cài này có nắp trượt tự động giúp dây cung được cố định trong rãnh mắc cài, không cần sử dụng dây thun.

• Niềng răng không mắc cài

Niềng răng không mắc cài (niềng răng trong suốt) là phương pháp sử dụng khay niềng bằng nhựa để điều chỉnh và di chuyển răng về vị trí mong muốn. Khay niềng không màu, ôm sát vào răng nên có tính thẩm mỹ cao, không gây vướng víu hay cộm khó chịu.

Tuy nhiên phương pháp này có chi phí điều trị cao. So với niềng răng mắc cài kim loại thường, niềng răng trong suốt ít phổ biến hơn.

Tùy thuộc vào bất thường của hàm và mức độ xô lệch của răng, quá trình niềng răng – chỉnh nha thường kéo dài từ 1 đến 3 năm. Tuy nhiên, xương hàm, răng và khuôn cằm thường thay đổi tích cực sau 6 tháng đến 1 năm.

Niềng răng – chỉnh hình thích hợp cho trẻ em trên 10 tuổi và người lớn. Phương pháp này an toàn và có hiệu quả cao. Vì thế người bệnh có thể yên tâm thăm khám và tiến hành điều trị.

2. Bọc răng sứ

Răng lồi xỉ có thể bọc răng sứ để cải thiện. Đây là một kỹ thuật nha khoa thẩm mỹ được áp dụng phổ biến. Kỹ thuật này phù hợp với những bệnh nhân có răng lệch lạc ở mức độ nhẹ đến vừa, bệnh nhân lớn tuổi, không thích niềng răng.

Khi điều trị, các mão răng được chế tác từ sứ nguyên chất dựa trên tình trạng răng hàm và gương mặt. Sau đó những chiếc răng lồi xỉ được mài thành trụ răng nhỏ để phục hình. Mão răng sứ được lắp vào trụ răng để ép răng về đúng vị trí và điều chỉnh cung răng. Những mão răng này tương tự như răng thật, mang đến tính thẩm mỹ cao cho cả hàm răng.

Bọc răng sứ thường mang đến hiệu quả phục hình tốt sau một thời gian ngắn. Thông thường quy trình thực hiện phương pháp này chỉ diễn ra trong vòng 2 đến 4 ngày, rút ngắn thời gian điều trị cho bệnh nhân.

Tùy thuộc vào nguyên nhân và yếu tố tác động, răng lồi xỉ có thể nhẹ hoặc nặng. Tuy nhiên phần lớn bệnh nhân có răng chen chúc, xô lệch và chồng lên nhau. Tình trạng này không chỉ làm giảm tính thẩm mỹ mà còn tăng nguy cơ mắc bệnh lý răng miệng, ảnh hưởng đến sức khỏe. Do đó người bệnh được khuyên thăm khám và điều trị trong thời gian sớm nhất để tránh phát sinh các vấn đề không mong muốn.

Tham khảo thêm:

• Top 10 địa chỉ Niềng Răng tại TPHCM uy tín, chất lượng
• Chỉnh Răng Khểnh Không Niềng có được không? Giải đáp
• Trước và Sau Khi Niềng Răng cần kiêng gì, lưu ý những gì?
• Niềng Răng Bao Nhiêu Tiền? Bảng giá Niềng răng mới nhất